Sosny, park pałacowy

Pałac znajduje się w obrębie zespołu pałacowo-parkowego i poprzedzony jest od strony zach. założeniem folwarcznym. Park zlokalizowany jest po pd. stronie drogi prowadzącej z Lubska do Witnicy. Część rezydencjonalna usytuowana jest w pn. partii założenia. Dostęp do pałacu umożliwia droga wyznaczona przez aleję kasztanowców, wiodącą przez obszerny dziedziniec folwarczny. Drzewa zasadzone zostały również półkolistym szpalerem przed elewacją frontową pałacu, tworząc odrębny od założenia folwarcznego dziedziniec, pośrodku którego wybudowano owalną fontannę. Od strony pd. pałacu znajduje się parkowa polana, schodząca tarasowo do jeziora. Rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona. W części środkowej położone jest rynnowe jezioro o powierzchni 3,17 ha, ku któremu od strony pd. i pn. opada teren łagodnym zboczem. Cały park zajmuje powierzchnię 31 ha. Liczne ścieżki mają charakter leśny. Główna droga z kierunku Lubsko-Witnica biegnąca na pd.-wsch. w kierunku pól uprawnych, dzieli park na dwie części: część zach. z pałacem założoną w stylu parku angielskiego i część wsch. z dworkiem myśliwskim i cmentarzem rodowym dawnych właścicieli majątku. We fragmentach jest utwardzona brukiem. W części zach. założenia parkowego znajduje się pałac z wieżą oraz zabudowania gospodarcze i mieszkalne. Pałac usytuowany jest symetrycznie w stosunku do zabudowy i skierowany na pn. Część reprezentacyjna dziedzińca oddzielona jest wysokim betonowym murem. Na głównym gazonie przed wejściem do pałacu znajduje się fontanna. Po stronie wsch. od wejścia do pałacu rośnie drzewiasty okaz głogu i okazowa lipa, po stronie zach. przy wieży rozłożysty platan. Przy pd. elewacji pałacu rozciąga się duża polana o wydłużonym kształcie. Jej wsch. część jest ogrodzona siatką na słupach. Za ogrodzeniem rosną drzewa okazowe m.in.: buk zwyczajny (Fagus silvatica) ‘Atropunicea’ , buk zwyczajny, lipy, graby i świerki.
Sosny (niem. Charlottenhof) to historyczna kolonia Starych Dzieduszyc, założona jako folwark w 1771 r. przez Hansa Bogislawa von Wobeser. Po jego śmierci w 1792 r. miejscowość znalazła się w posiadaniu wdowy – Katheriny Charlotty z domu von dem Borne, na której to cześć kolonia przyjęła swoją niemiecką nazwę. W 1816 r. Sosny znalazły się w posiadaniu Kaspara Lebrechta von Klitzing, z inicjatywy którego wybudowano pałac oraz założono park w typie krajobrazowym w stylu angielskim. Twórcą parku był znany ówczesny architekt krajobrazu P.J. Lenné. Budynek pałacu pochodzi z 1835 r. i zrealizowany został według projektu Neubarta.
W 1886 r. dobudowano skrzydło wsch. oraz zach. wraz z wieżą, według projektu Georga Lebrechta von Klitzinga, kolejnego właściciela dóbr ziemskich. W 1909 r. dokonano przebudowy wnętrz w związku z prowadzoną przebudową rezydencji. Majątek ziemski znajdował się w posiadaniu rodziny von Klitzing do pocz. 1945 r. Ostatni właściciel – Werner von Klitzing został zastrzelony przez żołnierzy radzieckich, kiedy próbował powrócić do majątku, aby dopilnować pozostawionego tam bydła. W 1945 r. majątek został upaństwowiony. W tym czasie wyposażenie i wystrój pałacu zostało zniszczone lub rozproszone. W latach 50. XX w. budynkiem pałacu administrowało Przedsiębiorstwo Połowów i Usług Rybnych „Gryf ” ze Szczecina. W latach 1962-1965 właścicielem był POM z Zielonej Góry. W pałacu prowadzono wówczas ośrodek kolonijny. W kolejnych latach znajdowała się tutaj filia PDPS w Kamieniu Małym. Od 1971 r. pałac stanowił własność komunalną. W budynku mieściły się wydzielone mieszkania lokatorskie. Obecnie pałac znajduje się w rękach prywatnych. W 2005 r. właściciel zabytku przeprowadził prace polegające na prowizorycznym zabezpieczeniu dachu.
