W dniu 5  czerwca  2010  r. odbyło  się w  Gubinie polsko-niemieckie „Gubińskie Forum- Perspektywy Fary”, na  które zaproszono specjalistów z  zakresu ochrony zabytków z  najważniejszych ośrodków konserwatorskich w Polsce - czyli Gdańska, Krakowa, Poznania. Warszawy, Wrocławia. Poproszono także  radnych, działaczy organizacji społecznych oraz  mieszkańców Gubina i  Guben. Wśród zaproszonych gości obecni byli  członkowie powołanej przez  Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Rady Naukowej Odbudowy Fary, w  tym prof.  Jan Tajchman z  Uniwersytetu Toruńskiego, ostatni laureat prestiżowej nagrody im.  Jana Zachwatowicza za  wybitne osiągnięcia w  zakresie konserwacji;  prof.  Ewa Łużyniecka z  Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej, Wiceprezes PKN  ICOMOS przy  UNESCO; dr  hab. arch.  Aleksander Piwek z  Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej; od  20  lat członek rady konserwatorskiej przy  Konserwatorze Gdańskim. Ponadto w  spotkaniu uczestniczyli Aleksander Starzyński, Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków; dr  Maciej Małachowicz z  Wydziału Architektury Politechniki Wrocławskiej; konserwator, restaurator dzieł sztuki Piotr Białko z  Krakowa; arch.  Dominik Mączyński Rzeczoznawca Ministra Kultury i  Dziedzictwa Narodowego; dr  hab.  inż.  Janina Kopietz-Unger. W  obradach uczestniczył również  Pan Marek Cebula Poseł na  Sejm  RP.
Organizatorami forum byli   Bartłomiej  Bartczak Burmistrz Gubina oraz   Barbara Bielinis-Kopeć Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Pani  Helena Hatka Wojewoda Lubuski wystosowała do  organizatorów list, w  którym podziękowała za  podjecie tej  inicjatywy, uznając, że  „promocja regionu, ochrona dziedzictwa narodowego oraz  podnoszenie świadomości historycznej mieszkańców są  szczególnie cenne i  zasługują na  uznanie. Troska z  jaką podchodzą Państwo do  poszanowania szczególnie cennych zabytków kultury jest  imponująca i  godna naśladowania”.
 

W  programie Forum znalazły się następujące wystąpienia:

• Przedstawienie dotychczasowych działań związanych z  Farą oraz  wskazanie planów na  najbliższe lata oraz  relacja z  wystawy poświeconej farze gubińskiej, która  otwarta została w  dn.  28.04.2010  r. w  Parlamencie Europejskim w  Brukseli - B. Bartczak Burmistrz Gubina,
• Projekt remontu i  adaptacji wieży kościoła farnego w  Gubinie – dr  Maciej Małachowicz,
• Rozwój Projektu: Kościół Farny w  Gubinie - dr  hab.  inż. Janina Kopietz-Unger, prof.  UZ,   
• Nowoczesne szkło w  zabytkach – zastosowania i  zagrożenia- arch.  Dominik Mączyński,

