Mamy zaszczyt poinformować, że Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego pozytywnie rozpatrzył wnioski Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o przyznanie nagród za przypadkowe odkrycia zabytków archeologicznych.
Pierwsza z nagród dotyczyła znalezienia na polu ornym w 2022 r. brązowej siekierki z wczesnej epoki brązu. Zabytek należy do dość rzadko spotykanego na terenach Polski typu Bogacica i przez naukowców wiązany jest z późniejszymi fazami wczesnego brązu, poznanymi w mniejszym stopniu niż faza klasyczna. Jej jednoznaczne datowanie nie jest możliwe, gdyż wszystkie dotychczas odkryte zabytki tego typu odnajdowane były jako znaleziska luźne, pozbawione kontekstu kulturowego. Natomiast zdaniem W. Blajera, znaleziska tego typu należy datować na okres BA2/B1-BB1 (1800-1600 p.n.e.) Siekierka z Bojadeł daje naukowcom możliwość lepszego rozpoznania brązownictwa i sieci osadniczej tego okresu. Przedmiot jest w dobrym stanie zachowania i decyzją Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków została przekazana do Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza.
Drugi z nagrodzonych znalazców w 2022 r. dokonał odkrycia skarbu odlewnika/metalurga na terenie miejscowości Biedrzychowice Dolne. Skarb datowany jest na okres halsztacki D i jego zdeponowanie zbiega się ze zniszczeniem grodziska grupy białowickiej kultury łużyckiej oddalonego o około 7 km od miejsca znalezienia skarbu. W jego skład wchodzą przede wszystkim destrukty przedmiotów wykonanych z brązu i żelaza, które zostały zdeponowane w ceramicznym naczyniu. Najbardziej spektakularnym przedmiotem ze skarbu jest fragmentarycznie zachowane naczynie brązowe typu ciste a cordoni. Naczynia tego typu są importem z terenów przy alpejskich, z centrum kultury Hallstatt. W skład skarbu wchodzą także szpile brązowe i żelazne, grudy surowca, fragmenty noży żelaznych, liczne fragmenty tordowanych naszyjników i bransolet oraz inne przedmioty. Na uwagę zasługuje także odkrycie w bryle stopionego metalu fragmentu muszli kauri. Według opinii R. Jarysza, który dokonał oceny znaleziska dla Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, „odkryte w Biedrzychowicach zabytki stanowią (…) łącznik pomiędzy społecznościami pól popielnicowych a światem antycznym”. Przy skarbie zakończono prace konserwatorskie i znajduje się on w Muzeum Archeologicznym Środkowego Nadodrza.
Marcin Aleksander Kosowicz
