Jesienią 2011 roku, w wyniku przeprowadzonych badań konserwatorskich, we wnętrzu Kaplicy Ogrójcowej przy kościele konkatedralnym pw. św. Jadwigi w Zielonej Górze odkryto cenne fragmenty zabytkowego wystroju malarskiego wnętrza gotyckiej kaplicy. Wykonane przez zespół dyplomowanych konserwatorów zabytków, mgr Paulinę Celecką mgr Michała Błażejewskiego oraz mgr Wojciecha Bartza, przy współpracy historyka sztuki, dr Katarzyny Adamek-Pujszo, badania, przeprowadzono ze środków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, dzięki współpracy Proboszcza Parafii Konkatedralnej, ks. dziekana, kan. mgr Włodzimierza Lange.
Badania skoncentrowano na fragmentach dwóch najważniejszych faz chronologicznych wystroju wnętrza kaplicy, które zostały wydobyte przez badaczy spod licznych, późniejszych warstw, którymi przykryto dekoracje.
Najstarsze, zachowane obszary polichromii odkryto na żebrach sklepiennych. Stwierdzono, iż są one częścią oryginalnego wystroju malarskiego kaplicy, powstałego najprawdopodobniej w I połowie XV wieku. Ornamentalna dekoracja malarska żeber ma formę stylizowanych motywów roślinnych, w kolorach czerwono-czarnym i czerwono-zielonym. Do naszych czasów nie dotrwały najprawdopodobniej żadne ślady malarskiej dekoracji wysklepek, natomiast na sklepieniu i, lokalnie na ścianach, zachował się oryginalny, piętnastowieczny tynk z pobiałą. Gotyckie fragmenty zdobień na żebrach kaplicy są obecnie najstarszą znaną dekoracją we wnętrzu sakralnym na terenie miasta. Podkreślić należy, iż unikatowe znalezisko ma szczególną wartość, jako kulturalne dziedzictwo miasta, będące świadectwem działalności fundatorów i twórców dekoracji oraz ówczesnego sposobu kształtowania przestrzeni sakralnej.
Na ścianach kaplicy, powyżej połowy ich wysokości oraz w glifach okiennych, odkryto fragmenty malowideł, pochodzące z I połowy XVIII wieku. Wielopostaciowe, ukazane w otoczeniu architektury sceny biblijne, według badaczy stanowią powiązany ze sobą cykl przedstawień. Niestety, z powodu niezachowania się dolnych i częściowo centralnych partii malowideł, identyfikacja przedstawień jest znacznie utrudniona. Autorka części historycznej badań, dr Katarzyna Adamek-Pujszo identyfikuje najlepiej zachowaną scenę jako Pojmanie Chrystusa oraz pisze, iż, mając na uwadze charakter omawianej kaplicy, w której od początków XVIII w. rozpamiętywano mękę Chrystusa, istnienie przedstawienia o tej tematyce wydaje się jak najbardziej uzasadnione, wpisuje się ono bowiem w cykl scen pasyjnych. Autorka badań wiąże czas powstania dekoracji z procesem barokizacji kaplicy, który został rozpoczęty przed 1716 rokiem.
Przywrócenie wnętrzu gotyckiej kaplicy jej dawnego, bogatego wystroju, wymagać będzie przeprowadzenia kompleksowych zabiegów konserwatorskich i restauratorskich.
opracowano na podstawie:
mgr Paulina Celecka, mgr Michał Błarzejewski, mgr Wojciech Bartz, Dokumentacja badań konserwatorskich, Kaplica Ogrójcowa przy rzym.-kat. kościele parafialnym pw. św. Jadwigi, ob. konkatedrze w Zielonej Górze, część I (archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze);
dr Katarzyna Adamek-Pujszo, Dokumentacja badań konserwatorskich, Kaplica Ogrójcowa przy rzym.-kat. kościele parafialnym pw. św. Jadwigi, ob. konkatedrze w Zielonej Górze, część II, opracowanie historyczne. (archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze)
