Tylewice, park dworski

Park znajduje się w środkowej części wsi Tylewice (niem. Tillendorf) na pn. od drogi Wschowa – Sława. W centralnej części zespołu folwarcznego biegnie brukowana droga przecinając go z pd. na pn. Dwie bramy wjazdowe o zbliżonej budowie zamykają zespół. Większa część zabudowań folwarku mieści się po zach. stronie bramy wjazdowej, natomiast po wsch. stronie bramy znajduje się dwór i oficyna od strony pd., stodoła i budynek gospodarczy po jego stronie pn.-zach. Zachowała się oryginalna brama wraz z fragmentem muru z ciosanego kamienia polnego. Zabudowania gospodarcze zdecydowanie dominują w przestrzeni folwarku. Są to budynki z wcześniejszego okresu niż dwór i oficyna. W sumie na terenie znajduje się siedem budynków gospodarczych. Najstarsze budynki pochodzą z poł. XIX w. Park zajmuje powierzchnię 2,2 ha. Od wsch. park graniczy z polami uprawnymi. Strona pn. i zach. sąsiaduje z zabudowaniami folwarku. Granicą pd. jest lokalna droga i zabudowania gospodarstw. Założenie zachowane w pierwotnych granicach. Po pn. stronie parku znajduje się sad i warzywnik. Całość ogrodzona jest płotem z siatki na podmurówce betonowej, na fragmentach bramnych zachował się zabytkowy mur kamienny.
Wieś Tylewice istniała już na pocz. XIV w. Część środkowa do której należał folwark nosiła nazwę Gross Tillendorf. W 1564 r. wieś została podzielona na trzy części, z których dwie należały do Opalińskich, a jedną władali Thostowie. Pod k. XVIII w. dwie części stanowiły własność Jonemarnna z Wygnańczyc, a jedna Antoniego Czarnieckiego. W 1938 r. Tylewice zostały przyłączone do prowincji Śląskiej. Po II wojnie światowej powróciły do Polski. Folwark przeszedł na własność Skarbu Państwa. W 1949 r. dwór wraz z parkiem stał się własnością PGR. Dwór wraz z parkiem pochodzą z 1912 r. Część dworska oddzielona jest od zespołu folwarcznego żywopłotem i ogrodzeniem z siatki. Przed dworem znajduje się rozległy gazon na peryferiach, którego rosną drzewa. Na terenie folwarku w części wsch. przy drodze również rośnie kilka sztuk starodrzewu. Po stronie ogrodowej dworu zlokalizowana jest huśtawka i zjeżdżalnia dla dzieci. Nie zachowały się żadne historyczne plany potwierdzające układ kompozycyjny parku. Na mapie topograficznej z 1940 r. nie widać układu parku.
Park zachował się w granicach pierwotnych. Jego stan jest zły. Drzewostan zaniedbany i mocno uszczuplony. Brakuje dróg parkowych. Nie zachowały się żadne elementy małej architektury. Nie są znane żadne materiały historyczne, potwierdzające ich istnienie. Obecnie obiekt stanowi własność prywatną. Park przylega do dworu od jego wsch. strony. Jego drzewostan oceniany jest na ok. 100 – 120 lat. Dominującym gatunkiem występujących tu drzew jest klon pospolity. Największym i najstarszym drzewem w parku jest dąb szypułkowy (Qurecus robur) o obwodzie ponad 200 cm. Od frontu dworu rosną kasztanowce białe (Aesculus hippocatanum), lipy drobnolistne (Tilia cordata), klony zwyczajne (Acer platanoides ) i jesion wyniosły ( Fraxinus exelsior) w formie ‘Pendula’ . Drzewa zlokalizowane są peryferyjnie na obrzeżach gazonu i wzdłuż granicy z żywopłotu. W parku również oprócz klonów, rośnie kilka sztuk lip drobnolistnych (Tilia cordata), lipa krymska (Tilia x euchlora), brzozy brodawkowate (Betula pendula), klon srebrzysty (Acer sacharinum) i jabłoń domowa (Malus domestica). W masywie parku czytelna jest grupa daglezji. Jest to 5 szt. daglezji zielonych (Pseudotsuga menziesii) w odmianie glauca. Podszyt stanowi głównie bez czarny (Sambucus nigra), lilak pospolity (Syringa vulgaris), śnieguliczka biała (Smphoricarpus albus), lisgustr pospolity (Ligustum vulgare), leszczyna pospolita (Corylus avellana) i głóg jednoszyjkowy (Crategus monogyna). Dno parku stanowią głównie trawy i podrost drzew. Nieliczne rośliny zielne są zdominowane przez trawniki. Runo parkowe to głównie podagrycznik, trawy i siewki drzew. Obecni właściciele regularnie koszą trawniki i karczują siewki drzew. Teren parku w strefie przy dworze jest zadbany. W dalszych partiach brakuje mu pielęgnacji. Przy drodze prowadzącej przez folwark w stronę pól uprawnych i pobliskich lasów, rosną w regularnym dystansie kasztanowce białe 4 szt. Jest prawdopodobne, że stanowią one pozostałość po dawnej alei.
Park dworski w Tylewicach wymaga rewaloryzacji w wyniku, której można przywrócić mu dawny układ kompozycyjny. Obecnie jest silnie zubożony w strefie drzewostanu, brakuje w nim krzewów ozdobnych i alejek parkowych, które zdefiniowałyby wnętrza parkowe. Założenie jest czytelne w krajobrazie wsi, masyw drzew dominuje w przestrzeni urbanistycznej miejscowości. Dużą wartością obiektu jest jego kompletność. Ciekawa architektura zabudowań gospodarczych, ich wieloraka funkcja i układ przestrzenny jest cenna ze względów kulturowych, historycznych i dydaktycznych.