Miejsce kradzieży/ zaginięcia: kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w miejscowości Janiszowice, gm. Bobrowice, pow. krośnieński
Autor / warsztat: warsztat europejski (niemiecki ?)
Czas powstania: ok. poł. XVII w. ?
Materiał / technika: mosiądz (stop miedzi)
Wymiary: wysokość ok. 30 cm
Para jednoświecowych świeczników zaopatrzonych w sześcioboczną podstawę wspartą na sześciu niewielkich, wazonowych nóżkach. Krawędź stopy profilowana, dekorowana ornamentalnie. Płaszcz stopy o wielobocznej tulei przesłoniętej sześcioma „atlantami” o esowato wygiętych, stylizowanych ciałach. Trzon świecznika oddziela od stopy sześcioboczny talerzyk. Sześcioboczny nodus ujmują od dołu i od góry pary wklęsłych pierścieni. Powierzchnię nodusa, przeciętego w górnej partii profilowaną przewiązką, zdobi, zakomponowany symetrycznie, ornament – arabeska o motywach geometrycznych. Wysoka, bardziej smukła niż nodus, podstawa profitki jest sześcioboczna, podobnie jak płaski kołnierz leżącego na niej talerzyka z kolcem.
Na stopie świeczników znajduje się napis fundacyjny treści: „H.K.E.v.T.G.v.U. / 1744” (inskrypcja podana za: Blunck E., Die Kunstdenkmäler der Provinz Brandenburg, Bd 6 T. 6 Kreis Crossen, Berlin 1921 r., s. 106.). J. Zdrenka odczytał trzy ostatnie litery skrótów jako (G)ebohrne (v)on (U)nruch, wskazując równocześnie, iż rozwiązanie to jest niepewne (Zdrenka J., Corpus Inscriptionum Poloniae T. X z. 8 Powiat Krosno Odrzańskie (do 1815 roku), Toruń 2016, s. 233). Z kolei w suplemencie do zeszytów 1-13 T. X Corpus Inscriptionum Poloniae, nie odnosząc się do opisu Bluncka, badacz opisał świecznik i odczytał napis wyłącznie z widoku na fotografii ze zbiorów Landesgesichtliche Vereinigung für die Mark Brandenburg, Berlin nr 108/VIIIa/4, jako „T.C.V.V.1744”, zaznaczając jednak, że jest to lekcja niepewna. Wskazał tam ponadto, błędnie, że świeczniki zostały wykonane z cyny.
Ze względu na formę lichtarzy należy uznać, iż nie zostały one wykonane jako świeczniki ołtarzowe, lecz były użytkowane wcześniej w domu fundatorki, a data wyryta na ich podstawach jest datą fundacji – przekazania do kościoła świeczników, które zostały wykonane znacznie wcześniej, prawdopodobnie ok. poł. XVII w.
Nr rejestru zabytków: zaginione świeczniki są ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków
Bibliografia:
Blunck E., Die Kunstdenkmäler der Provinz Brandenburg, Bd 6 T. 6 Kreis Crossen, Berlin 1921 r., s. 106, Abb. 101;
Kowalski S., Janiszowice. Lichtarze, karta ewidencyjna, 1962, Archiwum WUOZZG;
Zdrenka J., Corpus Inscriptionum Poloniae T. X z. 8 Powiat Krosno Odrzańskie (do 1815 roku), Toruń 2016, s. 233
Zdrenka J., Corpus Inscriptionum Poloniae T. X z. 14 Suplement do z. 1-13, Toruń 2023 r., s. 306. Tamże informacja o fotografii ze zbiorów Landesgesichtliche Vereinigung für die Mark Brandenburg, Berlin nr 108/VIIIa/4
Okoliczności kradzieży / zaginięcia: nieustalone
Data utraty: 09.1962 r. – 02.05.1975 r.
Nr karty w Krajowym wykazie zabytków skradzionych…: 12415
Osoby posiadające informacje na temat skradzionego obiektu proszone są o przekazanie ich Lubuskiej Policji, bądź Lubuskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków.
Kamila Domagalska