Solniki, park dworski

Zespół dworski w Solnikach (niem. Zölling), położony jest we wsch. części wsi. Jego granice wyznaczają: od wsch. droga prowadząca do Kożuchowa, od pd. droga wiejska, od zach. otwarte tereny zieleni wysokiej i gospodarstwa wiejskie, od pn. – sady i pola uprawne. Wjazd na teren założenia znajduje się od strony pd. Rezydencję poprzedza obszerny dziedziniec folwarczny. Dwór zlokalizowany jest w centralnej części terenu. Okala go park, który rozciąga się na osi wsch.-zach. w pn. części założenia. Na terenie parku znajduje się oranżeria i domek ogrodnika, wybudowane na pocz. XIX w. W tym samym czasie w parku powstała m.in. sztuczna grota ze źródełkiem.
Dwór wybudowany został na przełomie XVI i XVII w., na zlecenie ówczesnego właściciela wsi W. von Braun. Następnie, do 1668 r. właścicielem majątku był J.S. von Braun. Po jego śmierci, majątek przeszedł w ręce A. von Stössel, który władał nim od 1670 r. Od 1679 r. właścicielem posiadłości był J. S. von Vetter. Na przełomie XVIII i XIX w. majątek przeszedł w ręce gen. Wilhelma von Dobschütza. Od 1839 r. właścicielem był Klaus von Gleim, a następnie jego spadkobiercy do 1945 r. Wówczas majątek został upaństwowiony, a zarządzał nim PGR. Od 1997 r. jest to obiekt prywatny i użytkowany.
Dwór w Solnikach wybudowany został w typie dworu obronnego i otaczała go fosa. Prawdopodobnie poza jej obrębem znajdowały się ogrody użytkowe i być może również niewielki ogród ozdobny. Na pocz. XIX w., gdy właścicielem majątku był gen. W. von Dobschütza, dwór został rozbudowany, a znaczne prace objęły również okalający go teren. Założono ogród ozdobny bogato wyposażony w budowle ogrodowe. Ok. 1810 r. wybudowany został domek ogrodnika, do którego ok. 1830 r. dobudowano klasycystyczną oranżerię. W tym samym czasie opodal cieplarni, na specjalnie usypanym nasypie, wzniesiono ceglaną imitację groty. Jednocześnie w tej samej części parku wybudowana została piwnica ziemna, służąca jako lodownia z dobudowaną sztuczną grotą ze źródełkiem. Na lodowni zasadzony był dąb. Kolejny etap rozbudowy parku miał miejsce ok. 1850 r., wówczas pn. granicę parku obsadzono drzewami. A przestrzeń między oranżerią i drzewami granicznymi, obsadzono różnymi drzewami. Ostatni etap rozbudowy dworu miał miejsce na pocz. XX w., wówczas do jego pn. ściany dobudowano werandę z wyjściem skierowanym na wprost oranżerii. Układ parku znany jest z mapy topograficznej z 1933 r. Wówczas był on założony na planie prostokąta. Droga wjazdowa do majątku dzieliła go na dwie części w zach. znajdował się dwór wraz z oranżerią, natomiast we wsch., w centralnym miejscu znajdował się staw, otoczony drzewami. Przed dworem zaznaczono podjazd (dziś nieistniejący). Obie części parku łączył strumień.
W 1978 r. wykonana została ewidencja parku, wg zawartej w niej inwentaryzacji drzew, na terenie parku zinwentaryzowano 13 rodzajów i gatunków drzew. Najliczniej reprezentowane były następujące gatunki: lipa drobnolistna (Tilia cordata), robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia), klon pospolity (Acer platanoides), a także topole białe (Populus alba). Wymieniono również pojedyncze egzemplarze drzew, należą do nich m.in.: buk pospolity odm. czerwonolistna (Fagus sylvatica ‘Purpurea’), choina kanadyjska (Tsuga canadensis), sosna czarna (Pinus nigra) oraz daglezja zielona (Pseudotsuga menziesii). Z wiekowych drzew w parku ogromnie wrażenie robią majestatyczne topole białe, kontrastujące swą jasną barwą kory i liści z porastającymi je bluszczami pospolitymi (Hedera helix).
Historyczny układ dróg jest nieznany. Dzisiejsza, swobodna kompozycja wiedzie zwiedzającego we wszystkie zakątki parku, odkrywając przed nim bogactwo wnętrz parkowych i roślin. Obraz parku powstał nakładem pracy obecnych właścicieli i jest parkiem z „duszą” mimo, iż jego rewaloryzacja nie opiera się o historyczne materiały. W parku wyróżnić można kilka zasadniczych części – ogród kwietny z fontanną przy oranżerii, park z ciętymi żywopłotami i różanką oraz salon ogrodowy po zach. stronie dworu z ciekawą kolekcją roślin. Charakterystycznymi roślinami parku są płożące jałowce (Juniperus sp.), tworzące niemal w całym parku roślinny dywan, występujący również pod okapem starych drzew.