Bielice, park pałacowy

Założenie pałacowo-parkowe z folwarkiem w Bielicach (niem. Bielitz) zlokalizowane jest w pd. części niewielkiej wsi. Granicę parku o pow. 6,63 ha wyznaczają od pn. – zabudowa wiejska oraz ciek wodny, od pd. – pola uprawne, od zach.- droga Lasocin-Borów, dzieląca jednocześnie zespół na dwie wyraźne części, rezydencjonalną po stronie zach. i folwarczną po stronie wsch. Na teren założenia prowadzi wjazd od strony zach. – z drogi przez bramę główną. W pn. części parku znajduje się teren po dawnym stawie, na którego pd. brzegu zachowała się neogotycka budowla stylizowana na basztę. W zach. Części parku zlokalizowane się pozostałości kamiennego wzniesienia oraz niewielki cmentarz.
Pierwsze wzmianki o wsi Bielice pochodzą z 1220 r., kiedy to prawdopodobnie stanowiła własność rycerską. Dopiero w k. XVI w. pojawiły się informacje dotyczące właściciel-rodzin von Knebelsdorff, następnie von Abschatz, von Seher. Od 1705 r. majątek należał do Johanna Fabiana von Braun. W 1746 r. wieś przejęła rodzina von Glaubitz. W kolejnych latach właścicielami byli również Raphael Loebell Munk, Reinhold Schulz, Julius Eltester. W 1865 r. majątek zostaje zakupiony przez Oswalda Nickisch von Rosenegk, który w 1867 r.1 wybudował nowy pałac w stylu neogotyckim, prawdopodobnie na fundamentach XVI w. dworu. Równocześnie z budową pałacu trwało wznoszenie nowych zabudowań folwarku, które również otrzymały stylową, neogotycką bryłę. W1869 r. pod kierownictwem dyrektora ogrodów Scholzkiego z Żar założono pałacowy park. Ostatnim właścicielem majątku był Friedrich Rosenegk, zastrzelony wraz z żoną w Bielicach w 1945 r. przez żołnierzy sowieckich. Po wojnie, w następstwie przejęcia przez Skarb Państwa, na terenie założenia pałacowo-parkowo-folwarcznego utworzono PGR. Od lat 90. XX w. pałac wraz z parkiem stanowi własność prywatną.
Park o nieregularnym kształcie zakomponowany w stylu krajobrazowym, nawiązywał do nurtu romantycznego. Kompozycję parku oparto na trzech różnorodnych wnętrzach parkowych. Pierwsze na pn. od pałacu, obejmujące staw z wyspą, widoczne było już z drogi dojazdowej prowadzącej do majątku. Na pd. brzegu stawu usytuowano budowlę parkową w formie neogotyckiej baszty, pełniącej, poza funkcją ozdobną, prawdopodobnie również rolę przystani dla łódek. Ze stawu wypływał wijący się zakolami strumień, wyznaczający pn. granicę parku.
Zach. elewację pałacu, z oszkloną werandą i tarasem, otwarto na główne wnętrze, mające formę rozległej, wydłużonej polany, obsadzonej grupami drzew oraz nasadzeniami soliterowymi, wyznaczającymi kulisy widoków na pałac.
Najbardziej na zach. wysunięty kraniec parku tworzyło wnętrze, wykorzystujące malowniczy przebieg strumienia. Dla podkreślenia romantycznego charakteru parku, wprowadzono kamienne wzniesienie, pełniące funkcję groty lub wzgórza pod altanę. Komunikację nad strumieniem zapewniały kładki na kamiennej podbudowie. W przestrzeń parku włączono również niewielki cmentarz grodzony kamiennymi słupami.
Sieć drożna, rozpoczynająca się w formie szerokiego podjazdu przed elewacją frontową pałacu, otaczała budynek dookoła. W pn. części założenia biegła równolegle do strumienia, przecinając go w zach. krańcu. Widoki na otaczający krajobraz zapewniała droga, usytuowana wzdłuż pd. granicy parku. Dodatkowa ścieżka, łącząca równoległe drogi, pozwalała na stworzenie widoków w kierunku pałacu i rozdzielenie wnętrz.
Na terenie parku zachowały się cenne okazy drzew aklimatyzowanych: platan klonolistny (Platanus xacerifolia), glediczia trójcierniowa (Gleditsia triacanthos), dąb błotny (Quercus palustris), grupowe nasadzenia dębu czerwonego (Quercus rubra). Starodrzew obejmuje ponadto takie gatunki jak: dąb szypułkowy (Quercus robur), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior), świerk pospolity (Picea abies), klon jawor (Acer pseudoplatanus), lipa drobnolistna (Tilia cordata), lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos), buk pospolity forma purpurowa (Fagus sylvatica ‘Purpurea’), grab pospolity (Carpinus betulus). Miejscowo występują krzewy śnieguliczki białej (Symphoricarpos albus), leszczyny pospolitej (Coryllus avellana) i róży dzikiej (Rosa canina). Na terenie całego parku występuje silny podrost samosiewu drzew i krzewów oraz roślinności zielnej.
Park pałacowy jest zachowany w historycznych granicach. Znacznym przemianom uległ półkolisty podjazd, pierwotnie swą rozpiętością obejmujący szerokość naprzeciwległego folwarku, tym samym została ograniczona ekspozycja pd. strony rezydencji. Zniknęły grupy nasadzeń z wnętrza, obejmującego polanę parkową, zachowały się jedynie drzewa rosnące najbliżej pałacu. Układ komunikacyjny ograniczony jest do najbliższego sąsiedztwa pałacu, zacierając się w głębi założenia, a silny podrost roślinności znacznie utrudnia dostęp do parku. Postępującemu zarastaniu ulega obszar dawnego stawu. Na skutek braku regulacji przebiegu strumienia zach. część parku jest silnie podmokła. Pomimo niekorzystnych zmian, założenie pałacowo-parkowe zachowało czytelność kompozycji i ze względu na jej niepowtarzalność oraz zachowany wielogatunkowy starodrzew, stanowi szczególnie cenny obiekt architektury krajobrazu.