Miasto rozwinęło się nad Wartą, w miejscu gdzie z rzeką krzyżowały się drogi lądowe. Znaleziska archeologiczne wskazują, że osadnictwo o charakterze nierolniczym istniało tutaj już we wczesnym średniowieczu. W połowie XIII w. nadwarciańskie tereny na wschód od Odry zajęła Brandenburgia. W 1257 margrabia Jan dokonał lokacji Gorzowa na prawie magdeburskim, w wyniku czego miasto otrzymało regularne rozplanowanie i przywileje gospodarcze sprzyjające rozwojowi handlu i rzemiosła. Już po kilkunastu latach mieszczaństwo stać było na budowę okazałego kościoła, a następnie murów obronnych i ratusza. Zasobność miasta wyraziła się w nabyciu kilku wsi. W XIV–XV w. za bramami miejskimi powstały przedmieścia – Młyńskie, Santockie i Mostowe. Okresy pomyślności gospodarczej przerywały klęski żywiołowe i nieszczęścia wojenne, zwłaszcza najazd husytów (1429) oraz wojny trzydziestoletnia i siedmioletnia. W XVI w. w gospodarkę miasta uderzyło ograniczenie prawa składu i administracyjne utrudnienia w handlu z Wielkopolską. Ponowne ożywienie gospodarcze przyniosło w XVIII w. uregulowanie rzeki i rozwój handlu warciańskiego. Dalsza koniunktura nastąpiła po wybudowaniu w 1857 linii kolejowej i powstaniu przemysłu włókienniczego i maszynowego. Obszar miasta powiększył się wielokrotnie. W 1945 zniszczone zostało średniowieczne centrum, w którym przetrwał tylko kościół i nieliczne domy. Przy odbudowie zatarciu uległo pierwotne rozplanowanie. Bez uszczerbku zachowały się położone na północny wschód od starego miasta nowsze dzielnice z cenną zabudową eklektyczną i secesyjną.
Menu