Drzonów, park pałacowy

Założenie pałacowo-parkowe w Drzonowie 54 (niem. Schlesisch Drehnow), znajduje się w zach. części miejscowości, przy drodze wojewódzkiej nr 279. Droga dzieli park na dwie części, pn. z Lubuskim Muzeum Wojskowym oraz pd. Granice pn. części rezydencji wyznaczają: od pd. wspomniana droga, od zach. gospodarstwa wiejskie, od pn. otwarte krajobrazy i lasy, od strony wsch. parcela kościoła. Pałac znajduje się na wprost głównego wejścia na teren muzeum od strony pd. Park jest miejscem ekspozycji ciężkiej broni i ciężkiego sprzętu wojskowego, a także kolekcji sprzętu lotniczego. W środkowej części parku znajduje się niewielki staw, zasilany przez strumień, przecinający założenie na osi wsch.-zach. Cała posesja jest ogrodzona. Granice pd. części parku wyznaczają gospodarstwa wiejskie. Obie części parku mają powierzchnię bliską 10 ha.
Od poł. XVII w. dobra drzonowskie związane są z rodziną von Misitschek. Za ich czasów w 1816 r. wybudowano pałac i założono park1. Data fundacji widnieje na elewacji budynku. Jego klasycystyczna bryła wzorowana była na dziełach berlińskiego architekta Davida Gille’go2. Druga data umieszczona na elewacji, to r. 1868, upamiętniający przebudowę budynku dokonaną przez starostę zielonogórskiego Tiure Klinckowström. Od 1905 r. majątkiem władała rodzina von Schmettow. Po 1945 r. w pałacu mieściła się szkoła. Od 1973 r. trwały prace adaptacyjne budynku na cele muzealne, które zakończono w 19853 r., a obiekt oddano do stałych ekspozycji muzealnych.
Założenie pałacowoparkowe w Drzonowie jest jednym z ciekawszych przykładów kompozycyjnych. Jego układ znany jest z mapy topograficznej z 1936 r. A już samo położenie pałacu – oddalonego od folwarku, okolonego parkiem i poprzedzonego aleją wjazdową, wskazuje na nowe, krajobrazowe tendencje w kształtowaniu majątku. Pn. część parku, założona jest na planie wydłużonego prostokąta ulokowanego
na osi pn.-pd. W tej części parku, drogi wydają się być poprowadzone regularnie. Po ogrodowej stronie pałacu znajduje się zbiornik wodny, do którego wody niesie strumień, przecinający park na dwie mniejsze części na osi wsch.-zach. Pd. część parku, założona jest na planie zbliżonym do kwadratu. Jego kompozycja oparta jest o regularny okrąg, być może po środku którego, znajdował się klomb z drzew i krzewów. Obraz opisanej kompozycji, tylko w niewielkim stopniu uzupełnia fotografia umieszczona na pocztówce miejscowości z pocz. XX w. Ukazuje ona pałac od strony pd.-zach. Budynek od wiejskiej drogi, oddzielało murowane, ażurowe ogrodzenie. Wzdłuż niego posadzone były drzewa – istniejące do dzisiaj. Przy elewacji pałacu rosło kilka drzew i krzewów iglastych. Dziś dawny park jest miejscem eksponowania militarnych dóbr kultury – znajdujących się pod okapem starych drzew. To kontrastowe zestawienie zabytkowego parku z zabytkami techniki sprawia, że park jest nader interesującym miejscem. Szczególnie, gdy w parku odbywają się różnego rodzaju spotkania kulturalne.
W 1988 r. wykonana została inwentaryzacja parku. Zliczono wówczas 376 sztuk drzew z 16 gatunków, wśród których dominowały klon pospolity (Acer platanoides), lipa drobnolistna (Tilia cordata) i olsza czarna (Alnus glutinosa). W parku znajdowały się również świerki pospolite (Picea abies) oraz sosna wejmutka (Pinus strobus). Wiele drzew osiągnęło rozmiary pomnikowe.
Park jest pielęgnowany, a zgodnie z potrzebami ekspozycji w parku jest w nim niewiele krzewów. Dawny układ dróg jest nieczytelny.