Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Stary Kisielin, park pałacowy

Park pałacowy w Starym Kisielinie (niem. Altkessel) zlokalizowany jest na pd.-wsch. krańcu wsi. Wchodzi on w skład założenia pałacowo-parkowo-folwarcznego o pow. 2,2 ha. Jego obszar od pn. ogranicza droga powiatowa, prowadząca w kierunku Nowego Kisielina. Wsch. granicę wyznacza polna droga i przebiegające równolegle do niej tory, zaś granicę pd. – rów, wzdłuż którego nasadzono szpaler jesionów. Od zach. teren wydziela droga asfaltowa. Dominantę architektoniczną założenia stanowi neorenesansowy pałac, usytuowany w jego pn.-wsch. części, zwrócony fasadą w stronę parku. Po jego pd. stronie rozciąga się park, a od zach. sąsiaduje z dawną zabudową folwarczną, skupioną wokół czworobocznego dziedzińca. Wjazd główny zlokalizowany jest po stronie pn.-wsch. i prowadzi przed fasadę pałacu, wjazd na teren dawnego folwarku usytuowany jest po stronie pn.-zach.
Pierwsza wzmianka o majątku w Starym Kisielinie pochodzi z 1471 r., gdy należał on do Heinze Schoffa. W kolejnych stuleciach dobra zmieniały właścicieli aż do 1712 r., gdy nabył je Balthasar baron von Stosch. Przedstawiciele tego rodu władali majątkiem aż do 1930 r., kiedy został sprzedany i rozparcelowany. Pałac w Starym Kisielinie zawdzięcza swe powstanie Felixowi Georgowi hrabiemu von Stosch, który w latach 1896-1897 rozbudował dwór wzniesiony w 1838 r., przekształcając go w neorenesansową rezydencję. Był on jednocześnie ostatnim właścicielem majątku aż do 1930 r., gdy został on rozparcelowany. Już na pocz. XIX w. w sąsiedztwie dworu założono niewielki park, który w 3 ćw. XIX w. przekształcono w park pałacowy o charakterze krajobrazowym. Ważne miejsce zajmowała w nim, niezachowana do dnia dzisiejszego, kaplica grobowa, wzniesiona w 1864 r., poświęcona pamięci Carla Ludwiga von Stosch. Zabudowa folwarczna wzniesiona została w 2 poł. XVIII oraz na pocz. XIX w. Do dnia dzisiejszego zachowała się stajnia i dwie stodoły, pozostałe budynki wybudowano po 1945 r. Po II wojnie światowej pałac był użytkowany przez wojsko radzieckie, następnie mieściły się w nim biura PGR, a w 1959 r. umieszczono tu Archiwum Państwowe, które w 2012 r. przeniesiono do nowego gmachu w Zielonej Górze. Zabudowania dawnego folwarku podzielone zostały pomiędzy różnych właścicieli.
Park pałacowy, który zajmuje pd.-wsch. część założenia oparty został o swobodny układ kompozycyjny. Podkreślała go sieć drożna o swobodnym układzie ścieżek, które miękką linią okalały granice parku. W znacznym zakresie uległa ona zatarciu. Na osi fasady pałacu znajdował się owalny w kształcie gazon otoczony ścieżką, obecnie zniekształcony wtórnymi nasadzeniami drzew i krzewów. Za nim w kierunku pd. rozciąga się rozległa polana.
Starodrzew skupia się wzdłuż pn., wsch. i pd. granic parku oraz na niewielkim obszarze po stronie pd.-zach. Kompozycja przestrzenna parku, w wyniku dynamicznego rozrostu drzew i krzewów pochodzących z samosiewu, została mocno zatarta, zaś starodrzew utracił swoje walory kompozycyjne, wskutek braku zabiegów pielęgnacyjnych. Dodatkowo zatarcie sieci drożnej uniemożliwia odczytanie związków przestrzennych i funkcjonalnych pomiędzy poszczególnymi częściami parku. Nie zachowała się na tym terenie mała architektura ani rzeźba. Brak jest układu wodnego, jedynie wzdłuż pd. granicy parku przebiega rów z wodą.
Na podstawie ewidencji parku sporządzonej w 1992 r. ustalono, iż w parku występowało 238 drzew, z których kilka w kolejnych latach wycięto. Dominują tu gatunki liściaste, głównie buki pospolite (Fagus silvatica), dęby szypułkowe (Quercus robur), klony pospolite (Acer platanoides), jesiony wyniosłe (Fraxinus excelsior) i lipy drobnolistne (Tilia cordata). Wśród ponad 30 drzewo iglastych wyodrębniono
m.in., świerki pospolite (Picea excelsa), cisy pospolite (Taxus baccata), daglezje (Pseudotsuga taxifolia) oraz jodłę olbrzymią (Abies grandis). Wiek drzewostanu, decydującego o kompozycji przestrzennej, oceniono na ok. 150 lat. Na terenie parku występują również drzewa starsze ok. 200-250 letnie, wśród nich wymienić można 3 dęby szypułkowe (Quercus robur), 5 buków pospolitych (Fagus silvatica) oraz 1 lipę drobnolistną (Tilia cordata). Drzewa te posiadają cechy pomników przyrody. Na terenie parku występują też drzewa młodsze ok. 80-letnie jesiony nasadzone w formie szpaleru wzdłuż pd. obrzeży parku oraz liczne drzewa z samosiewu zróżnicowane wiekowo. Stan zdrowotny drzewostanu jest dobry.
Wśród krzewów tworzących podszyt wyróżnić można śnieguliczkę, nasadzoną w formie żywopłotu w pn.-wsch. części parku oraz porozrzucane krzewy mahonii. Dno parku porastają trawy i bluszcz, który pokrywa ponadto liczne pnie drzew w pd.-wsch. części parku.
Założenie pałacowo-parkowo-folwarczne w Starym Kisielinie zachowało się w dawnych granicach historycznych. Pałac i zabudowa folwarczna przetrwała w pierwotnym układzie, choć obiekty gospodarcze w okresie powojennym zostały mocno przebudowane, zatraciły swą dawną formę. Wynikiem wtórnych podziałów własnościowych są wprowadzone na terenie założenia wygrodzenia terenu, które dodatkowo zacierają dawną kompozycję przestrzenną.
Park wymaga rewaloryzacji, która powinna uwzględnić m.in., przywrócenia dawnego układu komunikacyjnego, umożliwiającego właściwe użytkowanie terenu oraz scaleniu parku z pałacem.

rze. Zabudowania dawnego folwarku podzielone zostały pomiędzy r

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content