Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Racław – Dwór

Dwór w Racławiu zlokalizowany jest pośrodku miejscowości, po południowej stronie śre­dniowiecznej owalnicy, w obrębie XIX-wiecznego założenia folwarcznego. Budynek usytu­owany został na osi północny wschód – południowy zachód, stanowiąc w sensie kompo­zycyjnym zamknięcie obszernego dziedzińca gospodarczego, założonego na planie trapezu. Na zabudowę folwarczną składają się historyczne obory, stodoły oraz budynki magazyno­we. Od ulicy wiejskiej dwór oddzielony jest stawem i niewielkim zieleńcem. Budynek peł­ni aktualnie funkcje mieszkalne i użytkowany jest przez osobę prywatną.

Racław jest miejscowością o genezie średniowiecznej, o której najstarsza wzmianka po­chodzi z 1300 roku, kiedy to margrabia Albrecht III nadał wieś cystersom kołbackim jako uposażenie dworu w Mironicach (Crewersdorp). W okresie średniowiecza i nowożytności miejscowość należała do kolejnych rodów rycerskich i szlacheckich, w tym von der Mar­witzów. Następnie znalazła się w ramach domeny państwowej z siedzibą w Mironicach. Pod koniec XIX wieku dobra racławskie zostały wyodrębnione i znalazły się w prywatnym posiadaniu. Dwór w Racławiu wybudowany został z inicjatywy właściciela tutejszych dóbr ziemskich. Budynek został wzniesiony w stylu neoklasycystycznym w 1901 roku, o czym świadczy data w polu tympanonu umieszczonego w elewacji południowej.

Po 1945 roku majątek ziemski został znacjonalizowany. Zespół folwarczny wraz z dwo­rem należał do Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Baczynie. W budynku mieściły się mieszkania pracownicze i pomieszczenia biurowe. Obecnie założenie folwarczne w Racła­wiu wraz z dworem znajduje się w zasobach Agencji Nieruchomości Rolnych OT w Go­rzowie i jest dzierżawione przez osobę prywatną.

Dwór jest obiektem murowanym z cegły ceramicznej na zaprawie wapiennej, tynkowa­nym, posadowionym na wysokim, kamiennym cokole. Budowla założona jest na planie prostokątnym z ryzalitem i werandą w elewacji frontowej oraz z ryzalitem i gankiem w ele­wacji tylnej. W elewacji bocznej znajduje się prostopadłościenna wieża wtopiona częścio­wo w bryłę budowli, mieszcząca klatkę schodową.

Budynek dworu jest w podpiwniczony, dwukondygnacyjny z trzykondygnacyjną wieżą, nakryty dachem dwuspadowym z naczółkiem po stronie zachodniej. Elewacje akcentowa­ne są otworami okiennymi drzwiowymi w oprawie architektonicznej, gzymsami cokoło­wymi, międzykondygnacyjnymi oraz koronującymi. Elewacje frontowa i tylna zakompo­nowane zostały jako dziewięcioosiowe, symetryczne i rytmiczne z centralnie umieszczo­nymi trzyosiowymi ryzalitami zwieńczonymi trójkątnymi tympanonami. W polu tympa­nonu południowej elewacji umieszczona została dekoracja sztukatorska z motywem win­nej latorośli, nakryta szeroką szarfą z centralnie umieszczoną datą budowy dworu „1901”. W tympanonie północnym znajduje się dekoracja floralna z wprowadzonym centralnie kartuszem, w którego owalnym polu umieszczono inicjał właściciela dóbr ziemskich „JK”. Elewacje boczne są trzyosiowe, wieża od strony elewacji frontowej jedno- i od tylnej dwu­osiowa. Otwory okienne o prostokątnym zamknięciu i zróżnicowanej formie, posiada­ją bogate obramienie architektoniczne, złożone z podokienników, pilastrów dźwigających belkowanie zwieńczone gzymsem koronującym.

Wejścia do budynku dworu znajdują się od strony wschodniej, zachodniej oraz południo­wej. Stolarka okienna i drzwiowa jest zróżnicowana pod względem typologicznym i chro­nologicznym i pochodzi z czasu budowy i powojennego remontu.

Układ wnętrza parteru i piętra jest trzytraktowy z poprzecznym korytarzem, dzielącym wnętrze na dwa trakty o jednakowej głębokości. Komunikację międzykondygnacyjną za­pewnia spiralna klatka schodowa w sieni oraz klatka schodowa umieszczona w wieży, pro­wadząca na piętro i poddasze. Strop w piwnicy jest ceramiczny, odcinkowy, w pomieszcze­niach parteru i piętra belkowy, z deskowymi pułapami oraz podsufitką na matach trzcino­wych oraz tynkowany. Posadzka w piwnicy jest ceglana, w pomieszczeniach parteru i pię­tra drewniana, deskowa lub wtórna z płyt pilśniowych oraz ceramiczna. Więźba dachowa jest drewniana, o układzie krokwiowo-płatwiowym ze wzmocnieniem kleszczowym i po­dwójną podporą stolcową.

W hollu i sali balowej zachował się skromny wystrój sztukatorski w formie owalu i roz­gwiazdy, umieszczony pośrodku sufitu oraz oryginalna, reprezentacyjna stolarka drzwio­wa wraz z supraportami.

Budynek nie posiada dokumentacji konserwatorskiej. W okresie powojennym prowadzo­no doraźne remonty i prace adaptacyjne. W latach 1988-1991 PPGR w Baczynie przepro­wadził remont budynku w zakresie wymiany pokrycia dachowego, części stolarki okien­nej i drzwiowej oraz otynkowania elewacji z zachowaniem historycznego detalu oraz ich pomalowania w kolorystyce nawiązującej do historycznej. Ponadto w budynku wykonano instalację wodno-kanalizacyjną oraz centralnego ogrzewania. W 2003 roku ponownie wy­mieniono pokrycie dachowe wraz z remontem więźby dachowej oraz dokonano moderni­zacji pomieszczeń mieszkalnych.

Zobacz również

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Sobolice, gm. Przewóz, pow. żarski – kościół filialny pw . Najświętszego Serca Pana Jezusa

Wzniesiony w 1865 jako ewangelicki, w stylu neoromańskim, jest orientowany, murowany, salowy na planie prostokąta, z półkolistą absydą od wschodu