Najstarszy drzewostan parkowy zlokalizowany jest w części przypałacowej na obrzeżach polany. Rosną tu grupa klonów w formie altany, lipy, dęby, dąb w formie kolumnowej, buki, graby, modrzewie, jodły, jedlice i żywotnik. Drzewa są w dobrym stanie zdrowotnym. Na terenie założenie parkowego można wyodrębnić dwa rodzaje nasadzeń alejowych. Jest to aleja dojazdowa do pałacu założona z kasztanowca białego (Aesculus hippocastanum) oraz aleja dojazdowa z lipy drobnolistnej (Tilia cordata), prowadząca do pałacyku myśliwskiego. Na osi pałacu na końcu polany w skarpie zbocza zlokalizowane są schody biegnące do drogi poprowadzonej wokół jeziora. W części, gdzie droga ta zbiega się z główna drogą dzielącą park na dwie części, leży kamień z wypisaną sentencją w języku niemieckim, która brzmi w wolnym tłumaczeniu: „…przechodniu nic nie bierz z parku, ani kwiatów, ani krzewów, bo Adam jak wychodził z raju żadnej pamiątki nie brał”. Droga prowadzi do dawnej bramy wjazdowej do części przypałacowej parku. Oryginalne ogrodzenie nie zachowało się, a szczątki słupów bramnych leżą opodal. Na terenie przy zabudowaniach pod okapem drzew znajduje się stara lodownia. Po pn. stronie jeziora rośnie grupa pomnikowych dębów, biegnie przy nich droga. W parku należy wyróżnić kilka drzew okazowych. Są to: buk pospolity (Fagus silvatica) forma czerwonolistna, obw. 649 cm, buk pospolity szt. 2, obw. 377 cm, dąb szypułkowy (Quercus robur), obw. 402 cm, buk pospolity, obw. 502 cm, dąb szypułkowy, obw. 402 cm. Przy zach. granicy parku znajduje się malownicza grupa platanów (Platanus acerifolia). Dominuje tu drzewostan iglasty, zbudowany ze świerków, modrzewia z domieszką buków. Przy brzegu jeziora rosną samotnie świerki w towarzystwie dużej kępy derenia. Park w części wsch. założenia ma charakter typowo leśny. Zwarty drzewostan porasta wzgórza morenowe poprzecinane wąwozami. Dominuje drzewostan bukowy z domieszką dębu i świerka. Przy granicy wsch. park łączy się z terenami Lasów Państwowych, należących do nadleśnictwa Bogdaniec. Jest to dużo młodsza część parku, która otacza pałacyk myśliwski z 1903 r. Z przed budynku roztacza się piękny widok na sad i jezioro pomiędzy masywem drzew. Granice zach. porastają szpalery świerków, tworzące malownicze obramowanie widoku. Na polanie nieopodal pałacyku rośnie rozłożysta jodła (Abies procera) na tle masywu drzew. Po drugiej stronie budynku wyróżnia się czerwonolistny buk. W pd. części parku niedaleko drogi znajduje się dawny cmentarz rodziny właścicieli Sosen. Nagrobki są bardzo zniszczone. Rośnie tu stary cis (Taxus baccata) i krzewy mahoni pospolitej (Mahonia aquifolia), a w runie parkowym bluszcz pospolity. Park nie jest użytkowany i w wyniku sukcesji zaciera się jego kompozycja. Założenie parkowe ma wyjątkowe walory krajobrazowe i wymaga pilnej rewaloryzacji.