Wstępem do  dyskusji było  przedstawienie przez  prof.  J.  Tajchmana stanowiska Rady Naukowej Odbudowy Fary  ws.  zaprezentowanej przez  dr  hab.  inż. Janinę Kopietz-Unger koncepcji odbudowy Fary w  oparciu o  założenia jej  funkcji solarno-energetycznej”. Prof.  J.  Tajchman podkreślił, iż  Rada wyraża negatywne stanowisko w  sprawie zaproponowanych przez  Panią dr  hab.  inż. J. Kopietz-Unger rozwiązań. Zdaniem Rady projekty zbyt mocno ingerujące w  substancję zabytkową odbierają zabytkom ich  autentyczność i  pozbawiają przyszłe pokolenia możliwości obcowania z  zabytkami oryginalnymi, autentycznymi, co  jest  sprzeczne z  zasadami ochrony dziedzictwa kulturowego przyjętymi w  uregulowaniach międzynarodowych, które  respektuje Polska. Wyraził pogląd, iż  pomysł obłożenia fary szkłem i  solarami jest  dla  zabytku bardzo niefortunny, natomiast może być   z  powodzeniem realizowany  w  innych obiektach np.  poprzemysłowych lub  też  w  wybudowanym specjalnie do  tego  celu nowym obiekcie na  terenie miasta. Prof.  Tajchman podkreślił unikatową wartość fary w  skali całego kraju, jej  wysokie walory zabytkowe, architektoniczne oraz  fakt, iż  dzieje zabytku, poszczególne fazy budowy są  doskonale czytelne w  jego strukturze i  tego nie  wolno zatracić.
Po  wystąpieniu prof.  J. Tajchmana nastąpiły oklaski.
Kolejny głos w  dyskusji zabrała prof.  Ewa Łużyniecka, która  odnosząc  się do  wystąpienia dr  hab  inż.  J.Kopietz-Unger wskazała, iż  powstał już  szereg nowoczesnych rozwiązań w  zabytkach na  terenie Polski, co  przeczy twierdzeniom o  tym, że  w  Polsce zabytki tylko  się  odbudowuje. Wskazała również na  realizowane od  wielu lat przez  studentów Politechniki Wrocławskiej prace dyplomowe, które  dowodzą otwartości na  stosowanie nowoczesnych rozwiązań i  kreacji architektonicznych. Podkreśliła również, że  w  sprawie odbudowy fary w  Gubinie decydujące znaczenie ma  prawo ochrony zabytków (podobnie w Polsce,jak  i  w Niemczech) oraz,  że  decydujący głos winien mieć konserwator zabytków.
Barbara Bielinis-Kopeć Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków podkreśliła, że  ideą organizowanego po  raz  drugi forum jest  umożliwienie prezentacji różnych poglądów na  temat przyszłości fary. Ponieważ nie  miała dotąd okazji zapoznać  się z  propozycją J. Kopietz-Unger, po  jej  prezentacji na Forum korzysta z  tej  możliwości, aby  wyrazić zdecydowane negatywne stanowisko w   sprawie propozycji obudowania fary szkłem i  solarami oraz  w  pełni popiera  stanowisko Rady Naukowej Odbudowy Fary.
Dr  hab.  arch.   Aleksander Piwek negatywnie ocenił konsekwencje użycia szkła w  zabytkowej farze wskazując na  różne jego  aspekty m.in.  fakt, iż  może  się  w  nim  odbijać przypadkowa architektura oraz  elementy zagospodarowania terenów sąsiednich. Wskazał na  dobre wzorce związane z  odbudową kościoła pw.  św.  Jana w  Gdańsku i  zachęcił do  korzystania z  nich.  Sprostował również fragment wystąpienia dr  J.Kopietz-Unger, w  którym prezentowała ona  nowoczesne rozwiązania projektowe z  konkursu architektonicznego zagospodarowania Wyspy Spichrzów w Gdańsku, wskazując, iż  żaden z  prezentowanych projektów nie  został ostatecznie wybrany do  realizacji.
Piotr Białko podkreślił konieczność dokonania niezbędnych zabezpieczeń pozostałości detalu architektonicznego,  tynków oraz polichromii. Odkładanie ich zabezpieczenia na późniejszy termin  doprowadzi do ich zniszczenia. Relikty te przenoszą ważną informację dla badaczy architektury kościoła, które będzie można wykorzystać przy jego odbudowie. Zły stan zachowania kościoła powoduje, że jest to zadanie pierwszoplanowe. Wskazał w związku z tym na konieczność rozważenia możliwie szybkiego przekrycia ruin dachem – tymczasowym lub po formie dachu historycznego.
Dr hab. inż. Janina  Kopietz-Unger oświadczyła, że spodziewała się negatywnego stanowiska w sprawie prezentowanej koncepcji, wyrażając  zrozumienie, że takie musi być stanowisko ochrony zabytków i podziękowała za zgłoszone uwagi. Wyraziła jednak wątpliwości, czy takie stanowisko jest dla zabytku właściwe. Podkreśliła, iż najważniejsza jej zdaniem jest sprawa przyszłego utrzymania zabytku a właściwie koszty jego utrzymania. Zamontowanie solarów do ogrzewania fary koszty te by zmniejszyło.
