Popęszyce, park dworski

Założenie w Popęszycach (niem. Poppschütz) zajmuje 8 ha i znajduje się w środkowej części wsi. Z głównej drogi widoczne są jedynie budynki gospodarcze. Wjazd na teren dawnego folwarku znajduje się od pd. strony. Dwór położony był w głębi podwórza. Dzisiaj jedynym śladem jego istnienia są ruiny i fragmenty murów w niektórych miejscach, wystające do ok. 1 m nad powierzchnią ziemi.
Zabudowania gospodarcze zamieniono na mieszkania. Cały folwark jest jednak zaniedbany. Podobnie jak park rozciągający się na pn.-wsch. od podwórza folwarcznego.
Granice parku wyznaczają od pd. zabudowania gospodarcze i kościół, od zach. i pn. – pole uprawne, a od wsch. naturalną granicą parku jest rzeka Biała Woda. Teren parku przecina kilka rowów. Niektóre z nich to naturalne dopływy rzeki. Na pn. park sąsiaduje z terenem dawnego cmentarza.
Dwór w Popęszycach powstał pod k. XVIII w. Właścicielem i fundatorem dworu był jeden z członków rodu von Lüttwitz. Później majątek kilkakrotnie zmieniał właścicieli. Należał m.in. do Josepha Ottona von Stosch, majora von Raven, Eugeniusza Antast, a od 1862 r. właścicielem dóbr był Heinrich Bräuer. To on przebudował dwór, wzniósł zabudowania gospodarcze i założył park w stylu krajobrazowym.
Po 14 latach dwór i park przeszedł w ręce rodziny Schönborn, a następnie rodziny Schäpe.
Obecnie właścicielem parku jest gmina Nowe Miasteczko. Koncepcja założenia parkowego wykorzystuje naturalne ukształtowanie terenu i walory rodzimego krajobrazu łęgowego. Heinrich Bräuer w kompozycję parkową włączył drzewa, które już na tym terenie rosły (głównie lipy i dęby) oraz wykorzystał pobliską rzekę, wykopując od wsch. dodatkowy rów. Między folwarkiem i kościołem wykopał staw hodowlany, łączący się na wysokości parku z rzeką.
W centralnej części zaplanował wydłużoną polanę obsadzoną dookoła drzewami. Aby jednak złamać jej monotonię, posadził w jej obrębie kilka grup dębów, z których niektóre osiągnęły rozmiary pomnikowe. Najstarsze dęby rosną przy wsch. i zach. granicy parku. Liczą sobie najmniej 160 lat.
Nową aleję lipową poprowadził z pn. na pod. Przecinała ona pn. część parku i wychodziła w pole. Pod k. XIX w. dosadzono świerki, wiązy i lipy.
Obecnie układ parku jest nieczytelny. Alejki są zarośnięte. Cały teren opanowały samosiejki. Jak wynika z ewidencji parku sporządzonej w 1977 r.3 w parku dominują rodzime gatunki drzew liściastych. Głównie to lipa drobnolistna (Tilia cordata) oraz dąb szypułkowy (Quercus robur). Oprócz drzew wiekowych, które liczą sobie od 120 do 160 lat, park zarośnięty jest licznymi samosiejkami, których gąszcz gęstnieje z roku na rok. Nad nimi górują piękne pomnikowe dęby i lipy. Wiele starych drzew osiągnęło rozmiary pomnikowe. Ogólnie ich stan zdrowotny jest dobry, chociaż wymagają pielęgnacji i usunięcia posuszu. Jest kilka drzew, które jednak uschły całkowicie.
Podszyt tworzą samosiejki, m.in. klonu pospolitego (Acer platanoides), bzu czarnego (Sambucus nigra). Jest bogate runo leśne. Można tu spotkać m.in. konwalię majową (Convallaria) i zawilec gajowy (Anemone nemorosa). Układ cieków wodnych został zniekształcony. Po stawie hodowlanym pozostała tylko podmokła niecka, pełna samosiejek i śmieci oraz rów w sporej części zniwelowany przez prace melioracyjne wokół budynku kościoła. Kilka lat temu mieszkańcy wsi zorganizowali wspólne oczyszczenie parku.