A A A
Strona główna / Zabytki / Bieniów - Dwór
Architektura rezydencjonalna

Bieniów - Dwór

Rozmiar czcionki
A A A
Dwór w Bieniowie (niem. Benau) zlokalizowany jest w centralnej części wsi, w otocze­niu zabudowań folwarcznych skupionych wokół prostokątnego podwórza. Bieniów po­wstał przypuszczalnie już w połowie XIII wieku. Po raz pierwszy wieś została wymieniona w 1329 roku, jako własność Seyfridiusa de Benym. W połowie XIV wieku miejscowość zo­stała własnością Urlicha von Pack. Jako lenno była w posiadaniu wielu rodów rycerskich, m.in. Richterów i Unwirdów. W 1455 roku Wacław von Biberstein oddał Bieniów w len­no Grzegorzowi Otto. Z kolei w 1461 roku, jako posiadacz dóbr Bieniowskich wymienia­ny był Balcer Unwirde. W 1490 Bieniów został sprzedany książętom saskim. W połowie XVI wieku miejscowość przeszła pod władanie Promnitzów. Kolejnymi właścicielami byli m.in. Adam von Niesemeuschel i Tobiasz Markisch. Pod koniec XVIII wieku Bieniów, jak całe Łużyce, wszedł w skład państwa pruskiego.

Wzmianki o murowanej siedzibie dworskiej w Bieniowie pochodzą z połowy XVIII wie­ku. Ówczesna budowla, założona na planie prostokąta, była jednokondygnacyjna i tynko­wana. Obecny wygląd dworu jest wynikiem przebudowy dokonanej w 1840 roku, co po­twierdza chorągiewka z sygnaturą „CF 1840”, umieszczona na dachu budynku. Dwór zo­stał wówczas podwyższony o jedną kondygnację i nakryty dachem czterospadowym. Ko­lejne przekształcenia miały miejsce już po II wojnie światowej, kiedy to wykuto otwór wej­ściowy w elewacji północnej oraz wzniesiono przybudówkę od strony południowej.

Dwór założony jest na planie prostokąta, z elewacją frontową zwróconą w kierunku za­chodnim. Zwarta, dwukondygnacyjna bryła nakryta jest dachem czterospadowym z po­wiekami. Do elewacji południowej przylega niewielka przybudówka na rzucie prosto­kąta, nakryta dachem jednospadowym. Fasada dworu zakomponowana jest symetrycz­nie, z wejściem głównym umieszczonym w osi środkowej, poprzedzonym jednobiegowy­mi schodami. Układ horyzontalny podkreślają dwa gzymsy międzykondygnacyjne oraz gzyms wieńczący. Otwór wejściowy wieńczy odcinek gzymsu uskokowego wspartego na konsolach. Prostokątne otwory okienne ujęte są w profilowane opaski, które w kondy­gnacji przyziemia zamknięte zostały łukiem kotarowym dwudzielnym, a na piętrze zwień­czone prostymi naczółkami. Pierwotnie przyziemie fasady było boniowane. Elewacja po­łudniowa opracowana jest analogicznie jak fasada, lecz zamiast wejścia, w osi środkowej umieszczony jest potrójny zespół okienny złożony z prostokątnego otworu środkowego i węższych bocznych, każde w profilowanej opasce zamkniętej łukiem kotarowym dwu­dzielnym. Pozostałe elewacje zakomponowane są niesymetrycznie.

Po 1945 roku dwór w Bieniowie był użytkowany przez PGR. W 1997 roku skuto tynki elewacji frontowej. Obecnie budynek stanowi własność Skarbu Państwa i użytkowany jest na cele mieszkalne.


Maja Błażejewska
Źródło: "Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"
Galeria
Zobacz również
Miodnica, gm. Żagań, pow. żagański - dwór obronny
W 1403 właścicielem dóbr ziemskich w Miodnicy był Luter...
Raków - Pałac
Raków położony jest przy lokalnej drodze z Rosina do Smardzewa,...
Osiecznica, gm. Krosno Odrzańskie, pow. krośnieński - pałac
Zbudowany ok. 1850 w stylu neoklasycystycznym, zachował pierwotny...
Santoczno - kościół pw. Przemienienia Pańskiego
Sołecka wieś Santoczno znajduje się na południowo-wschodnim...