Most przesuwny nr K602 wraz ze schronem z jazem nr 602 w Ołoboku wpisany do rejestru zabytków

Decyzją z dnia 06.12.2022 r. do rejestru zabytków wpisany został most przesuwny nr K602 wraz ze schronem z jazem nr 602 w miejscowości Ołobok (gm. Skąpe, pow. świebodziński). Most zlokalizowany w ciągu drogi powiatowej nr 1231 i wraz ze znajdującym się obok schronem z jazem stanowią obiekt hydrotechniczny zbudowana na kanale rzeki Ołobok, będący elementem systemu umocnień Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego. Zespół fortyfikacji miał za zadanie ochronę wschodniej granicy III Rzeszy, a w szczególności obszaru położonego miedzy Wartą a Odrą, który stanowił bezpośredni kierunek uderzenia na Berlin – tzw. Brama Lubuska. Ok. 80-cio km zespół dzieli się na trzy odcinki: północny, centralny i południowy. Obiekt nr 602 jest częścią odcinka południowego, gdzie powstały dwa duże systemy zalewowe: między jeziorami Goszcza i Paklicko Wielkie i od jeziora Niesłysz do rzeki Odry. Istotę tych systemów stanowiły budowle hydrotechniczne piętrzące wodę. System zalewowy Niesłysz-Odra, zwany „Systemem 600”, miał długość 18 km i opierał się na rzece Ołobok. Obiekt hydrotechniczny w Ołoboku posiadał kluczowe znaczenie i wraz z 4 innymi obiektami tego typu został zbudowany wiosną 1935 r. Trzystopniowy jaz 602 zamykał wylot z jeziora Niesłysz i został ukryty we wnętrzu schronu, który został zamaskowany drewnianymi belkami na wzór stodoły. Jaz nr 602 pozwalał obniżyć poziom wody w jeziorze o 1,5 – 2 m i stopniowo zalać tereny poniżej przesuwnego mostu nr K602, który stanowił jedyną przeprawę przez ww. przeszkodę hydrotechniczną. Most w Ołoboku jest uproszczoną wersją mostu przesuwnego, z przęsłem swobodnie opartym na rolkach umieszczonych na naczółkach. W razie zagrożenia ww. przęsło mostu przeciągano na stronę zachodnią za pomocą ręcznej wyciągarki lub liny zaczepionej do ciężkiego pojazdu.
Po II wojnie światowej wojska radzieckie i polskie prowadziły systematyczne akcje wysadzania obiektów MRU. Działania te trwały z różnym natężeniem do lat 60. XX w. Obiekt hydrotechniczny 602 należy do nielicznych, które zachowały się bez większych zmian. Przesuwny most rolkowy K602 jest dwuprzęsłowy, o długości 25,1 m. Składa się z przęsła nawodnego i przęsła opartego na naczółku zachodnim, będącego jego przeciwwagą. Wykonany został w formie układu belkowego opartego na dwóch dźwigarach głównych ze stalowych belek dwuteowych. Przęsła składają się ze stalowych poprzecznic z walcowanych belek nitowanych z dźwigarami, uzupełnionych dwuteowymi belkami podłużnymi. Most wsparty jest na dwóch wolnostojących przyczółkach brzegowych w konstrukcji żelbetowej. W przyczółku zachodnim znajduje się komora z mechanizmem blokującym przęsło mostu i uruchamiającym zamkniecie kanału spustowego pobierającego wodę zalewową.    Od północy do mostu przylega jaz nr 602 wykonany z żelbetu. Urządzenie piętrzące nakrywa schron wzniesiony w konstrukcji żelbetowej, ze śladami po drewnianych belkach maskujących schron.
Ww. obiekty są częścią południowego odcinka MRU uznanego za zespół fortyfikacji unikalny w skali europejskiej, z uwagi na skalę, rozwiązania techniczne i funkcjonalne.