Przeprowadzone w latach 2015 – 2021 kompleksowe prace remontowo-konserwatorskie w dawnym zespole szpitalnym sw. Doroty w Żaganiu związane są z adaptacją dotąd nieużytkowanego kompleksu na potrzeby dydaktyczne Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. H. Wieniawskiego w Żaganiu. Zrealizowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego inwestycja, to jedna z największych w województwie lubuskim inwestycja dotycząca obiektów zabytkowych.
Zespół szpitalny powstał z inicjatywy księżnej Dino, księżnej Talleyrand, księżnej żagańskiej z domu Biron, Doroty Talleyrand-Perigord, która zakupiła gotycki kościół pw. Św. Krzyża wraz z sąsiadującym terenem dawnego szpitala, wznosząc tam w latach 1851-1859 neogotycki szpital oraz dom wikarego. W roku 1906, w obrębie zespołu wzniesiono tzw. Dom Marii, czyli budynek sióstr zakonnych z domu zakonnego z Trewiru i kaplicę loretańską, a następnie budynek portierni. Całość otoczono murem i neogotycką bramą.
W pierwszym etapie inwestycji wykonano remont konserwatorski neogotyckiego budynku głównego dawnego szpitala, przywracając m. in. pierwotną kolorystykę bogatych dekoracji architektonicznych elewacji. Następnie, dzięki przeprowadzonym, szczegółowym badaniom konserwatorskich, pod wieloma warstwami późniejszych przemalowań, odkryto pierwotne polichromie ścienne, zdobiące wnętrza szpitala i domu sióstr oraz mazerunki dekorujące bogato rzeźbioną, neogotycką stolarkę. Poddano je kompleksowym pracom konserwatorsko-restauratorskim wraz z pozostałymi elementami historycznego wystroju i wyposażenia. Przywrócono także historyczny wygląd elewacji domu sióstr i portierni oraz zagospodarowano teren otaczający terenu. Dla potrzeb nowej funkcji wprowadzono nowoczesne elementy zagospodarowania, m. in. w postaci przeszklonego łącznika i klatki schodowej, a także nawierzchni i elementów małej architektury.
Dzięki przeprowadzonej zgodnie z zasadami konserwatorskimi inwestycji utrwalono historyczną substancję zabytków, chroniąc artystyczne, historyczne i naukowe wartości zespołu. Wprowadzenie nowej, właściwej dla zabytków funkcji, umożliwiło ponowne zagospodarowanie cennego, historycznego zespołu, który, dzięki kompleksowym działaniom remontowo-konserwatorskim odzyskał dawną świetność.
———————————————————————————————————————-
Wzniesiony w 1906 roku budynek sióstr zakonnych z domu zakonnego z Trewiru, które 1926 r. zastąpiły siostry boromeuszki z domu zakonnego z Trzebnicy, pełnił funkcję dawnej szkoły gospodarstwa domowego dla dziewcząt, zw. Domem Marii. W latach 20-tych wieku XX w budynku mieścił się pensjonat dla katolickich gimnazistów, przed II wojną światową prywatna klinika dla kobiet, a po wojnie szpital położniczy.
Wzniesiony w I ćw. XX wieku budynek portierni pełnił w późniejszym czasie funkcję stacji pogotowia ratunkowego.
