Ratusz w Świebodzinie – prace konserwatorskie

Do ubiegłego roku sądzono, że  świebodziński ratusz nie  wyróżnia  się  niczym  szczególnym spośród podobnych, zabytkowych obiektów tego  typu, a  jedynymi zachowanymi pozostałościami, świadczącymi o  jego  zamierzchłych początkach, są  sklepienia piwnic i  niektórych sal. Jednak  zakończone właśnie, kompleksowe prace remontowe gmachu przyniosły odkrycie jednej  z  najcenniejszych i  najstarszych na  terenie naszego  województwa świeckich dekoracji wnętrza. Było  to  możliwe dzięki stałej współpracy inwestora i  konserwatorów zabytków. W  efekcie udało  się nie  tylko  zlokalizować, ale  także  przebadać i  rozpocząć skomplikowany proces konserwacji  oraz  restauracji cennego znaleziska, którym  jest  późnośredniowieczny, architektoniczny i  malarski wystrój wnętrz ratusza.
Szczegółowe badania potwierdziły wyjątkowe znaczenie oraz  wartość dekoracji, które  jak  dotąd,  są  jedynym materialnym świadectwem pierwotnego, średniowiecznego wystroju. Biorąc pod  uwagę rangę i  szczególną wartość odkrycia, Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków włączył  się finansowo w  realizację zadania. Obecnie udało  się odsłonić i  wyeksponować dekorację w  Wielkiej Sali oraz  fragmenty (w  formie świadków) w  pozostałych salach na  parterze południowego traktu ratusza.  Działania te  były  możliwe dzięki zaangażowaniu miejscowych władz, które  przeprowadziły kompleksowy remont ratusza, oraz dzięki stałej współpracy z architektem. Prace obejmowały przede  wszystkim remont elewacji, podczas którego  odsłonięto i  zakonserwowano cenne, pochodzące z  połowy XIX-tego  wieku, oryginalne tynki, tworzące neorenesansową szatę architektoniczną gotyckiej bryły ratusza. Remontowi poddano też  dach, przeprowadzono konserwację historycznej stolarki okiennej i  drzwiowej oraz  wykonano remont wnętrz, podczas którego  poddano konserwacji historyczny wystrój gmachu. Prace przeprowadzili, posiadający  duże doświadczenie przy  obiektach o  podobnych charakterze i  randze, toruńscy konserwatorzy zabytków, państwo Danuta i  Ryszard Żankowscy.
Ratusz, jedna  z  najstarszych i  najcenniejszych budowli Świebodzina, to  obiekt o  bogatej historii i  zamierzchłych początkach, sięgających XIV  wieku. Najwcześniejsze wzmianki o  świebodzińskiej radzie miejskiej pochodzą z  1397  roku, a  o  burmistrzu z  roku  1413. Jeszcze przed  wielkim pożarem, który  nawiedził miasto w  1541  roku, ratusz rozbudowano do  rozmiarów obecnego gmachu poprzez  dodanie traktu południowego i  dostawienie wieży od  zachodu. Elewacja wschodnia posiadała trzy  charakterystyczne, gotyckie, schodkowe szczyty zamykające wszystkie trzy nawy, z  których  każda przykryta była  osobnym siodłowym dachem. Wielki pożar zniszczył znaczną część miasta w  tym  także  ratusz. Podczas odbudowy odtworzono pierwotną formę gmachu, dodając wieżę zegarową, która,  choć  w  zmienionej formie, zachowała  się  do  dziś. Po   zniszczeniach wojny 30-letniej siedzibę władz miejskich ponownie odbudowano. Dodano wówczas szesnaście szachulcowych jatek, wieże zaś  połączono pomostem. Obecną, zewnętrzną szatę architektoniczną ratusz otrzymał dopiero w  połowie XIX  wieku, podczas przeprowadzonej w latach 1854-59 przebudowy. Elewacje pokryły ciężkie boniowania, od   zachodu dodano neorenesansowy szczyt, wieżę zegarową podwyższono o  wąską wieżyczkę i  zaopatrzono w  dodatkowy krenelaż. Wcześniej, w  1827 roku rozebrano wieżę strażniczą. Przez  wieki, oprócz  siedziby władz miejskich, ratusz pełnił dodatkowo także inne funkcje. Mieściły się tu między innymi areszt, winiarnia, apteka, czy Świebodzińska Izba Pamiątek Regionalnych. Dziś mieści się tu Urząd Stanu Cywilnego i Muzeum Regionalne.