Europejskie Dni Dziedzictwa to największe w Europie wydarzenie o charakterze społecznym i edukacyjnym promujące zabytki. Tzw. „Dni otwartych zabytków” zorganizowano po raz pierwszy we Francji w 1984 r. Ich ideą było udostępnienie zwiedzającym zabytków, do których dotąd był ograniczony dostęp. Ponieważ spotkało się to z ogromnym społecznym zainteresowaniem, w 1991 r. Rada Europy ustanowiła Europejskie Dni Dziedzictwa, które odbywają się odtąd we wszystkich krajach europejskich we wrześniu każdego roku. Polska włączyła się do tej akcji już w 1993 r. W ramach obchodów udostępniane są dla szerokiej rzeszy zwiedzających zabytki, odbywają się festyny, jarmarki, imprezy plenerowe, konferencje naukowe itp.
We wrześniu 2012 r. już po raz dwudziesty w Polsce obchodzone są Europejskie Dni Dziedzictwa. Tematem tegorocznych inicjatyw są „TAJEMNICE CODZIENNOŚCI”. Jak uzasadniono jego znaczenie na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa (www.nid.gov.pl): "Tajemnice codzienności mają przywołać spojrzenie na dziedzictwo niematerialne, które jest kwintesencją bycia tu i teraz, pokazuje kreatywność ludzi, wspólnotę kulturową i historyczną, która jest podstawą dla każdego człowieka do określenia własnej tożsamości”.
Ogólnopolskie obchody EDD odbyły się w dniu 8 września w skansenie w Maurzycach. W tym samym dniu zorganizowane zostały również wojewódzkie obchody EDD w Muzeum Etnograficznym w Zielonej Górze zs. w Ochli. Współorganizatorem imprezy był Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze. Pani Irena Lew Dyrektor Muzeum Etnograficznego oraz dr Barbara Bielinis-Kopeć Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków przywitały gości a wśród nich Panią Brygidę Grzybowicz, która reprezentowała Wojewodę Lubuskiego Pana Marcina Jabłońskiego, oraz ks. Andrzeja Ignatowicza, który przybył na uroczystość w imieniu J.E. Ks. Biskupa dr Stefana Regmunta. Podziękowano za przybycie konserwatorom, regionalistom, właścicielom zabytków oraz przedstawicielom organizacji pozarządowych i środowisk wspierających ochronę zabytków. W oficjalnej części programu wręczono nagrody ustanowione przez Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków „Za propagowanie zabytków województwa lubuskiego”. W tegorocznej edycji laureatami nagrody zostali:
- Pan Zdzisław Szymański, który jest współzałożycielem Regionalnego Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Zielonej Górze, działającego od 1992 r. Celem Towarzystwa jest wspieranie działalności społecznej, kulturalnej i edukacyjnej szczególnie wśród młodzieży. W okresie 20 lat zrealizowało ono 84 międzynarodowe projekty, w których wzięło udział 8 tys. osób. Przy realizacji projektów współpracuje z organizacjami pozarządowymi, instytucjami oświaty i kultury, mniejszościami narodowymi oraz samorządami. Szczególną rolę w tej współpracy pełni Muzeum Etnograficzne w Ochli. Zakres współpracy obejmuje m.in.: warsztaty edukacyjne w zakresie dziedzictwa kulturowego polsko-niemieckiego pogranicza, zanikających zawodów, rękodzieła ludowego i tradycyjnych zajęć w gospodarstwie chłopskim w celu realizacji celów integracyjno-edukacyjnych. Łącznie wzięło w nich udział ponad 1000 osób z Polski, Niemiec i Ukrainy; międzynarodowy wolontariat – 3 projekty realizowane w latach 2008-2010 przy rekonstrukcji chaty z Kargowej, zadaszenia wyspy muzealnej, przeprowadzeniu 40 wywiadów i opracowania wystawy pt. ”Ocalić pamięć”, inwentaryzacja zbiorów Muzeum, naprawy sprzętu, prace przy małej architekturze i odnawianiu rzeźb. Łącznie przez 62 dni pracowało 52 osoby z Polski, Niemiec i Ukrainy.
- Kunickie Stowarzyszenie Inicjatyw Pozarządowych
Stowarzyszenie przygotowuje dokumentację i pozyskuje środki finansowe na prace konserwatorskie przy zabytkach, m.in. pmagało przy konserwacji manierystycznego ołtarza i ambony przeniesionych z kaplicy zamkowej w Żarach. Prowadzi działalność wydawniczą. Wydało m.in.: monografię o miejscowym kościele parafialnym /2005/, książkę na temat tradycji szklarstwa w Żarach-Kunicach /2006/, publikację dotyczącą barokowego pałacu myśliwskiego Erdmanna II von Promnitz w Żarach /2007/, książkę „Kunice piórem i obiektywem” /2010/. Ponadto wydany został kalendarz i folder poświęcony historii zabytków Kunic. Wspomaga finansowo wiele przedsięwzięć miejscowych jednostek oświatowych. Na terenie dzielnicy Kunice /m. Żary/ inspiruje i prowadzi przedsięwzięcie współfinansowane przez budżet miasta jako tzw. inwestycje wspólne.
B. Bielinis-Kopeć przypomniała też o godnych pochwały postawach osób, które w roku ubiegłym zgłosiły dokonane przypadkowo odkrycia skarbów, za które Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał w tym roku nagrody pieniężne. Otrzymali je: Pan Piotr Łukaszewicz, Pan Artur Przegaliński, Pan Jerzy Raniś, Pan Zbigniew Rosiński i Pan Mariusz Sadowski, którzy odkryli skarb z Marcinowic oraz Pan Adam Ryznar, który odkrył skarb z Bieszkowa.
Bogaty program obchodów obejmował m.in. prezentację działań Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze na rzecz popularyzacji dziedzictwa kulturowego województwa lubuskiego i wspierania inicjatyw obywatelskich w jego ochronnie, działalność Muzeum Etnograficznego w Ochli na polu budowania tożsamości mieszkańców regionu oraz przybliżenie społecznej inicjatywy na rzecz odbudowy fary w Gubinie, która stanowi przykład integracji mieszkańców po polskiej i niemieckiej stronie granicy. W trakcie spaceru po skansenie uczestnicy imprezy zapoznali się z ideą ścieżek tematycznych (zwiedzanie zabytków połączone z opowieściami o codzienności dawnych czasów), wzięli udział w przeglądzie kona etnograficznego oraz próbie zespołu folklorystycznego.
