Europejskie Dni Dziedzictwa 2006

We wrześniu 2006 roku w Polsce, podobnie jak w większości krajów europejskich, organizowane były obchody Europejskich Dni Dziedzictwa. Polska przyłączyła się do tej akcji w 1993 roku.

Obchody Europejskich Dni Dziedzictwa, odbywające się z inicjatywy Rady Europy i pod patronatem Unii Europejskiej, mają na celu szeroko pojętą edukację historyczną i kulturalną, promowanie regionalnego dziedzictwa oraz przypomnienie o wspólnych korzeniach kultury europejskiej.

Tegoroczna Ogólnopolska Inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa odbyła się w dniu 2 września 2006 r. w Filharmonii Zielonogórskiej w Zielonej Górze.

Gośćmi Inauguracji byli m.in.: Tomasz Merta – Generalny Konserwator Zabytków, dr Uwe Koch -doradca ministra ws. ochrony zabytków w Ministerstwie Nauki, Badań i Kultury Landu Brandenburgia, przedstawiciele miast partnerskich Zielonej Góry z Cottbus, Verden, Helmond, Witebska, Nitry i L’Aquilli, przedstawiciele Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wojewódzcy konserwatorzy zabytków, dyrektorzy Regionalnych Ośrodków Badań i Dokumentacji Zabytków, członkowie Wojewódzkiej Rady Ochrony Zabytków przy Lubuskim Wojewódzkim Konserwatorze Zabytków, przedstawiciele samorządu województwa lubuskiego i samorządu terytorialnego: starostowie, prezydenci miast, burmistrzowie, wójtowie, przedstawiciele wyższych uczelni polskich i zagranicznych, dyrektorzy jednostek kultury (lubuskie muza, biblioteki, teatry), przedstawiciele stowarzyszeń prowadzących działalnością kulturalną na terenie województwa lubuskiego, społeczni opiekunowie zabytków. Uroczystość uświetnił swą obecnością J.E. Adam Dyczkowski biskup Diecezji zielonogórsko-gorzowskiej.

W trakcie Ogólnopolskiej Inauguracji Europejskich Dni Dziedzictwa, Tomasz Merta Generalny Konserwator Zabytków wręczył osobom zasłużonym:

Złote medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, które otrzymali:

• dr Stanisław Kowalski

Szczególne zasługi dla ochrony zabytków wiążą się z okresem jego 22 letniej pracy na stanowisku wojewódzkiego konserwatora zabytków w Zielonej Górze. Jego wielką zasługą było zorganizowanie sieci opiekunów zabytków, którzy zamieszkali w opuszczonych przez PGR-y pałacach i dworach, co zapobiegło ich dewastacji. W ten sposób dozorowane były szczególnie cenne założenia rezydencjonalne do czasu podjęcia ich odbudowy ( m.in. pałace w Trzebiechowie, Tarnowie Jeziernym, Drzonowie, Bogaczowie, Ochli, Siedlisku, Koźli, Bieczu).

• dr Jan Muszyński

W czasach nie sprzyjających ratowaniu dziedzictwa kulturowego ziem zachodnich, jako wojewódzki konserwatora zabytków w Zielonej Górze, miał odwagę przeciwstawić się planowanej rozbiórce 113 zabytkowych budowli, głównie sakralnych. Pośród nich znajdowały się tak cenne zabytki jak kościół i klasztor pocysterski w Gościkowie, klasztor augustianów i kolegium pojezuickie w Żaganiu, fara w Gubinie, kolegiata w Głogowie, kościoły w Żarach, Sulęcinie i Strzelcach Krajeńskich. Zainicjował utworzenie skansenu budownictwa drewnianego w Ochli i odbudowę pałaców w Drzonowie i Świdnicy, przeznaczonych na siedziby muzeum wojskowego i archeologicznego.

Brązowe medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” otrzymali:

• Władysław Chrostowski

Przez 19 lat pełnił funkcję wojewódzkiego konserwatora zabytków w Gorzowie Wlkp. Współuczestniczył w tworzeniu bazy dla placówek kultury, typując do tych celów obiekty zabytkowe. W ten sposób uratowany został XVIII-wieczny spichlerz w Gorzowie Wlkp., w którym znalazło siedzibę muzeum. Podjął dzieło ratowania twierdzy w Kostrzynie oraz monumentalnej architektury sakralnej: kościołów w Ośnie Lub., Reczu, Choszcznie, Dobiegniewie, Słońsku.

• Adam Stawczyk

Był inicjatorem działań na rzecz ratowania popadających w ruinę zabytków Żagania, w konsekwencji których doszło m. in. do odbudowy pałacu, Kaplicy Bożego Grobu, wieży kościoła pokoju i zabezpieczenia cennych zbiorów biblioteki poaugustiańskiej. Żagański Pałac Kultury, którego dyrektorem pozostawał przez 29 lat stanowi do dnia dzisiejszego centrum szeregu działań kulturotwórczych w mieście i jego okolicach.