Prof. Ewa Łużyniecka zabierając ponownie głos przestrzegała przed wydatkowaniem pozyskanych środków finansowych na konkurs architektoniczny, który może przynieść takie rozstrzygnięcie, którego nie będzie mógł zatwierdzić Wojewódzki konserwator zabytków z uwagi na obowiązujące prawo i zasady ochrony zabytków. Poleciła w związku z tym prawidłowe doprecyzowanie warunków konkursu, które zapewni warunki ochrony zabytków zgodne z doktryną konserwatorską. Proponowała również aby dać szansę innym mądrym projektom w dobrze przeprowadzonym konkursie oraz apelowała o zaprzestanie forsowanie prezentowanego przez dr hab. inż.  J. Kopietz-Unger rozwiązania. Zapowiedziała też, iż w przypadku próby realizacji tego typu rozwiązania Polski Komitet Narodowy ICOMOS oprotestuje je jako sprzeczne z ideą ochrony zabytków w Polsce.
Dr Maciej Małachowicz wyraził zdanie, ze zamiana fary w kotłownię miejską można uznać za prowokację, gdyż propozycja ta stanowi całkowite odrzucenie wartości  zabytku. W tej sytuacji wartość kosztów przyszłego utrzymania obiektu stawia się jako nadrzędną dla wartości kulturowych obiektu. Podkreślił, że fara  potrzebuje dachu, który powinien zabezpieczyć zabytek i nie powinna to być szalona kreacja architektoniczna . Zaapelował aby zejść na ziemię i rozwiązywać te problemy, które są dla zabytku najważniejsze.
Alksandre Sanocki, mieszkaniec Gubina, podkreślił, iż ścieranie się różnych poglądów jest dla zabytku korzystne, służy bowiem świadomemu wyborowi najlepszego rozwiązania. Podał przykłady prowizorycznych zabezpieczeń zabytków i zwrócił uwagę na konieczność wprowadzenia dachu nad farą.
Piotr Białko wypowiedział się w sprawie warsztatu konserwatora, który ma rozpocząć niebawem działalność w farze. Jego zdaniem winien się on w pierwszej kolejności skupić na zabezpieczeniu zachowanej substancji zabytku a nie tylko na prowadzeniu działań kulturalnych. Jego zdaniem trzeba ratować to, co jest jeszcze do uratowania w ramach pozyskanych środków.
Guenter Quil radny Guben i przewodniczący stowarzyszenia działającego na rzecz odbudowy fary w Guben. Podkreślił, że jego zdaniem na temat formy zabytku powinni wypowiadać się specjaliści on zabiera głos jako mieszkaniec sąsiedniego miasta. Powiedział, że najważniejsza dla zabytku jest jego przyszła funkcja, jego użyteczność dla miasta i regionu. Przypomniał, że z tego powodu już przed dwoma laty odbył się objazd po wielu podobnego typu obiektach w Niemczech i w Polsce aby przeanalizować zastosowane tam rozwiązania, wybrać najlepsze i w przyszłości uniknąć błędów. Późniejsze zagospodarowanie zabytku, koncepcja jego użytkowania jest ogromnie ważna dla przyszłego jego funkcjonowania.
Aleksander Starzyński zwrócił uwagę na kontekst, otoczenie zabytku i jego ważną rolę w sylwecie miasta, które powinno zostać odbudowane. Fara nie jest samodzielnym obiektem, jej otoczenie wymaga odbudowy. W sytuacji kościoła, który jest sercem miasta nie można dopuścić do eksperymentowania na zabytku. W związku z tym popiera  stanowisko Rady Naukowej Odbudowy Fary i optuje za  odbudową świątyni w formie zewnętrznej możliwie zbliżonej do jej dawnej formy tj. z tradycyjnym dachem, który górować będzie nad miastem. Zwrócił też uwagę na występowanie szeregu nowych technologii, które umożliwiają montaż urządzeń służących pobieraniu energii słonecznej do ogrzewaniu budynku przy równoczesnym zastosowaniu dachówki.
Burzliwa dyskusja, którą wywołała prezentacja Pani dr hab. inż. J. Kopietz-Unger trwała bez mała 1,5 godz. i ze względu na dalszy harmonogram obchodów święta miasta musiała zostać zakończona w planowanym terminie. Nie wszyscy w niej zdążyli uczestniczyć, część rozmów prowadzono jeszcze w kuluarach. W ich trakcie do członków Rady Naukowej Odbudowy Fary podchodzili radni Gubina dziękując m.in. za wyrażone stanowisko, w którym odrzucono propozycję dr hab. inż. J. Kopietz-Unger.
Na zakończenie B. Bartczak i B. Bielinis-Kopeć podziękowali wszystkim uczestnikom forum oraz autorom wystąpień. Jak podkreślił Pan Burmistrz forum stwarza możliwość do prezentacji, różnych nawet skrajnych stanowisk, co odpowiada formule spotkań.
Podsumowując należy podkreślić, iż wykorzystanie nowych technologii pozyskiwania energii dla obniżenia kosztów przyszłego użytkowania odbudowanej fary jest kierunkiem słusznym i  niewątpliwie wartym wzięcia pod uwagę na etapie ustalania warunków oraz rozstrzygnięcia konkursu architektonicznego. Należy jednak podkreślić, iż celem głównym, który powinien przyświecać władzom miasta winna być taka odbudowa  cennego dla  dziedzictwa kulturowego regionu zabytku, która  nie  doprowadzi do  utraty jego wartości zabytkowych, artystycznych i  architektonicznych.

Stanowisko Rady Naukowej Odbudowy Fary

opinia prof. Łużynieckiej