O cmentarzu żydowskim w Słubicach na konferencji naukowej o zmarginalizowanym dziedzictwie kulturowym

7 lipca na zakończenie pierwszego dnia konferencji „Zmarginalizowane dziedzictwo kulturowe i perspektywy rozwoju kultury regionalnej” w Collegium Polonicum w Słubicach odbył się dwujęzyczny spacer na teren cmentarza żydowskiego przy ul. Transportowej. Przy okazji doszło do ciekawego znaleziska…

W dwugodzinnym spacerze pod opieką wolontariusza FODŻ Rolanda Semika udział wzięło kilkanaście osób, m.in. dr Magdalena Abraham-Diefenbach z Katedry Ochrony Zabytków EUV, prof. Natalia Aleksiun z Graduate School of Jewish Studies w Nowym Jorku, koordynatorka projektu „Cmentarze żydowskie w Brandenburgii” dr Anke Geißler-Grünberg, były prezes Lubuskiej Fundacji Judaica Andrzej Kirmiel, czy Robert Piotrowski z Domu Historii Miasta Gorzów Wielkopolski.

Podczas spaceru po terenie cmentarza żydowskiego przy ul. Transportowej w Słubicach gorzowski regionalista Robert Piotrowski przypadkowo znalazł fragment zastawy stołowej, tj. fragment półmiska o wymiarach 18 x 12 cm z dawnego „Gościńca Staropolskiego”, działającego na zlikwidowanym cmentarzu pod auspicjami „Warta Tourist” z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim.

Na spodzie półmiska dostrzec można sygnaturę „PT Tułowice”, co wskazuje na produkcję naczynia przez Porcelit Tułowice. Wspomniany zakład porcelany i ceramiki funkcjonował w Tułowicach pod Opolem. Jego tradycje sięgały aż 1852 r. W 1889 r. produkcję miejscowych wyrobów rozpoczął Erhard Schlegelmilch, potem przez wiele lat zakład działał pod nazwą RS „Tillowitz”. Po zakończeniu II wojny światowej zmieniono materiał produkcyjny z porcelany na kamionkę szlachetną, czyli tzw. porcelit. Po transformacji ustrojowej po 1990 r. Porcelit Tułowice stał się własnością Narodowego Funduszu Inwestycyjnego Magna Polonia S.A., zaś w 2001 r. zarząd spółki ogłosił upadłość, a teren zakład zagospodarowano na potrzeby podstrefy ekonomicznej.