T.Merta wręczył również odznaki za opiekę nad zabytkami
Złotą Odznakę za opiekę nad zabytkami otrzymał:

• Zdzisław Szukiełowicz – społeczny opiekun zabytków i radny z Kożuchowa, od wielu lat skutecznie aktywizuje mieszkańców i władze samorządowe do opieki nad dziedzictwem kulturowym ziemi kożuchowskiej

Srebrna odznaka za opiekę nad zabytkami:

• Motria Kalinowska – przed laty podjęła remont dworu w Grabinie przywracając zabytek do dawnej świetności. Zainicjowała powołanie komitetu na rzecz odbudowy kościoła w Grabinie. Dzięki jej uporowi i konsekwencji uratowano dwa cenne zabytki XVIII-wiecznej architektury sakralnej i świeckiej.

• Barbara Kowalewska i Jan Kowalewski

Z ich inicjatywy powołano komitet na rzecz odbudowy kościoła w Janczewie, który od 12 lat pozostawał nieużytkowany. Piękna barokowa świątynia została poddana konserwacji i przywrócona mieszkańcom.

• Waldemar Górczyński – wójt Pszczewa, wykazuje się wielką dbałością o stan zabytków na terenie gminy i aktywnie je propaguje;
• ks. Artur Graban – proboszcz parafii prawosławnej w Ługach, podjął dzieło remontu kościołów w Ługach i Brzozie przywracając świątynie do dawnej świetności;
• Bogdan Szafrański – długoletni dyrektor pałacu w Przytoku. Po pożarze zabytku w 1990 roku zainicjował powołanie społecznego komitetu na rzecz jego odbudowy. Zabytek odbudowano w jego pierwotnej szacie architektonicznej, poddano konserwacji wnętrza i dokonano rewaloryzacji parku;
• Jerzy Szymczak – społeczny opiekun zabytków zaangażowany w odbudowę zamku piastowskiego w Krośnie Odrz., który od wielu lat pozostaje w stanie ruiny. Obecnie jest on udostępniany turystom a odnalezione w trakcie prac przedmioty są eksponowane w formie interesujących wystaw;
• ks. Henryk Wojnar – proboszcz parafii w Dobiegniewie. Przeprowadził remonty cennych zabytków sztuki sakralnej – świątyń w Dobiegniewie, Słonowie, Chomętowie,Mierzęcinie. W kościele w Dobiegniewie zainicjował cykliczne spotkania kulturalne „Muzyka Łączy Narody”.

Barbara Bielinis-Kopeć Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków wręczyła nagrody laureatom:

trzeciej edycji konkursu na „Najlepszą renowację stolarki 2006”

W kategorii "Stolarka okienna" nagrodę otrzymał Dom Pomocy Społecznej w Trzebiechowie

• Nagrodę przyznano za realizację prac konserwatorsko-restauratorskich przy stolarce okiennej w budynkach dawnego zespołu sanatoryjnego w Trzebiechowie, których wynikiem było odtworzenie oryginalnej kolorystyki zaprojektowanej przez Henrego van de Velde.

W kategorii "Stolarka drzwiowa" nagrodę otrzymał Urząd Miasta i Gminy w Szprotawie.

• Nagrodę przyznano za renowację historycznej stolarki drzwiowej w budynku szprotawskiego ratusza. Barokowy ratusz zaprojektowany przez Marcina Franza Młodszego, twórcę wielu znakomitych budowli na Śląsku i w Wielkopolsce, należy do najcenniejszych realizacji tego typu w naszym woj.

Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków wyróżnił laureatów Dorocznej Nagroda Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków za popularyzację zabytków woj. lubuskiego. Nagrodę otrzymali:

1. STOWARZYSZENIE NAUKOWE ARCHEOLOGÓW POLSKICH ODDZIAŁ LUBUSKI

Działające od 2001 Stowarzyszenie wniosło znaczny wkład w badania naukowe na terenie województwa lubuskiego, a także popularyzację ich wyników w formie organizowanych konferencji naukowych, interesujących wydawnictw, studialnych objazdów zabytkoznawczych i ekspozycji muzealnych.

2. STOWARZYSZENIE REGIONALISTÓW “ŚRODKOWE NADODRZE”

od 2003 roku prowadzi działalność naukową i edytorską w zakresie historii regionu, archeologii i zabytkoznawstwa.

Na uwagę zasługują publikacje prezentujące różnorodność postaw badawczych i zarazem szerokie spektrum poruszanej tematyki.

3. red. Tomasz Czyżniewski

Znany jest z cyklicznych artykułów, które od 5 lat publikuje na łamach Gazety Lubuskiej i Gazety Wyborczej opisując historię miasta i jego zabytków. W sposób niezwykle rzetelny tropi ślady przeszłości, docierając do dokumentów, przełamuje stereotypy i odkrywa wciąż jeszcze nieznane fakty. Jak doskonale podsumował to sam Autor „subiektywnego przewodnika po Zielonej Górze” „Przewodnik nie jest poświęcony wielkim wydarzeniom, bitwom, wojnom czy rewolucjom. Jest opowieścią o miejscach, które codziennie mijamy chodząc po mieście. Domach, których często nie zauważamy i nie zastanawiamy się skąd się one tutaj wzięły i kto w nich mieszkał”.

Bożena Ronowicz Prezydent Zielonej Góry przyznała nagrodę za „ Odnawianie tradycji miasta” Zielonogórskiemu Stowarzyszeniu Winiarskiemu.