Lubuskie Konserwacje 2023 r. – Wyróżnienie w kategorii Za remont konserwatorski w zabytku: Żagań, Pl. Jana Pawła II 19 – remont elewacji (właściciel prywatny)

W latach 2019-2022 prowadzone były prace związane z remontem kompleksu budynków związanych z dawnym lokalem rozrywkowym „Flora” (Etablissement „Flora”), późniejszym „Rolnikiem”, w Żaganiu przy ul. Jana Pawła II 19. Zakres przeprowadzonych prac obejmował remont elewacji oraz adaptację wnętrz. Kompleks składa się z dwóch budynków powstałych w 3 ćw. XIX w. i częściowo przebudowanych w latach 30. XX w. Budynki położone są w prawobrzeżnej części Żagania, na północ od historycznego centrum miasta. W przeszłości teren ten leżał poza murami miejskimi i fosą, biegnącymi wzdłuż zabudowy klasztoru augustianów. Obszar ten stanowiły łąki należące do miasta, o czym świadczy utrwalona tradycją nazwa Łąki Miejskie.
Podczas prowadzonego remontu elewacji tylnej budynku dawnej sali koncertowej, po usunięciu wtórnych tynków natrafiono na dobrze zachowane lico ceglane z opracowaną spoiną w kolorze grafitowym. Ponadto natrafiono na oryginalny otwór okienny z zachowaną drewnianą stolarką okienną, która została zachowana i poddana pracom konserwatorskim. Efektem przeprowadzonego remontu konserwatorskiego było przywrócenie oryginalnej artykulacji elewacji tylnej wraz z historyczną kolorystyką. Podczas prac przy elewacji frontowej tegoż budynku od strony ul. Jana Pawła II, przeprowadzono odkrywki celem ustalenia obecności wartościowych, wcześniejszych opracowań. Jak stwierdzono, zakres prac przeprowadzonych w 1930 r. (tj. wprowadzenie nowego stropu i otworów okiennych) trwale przekształcił elewację, dlatego też podjęto decyzję o utrzymaniu jej obecnej formy.
Podczas prac przeprowadzonych w 2022 r. przy elewacji frontowej drugiego z kompleksu budynków – kamienicy, natrafiono na fragmenty napisów we fryzie między kondygnacjami. W wyniku przeprowadzenia szeregu prac konserwatorskich oraz epigraficznych odtworzono brakujące litery napisu oraz zakonserwowano istniejące, czego efektem jest nazwa i adres restauracji: „Fr. Bluhm’s Garten, Stadtwiese No19, Bier – und Weinhaus”. Na podstawie badań konserwatorskich ustalona zastała również historyczna kolorystyka elewacji, którą przywrócono.
Obiekty przy ul. Jana Pawła II 19 są ujęte w gminnej ewidencji zabytków. Mimo braku indywidualnego objęcia ochroną na podstawie wpisu do rejestru zabytków, świadome podejście inwestora, który dostrzegł szczególną wartość obiektu, pozwoliło na wyeksponowanie jego walorów. Zespół budynków po przeprowadzonych pracach stanowi interesujący, również pod względem edukacyjnym, obraz przekształceń historycznych obiektów, zapisanych w ich murach, czekających na odkrycie.