Stare Drzewce, park dworski

Założony w 1 poł. XIX w. zespół dworsko-parkowo-folwarczny w Starych Drzewcach położony jest w środkowej części wsi. Sam budynek dworu leży w zach. części podwórza folwarcznego. Za nim rozciąga się rozległy park krajobrazowy na powierzchni 2,24 ha. Cały zespół otoczony jest ceglanym murem zaopatrzonym w części pn. i wsch. w trzy bramy wjazdowe. Brama wjazdowa do parku prowadzi bezpośrednio z miejscowości, pomijając folwark. Główna brama ujmuje wjazd na teren podwórza dworu, natomiast trzecia brama zlokalizowana jest we wsch. pierzei zabudowań folwarku i prowadzi na pola uprawne. Park graniczy od strony pd. z drogą i zabudową mieszkaniową. Wsch. granica sąsiaduje z terenem kościoła. Od zach. usytuowany jest dwór i zabudowa folwarczna. Dziedziniec dworu nie posiada obecnie żadnego połączenia z parkiem. Na terenie folwarku znajdują się liczne budynki gospodarcze o dużej przestrzeni użytkowej. Pomiędzy zabudową dworską, a budynkami gospodarczymi zlokalizowany jest duży gazon o charakterze reprezentacyjnym w części środkowej, obsadzony licznymi drzewami ozdobnymi. W centrum gazonu znajduje się fontanna. Dawna droga okalająca gazon pokryta jest starym brukiem. Na terenie folwarku w jego części wsch. rośnie duża grupa lipy szerokolistnej (Tilia platyphyllos). Wokół drogi okalającej gazon od strony pn. znajdują się regularnie posadzone lipy i jesiony (Fraxinus exelsior). Na brzegach gazonu znajdują się posadzone symetrycznie jedlice w odm. niebieskiej (Pseudotsuga mensiesii ‘Glauca’), robinie białe (Robinia psuedoacacia) i drzewa owocowe. W części pn. podwórza zlokalizowany jest rozległy staw.
Wieś Stare Drzewce ma metrykę średniowieczną. Folwark założony został późno, bo dopiero w poł. XIX w. z inicjatywy Joanna Gottfrieda Schoena, żyjącego w latach 1770-1831. Wówczas też prawdopodobnie powstał obecny dwór wraz z parkiem. Kolejnym właścicielem majątku została rodzina Zakrzewskich, której obecność w Starych Drzewcach potwierdzają przekazy z lat 80. XIX w. Wcześniej pojawia się nazwisko Duhringa, być może dzierżawcy. W czasie I wojny światowej majątek należał do niejakiego Maciejewskiego. W okresie przed II wojną zarządcą majątku był Jerzy Nowak, pochodzący ze Śląska. Wobec ubóstwa informacji źródłowych metrykę dworu ustalić trzeba w oparciu o analizę jego architektury. Z oczywistych względów określenie czasu budowy będzie miało charakter przybliżony. Dostrzegalne cechy stylowe klasycyzmu pozwalają datować zabytek na 1 ćw. XIX w. Obiekt rozbudowano w okresie późniejszym. Po II wojnie światowej folwark był w posiadaniu PGR, a od 1960 r. – POHZ-Osowa Sień. Prowadzone wówczas remonty miały charakter napraw bieżących, dzięki czemu architektura zabytku zachowała się bez szkodliwych przekształceń. Obecnie dwór znajduje się w rękach prywatnych i jest w trakcie remontu.
Park pochodzący z 2 poł. XIX w. ma charakter krajobrazowy. Założony jest na rzucie prostokąta i ograniczony ozdobnym murem ceglanym. Na murze trzykrotnie zmieniono sposób wykończenia murarskiego. Od strony wsi znajdują się pełne przęsła ceglane, natomiast przy wjeździe do dworu przęsła są częściowo tynkowane i malowane. Mapa topograficzna z 1939 r. pokazuje czytelny układ drożny, który pokrywa się prawie w całości ze współczesnymi drogami i ścieżkami parkowymi. Dawny układ dróg w parku miał charakter swobodny, był poprowadzony od bramy od strony wsi, peryferyjnie wzdłuż granic, okalając dawne wnętrza i polany, ostatecznie kierując się w stronę dworu. Przed zach. elewacją budynku rezydencji znajdowała się rozległa polana otoczona grupami drzew ozdobnych. Od pn. strony dworu mieściło się wejście do parku. Obecnie park porośnięty jest całkowicie samosiewami drzew i krzewów. Trudno odczytać w terenie ślady dawnego układu dróg. Tylko w części środkowej znajduje się droga użytkowana obecnie przez właścicieli domów mieszczących się przy pn. granicy parku. Prowadzi ona w tej części przez dawną polanę parkową. Mimo braku pielęgnacji zachował się liczny starodrzew. Należą do niego głównie gatunki rodzime. Są to: lipy drobnolistne (Tilia cordata), wiązy szypułkowe (Ulmus leavis), klony pospolite (Acer platanoides), klony jawory (Acer pseudoplatanus), jesiony wyniosłe (Fraxinus excelsior) i graby pospolite (Carpinus betulus). Zachowały się nieliczne gatunki ozdobne. Na peryferiach dawnej polany przy granicy z kościołem, rośnie buk w odmianie czerwonolistnej (Fagus silvatica ‘Atropunicea’). Blisko pd. skrzydła dworu daglezja zielona. Przy bramie wjazdowej piękny głóg szkarłatny. Licznie występuje tu również robinia biała (Robinia psudoacacia). W części przydworskiej parku czytelna jest dawna kompozycja z drzew ozdobnych na niewielkiej polanie oraz pozostałość po dawnym stawie. Krzewy ozdobne rosnące w parku to śnieguliczka i suchodrzew. Zostały zdominowane całkowicie przez czarny bez (Sambucus nigra) i podrost drzew. Gęste runo parkowe całkowicie pokrywa ziemię. Należą do niego głównie podagrycznik, pokrzywa, niecierpek drobnokwiatowy oraz bluszcz pospolity. Mur i niektóre drzewa porasta bluszcz pospolity (Hedera helix). Nie odnaleziono żadnych elementów małej architektury. Park stracił cechy parku krajobrazowego. Łąki i polany zanikły, zarosły osie widokowe. Mimo długoletnich zaniedbań obiekt nadal może być przywrócony. Należy jak najszybciej podjąć działania na rzecz rewaloryzacji założenia, które powinny być poprzedzone wykonaniem dokumentacji inwentaryzacyjnej i projektowej. Odtworzyć powiązania widokowe w zakresie lokalnym i połączyć obiekt z dalekim krajobrazem. Działania te umożliwią mieszkańcom korzystanie z parku, gdyż w chwili obecnej jest to niemożliwe.