Miejsce kradzieży/ zaginięcia: kościół parafialny pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła w Sieniawie Żarskiej, gm. wiejska Żary, pow. żarski
Autor / warsztat: warsztat działający na pograniczu śląsko-łużyckim
Czas powstania: 1683 r.
Materiał / technika: olej na desce
Wymiary: ok. 42 x 156 cm
Opis:
Barokowy obraz pochodził z predelli wcześniejszego ołtarza w kościele w Sieniawie Żarskiej (niem. Schönwalde), który został ufundowany w 1683 r. przez miejscowego pastora Samuela Morgenbesser. Obraz w kształcie prostokąta leżącego, zgodnie z fotografią zamieszczoną na karcie ewidencyjnej zabytku, w 1962 r. był eksponowany na balustradzie empory. W centrum obrazu przedstawienie Ostatniej Wieczerzy z Chrystusem siedzącym pośrodku, za diagonalnie ustawionym stołem. Z boku, po lewej stronie przedstawienia wyobrażony zostałklęczący fundator – pastor Morgenbesser odziany w białą albę (alba silesiana) i jasny płaszcz. Poniżej inskrypcja: „Samuel Morgenbesser 1683”. Po prawej stronie przedstawienie Chrystusa na krzyżu.
Samuel Morgenbesser urodził się 15.02.1626 r. w Żarach. Skończył szkoły w Żarach i Görlitz, następnie uczył się w Toruniu, Gdańsku, a od 1646 r. w Rostocku. Powrócił do Żar w 1650 r., skąd udał się do Wittenbergi, gdzie studiował do 1653 r. W tym samym roku został nauczycielem w domu Hieronima von Gablentz w Heidersdorf (prawdopodobnie miejscowość Włosień w pow. lubańskim). Wrócił do Żar w 1657 r., gdzie pracował jako urzędnik dla hrabiego Erdmanna von Promnitz. Po ukończeniu studiów objął w dniu 15.12.1958 r. urząd proboszcza Parafii ewangelickiej w Sieniawie Żarskiej, gdzie pracował do 1711 r. Po raz pierwszy ożenił się w 1659 r. z panną Ursulą Rüblack, z którą miał syna (ur. 1661). Po raz drugi ożenił się z panną Anną Margretą Zeideler, z którą miał w ciągu 50 lat 3 synów i 8 córek. Zmarł w wieku 85 lat w dniu 25.01.1711 r. W kościele w Sieniawie Żarskiej zachowała się jego płyta nagrobna.
Nr rejestru zabytków: zaginiony obraz jest obiektem ujętym w wojewódzkiej ewidencji zabytków.
Bibliografia:
- dot. zaginionego obrazu:
Ławniczak W., Sieniawa Żarska. Obraz “Ostatnia wieczerza”, karta ewidencyjna, 1962, Archiwum WUOZG; Seeger J., Kubach H.E., Die Kunstdenkmäler des Kreises Sorau und der Stadt Forst, Berlin 1939, s. 177.
Zaginiony zabytek nie został opisany w publikacji: Górski A., Karp P., Corpus inscriptionum Poloniae T. 10, Z. 12, Inskrypcje województwa lubuskiego pod red. Joachima Zdrenki, Powiat żarski (do 1815 roku), Toruń 2019, ani w suplemencie do t. 10 z. 1-13 wydanym w 2023 r.
- dot. Samuela Morgenbesser:
Conradi J.F., Kirchen- Prediger- und Schulgeschichte der Herrschaften Sorau und Triebel, Sorau und Görlitz 1803, s. 243-244; Górski A., Karp P., Corpus inscriptionum Poloniae T. 10, Z. 12, Inskrypcje województwa lubuskiego pod red. Joachima Zdrenki, Powiat żarski (do 1815 roku), Toruń 2019, s. 183.
Okoliczności kradzieży / zaginięcia: brak informacji.
Data utraty: pomiędzy 01.09.1962 r. a 08.05.2000 r.
Nr karty w Krajowym wykazie zabytków skradzionych…: 12403
Kamila Domagalska
