Barokowy obraz Matki Bożej Wspomożenia Wiernych zaginął z kościoła fil. pw. św. Marcina w Gołaszynie w latach 1968-1976. W dniu 10.12.2019 r., po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, zabytek został zgłoszony przez służby konserwatorskie do Krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem. Jak ustalił pracownik Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zaginiony obraz został kilka dni później sprzedany na aukcji w Krakowie. Zabytek został odzyskany w sierpniu 2023 r. Po negocjacjach, obraz został zwrócony Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Skarbowi Państwa, który przekazał go w depozyt do Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej im. Alfa Kowalskiego w Międzyrzeczu. Zgodnie z uzyskanymi informacjami, w przyszłości, po przeprowadzeniu niezbędnych prac konserwatorskich i restauratorskich, obiekt ma zostać przekazany do Parafii, z której został utracony.
Po kradzieży obiekt został poddany niefachowym pracom restauratorskim, podczas których uzupełniono ubytki warstwy malarskiej oraz przemalowano niektóre partie. Płótno zostało zdublowane i naciągnięte na wtórne, nieprawidłowo wykonane krosno. Zabytek obecnie znajduje się w niezadowalającym stanie zachowania: jest zabrudzony, widoczne są ubytki warstwy malarskiej, dodatkowo na jego powierzchni występują wtórne zaplamienia. Obraz wymaga przeprowadzenia pełnego zakresu prac konserwatorskich i restauratorskich, które nie tylko poprawią jego stan techniczny, ale też przywrócą mu wygląd zbliżony do pierwotnego.
Odzyskany, barokowy, siedemnastowieczny obraz, namalowany przez nieznanego artystę działającego zapewne na terenie Śląska, przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem w typie Matki Bożej Wspomożenia Wiernych (inaczej Matki Bożej Pomocnej, Matki Bożej Passawskiej) jest kopią obrazu Maria Hilf namalowanego w 1537 r. przez Lucasa Cranacha Starszego.
Pierwsza wzmianka o kościele w Gołaszynie pochodzi z 1295 r. Sama miejscowość już we wczesnym średniowieczu funkcjonowała jako osada przy szlaku handlowym prowadzącym z Głogowa do Krosna Odrzańskiego. W XIII w. w pobliżu Gołaszyna powstała osada targowa – Nowe Miasteczko. Właścicielami dóbr gołaszyńskich w średniowieczu były m.in. rody von Dyherrn, von Wirsing von Nachern, von Rechenberg, von Berg, von Knobelsdorff i von Glaubitz. W poł. XVII w. wieś stała się własnością jezuitów z Otynia, którzy ufundowali nowe, barokowe wyposażenie kościoła. Można przypuszczać, iż obraz Madonny z Dzieciątkiem trafił do kościoła w Gołaszynie właśnie dzięki jezuitom.
Kamila Domagalska
