Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Nowa Sól – wpis kościoła pw. św. Antoniego do rejestru zabytków

W dniu 15.03.2013 r. Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków pod nr L-568/A dawny kościół ewangelicki pw. św. Trójcy, obecnie rzymskokatolicki pw. św. Antoniego w Nowej Soli. W ten sposób opieką konserwatorską objęte są wszystkie przedwojenne świątynie znajdujące się w Nowej Soli. Warto w tym miejscu wspomnieć, że wszystkie trzy murowane kościoły wzniesione zostały przez protestantów. Pierwszy, wybudowany w latach 1591-1596 (obecnie kościół pw. św. Michała Archanioła – nr rej. 49, decyzja z dnia 10.05.1955 r.) został im odebrany po zakończeniu wojny trzydziestoletniej w 1654 r. Przez kilkadziesiąt lat wierni wyznania protestanckiego uczęszczali na nabożeństwa do Głogowa, a później do Kożuchowa. W efekcie przywrócenia swobody wyznania po przejęciu Śląska nowosolscy ewangelicy w 1741 roku zdecydowali się do celu kultu religijnego zaadaptować szachulcowy budynek gospodarczy należący do urzędu solnego. Następnie w latach 1745-1748 na dzisiejszym palcu św. Floriana wzniesiono szachulcową świątynię tzw. Bethaus, utworzono również parafię. Kościół istniał do lat 30 XIX wieku i po wzniesieniu ewangelickiego kościoła św. Trójcy, świątynia została rozebrana. Następnie w 1900 r. wzniesiono niewielką, staroluteranską świątynię w stylu angielskiego neogotyku (obecnie kościół pw. św. Barbary – nr rej. 2213 decyzja z dnia 05.05.1976 r.).
Kościół pw. św. Trójcy w Nowej Soli powstał w latach 1835-1839. Autorem projektu był August Soller (autorstwo kościoła bywa niesłusznie przypisywane Fridrichowi Augustowi Stülerowi). Berliński architekt, będący współpracownikiem K. F. Schinkla, wzniósł również kościoły w Berlinie (pw. św. Michała Archanioła), Spandau (obecnie Berlin, kościół pw. św. Marii), Chorzowie (św. Elżbiety) i Bytomiu (pw. Krzyża Świętego) oraz budynki użyteczności publicznej m. in. poznańskie budynki Akademii Sztuk Pięknych i Hotelu Rzymskiego. W swoich projektach wykorzystywał elementy stylu neorenesansowego, neoklasycyzmu i neogotyku.
Nowosolski kościół wzniesiony został z cegły na rzucie prostokąta. Do nawy od wschodu przylega zamknięta trójbocznie zakrystia, a od zachodu wzniesiono ośmioboczną kruchtę. Ponad nią góruje wysoka, ośmioboczna wieża. Kompozycję ceglanych elewacji świątyni artykułują regularnie rozmieszczone otwory okienne i drzwiowe zamknięte półkoliście oraz podziały horyzontalne w postaci gzymsu koronującego oraz pośrednich. Elewacje wschodnią i zachodnią wieńczą schodkowe szczyty o obramieniu kostkowym, wypełnione blendami o arkadowym zamknięciu w elewacji zachodniej i trzech oknach doświetlających strych – we wschodniej. Salowe wnętrze świątyni nakryte jest drewnianym stropem kasetonowym, od strony wschodniej zamyka je półokrągła absyda. Od północy, zachodu i południa ścianę nawy obiegają dwukondygnacyjne empory wsparte na czworobocznych filarach.
Po przejęciu świątyni przez katolików usunięto ołtarz ambonowy, wykonano witraże i posadzki oraz pomalowano wnętrze. Z historycznego wyposażenia świątyni zachowała się stolarka okienna (okna krosnowe i skrzynkowe) i drzwiowa (zewnętrzne i wewnętrzne drzwi ramowo-płycinowe z dekoracją geometryczną), empory wraz organami L. Hartiga i ławkami, chrzcielnica oraz dzwon z 1936 r.
 Wpis do rejestru zabytków opracowano na podstawie karty ewidencyjnej kościoła opracowanej przez K. Adamek-Pujszo.

 

Zobacz również

Zmarła  dr Katarzyna Adamek-Pujszo

Z głębokim żalem i ogromnym smutkiem  informujemy, że w dniu 24 lipca 2024 r. zmarła dr Katarzyna Adamek-Pujszo, wybitny historyk

Wywozy za granicę zabytków i muzealiów niebędących zabytkami

WYWÓZ ZA GRANICĘ ZABYTKÓW I MUZEALIÓW BĘDĄCYCH ZABYTKAMI  Zgodnie z treścią art. 51 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i

Nagrody za przypadkowe odkrycia zabytków archeologicznych

Mamy zaszczyt poinformować, że Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego pozytywnie rozpatrzył wnioski Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o przyznanie nagród za

Table of Contents

Skip to content