Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Stypułów Dolny – Pałac

Zespół pałacowo-folwarczny wraz z XIX-wiecznym pałacem i zabudowaniami gospodar­czymi znajduje się na trasie wiodącej z Kożuchowa do Żagania, w zachodniej części wsi określanej jako Stypułów Dolny. Założenie jest wyraźnie podzielone ulicą na część połu­dniową rezydencjonalną z pałacem i pozostałością parku oraz część północno-zachodnią z zabudowaniami folwarcznymi, m.in. spichlerzem pełniącym niegdyś funkcję gorzelni, oficyną dworską i pozostałymi budynkami gospodarczymi. Obecnie pałac podzielony jest na mieszkania.

Historia pałacu wraz z założeniem folwarcznym wiąże się z rodziną von Knobelsdorff, któ­ra władała majątkiem przez przeszło trzysta lat, aż do połowy XIX wieku. Istniejący do dziś klasycystyczny pałac wraz z ogrodem i parkiem, powstał prawdopodobnie z inicjatywy Er­nesta von Knobelsdorffa ok. 1800 roku według projektu berlińskiego architekta Chrystia­na Schultze. Powstanie pałacu upamiętniono na nieistniejącym dziś tympanonie wieńczą­cym fasadę, zdewastowanym podczas ostatniego remontu przeprowadzonego w latach 70. XX wieku.

Na początku XIX wieku wzniesiono także gorzelnię przekształconą w późniejszym czasie na spichlerz, będący obecnie najstarszym budynkiem gospodarczym. Kolejnym właścicie­lem majątku (od 3. ćw. XIX wieku do początków XX) był Hermann Doherr, który znacz­nie rozbudował folwark o dalsze obiekty. Parę lat przed II drugiej wojny światowej posia­dłość przeszła w ręce Aleksandera Doherr-Gruschitza, dysponującego wówczas ogromnym majątkiem.

Istniejący do dziś pałac powstał ok. 1800 roku jako rezydencja wzniesiona w duchu no­wego stylu – klasycyzmu. Rozplanowany na rzucie prostokąta, zwrócony jest fasadą w kie­runku zachodnim, otwarty od strony wschodniej dwoma ryzalitami do niegdyś istniejące­go ogrodu i parku krajobrazowego. Jest budowlą zwartą, podpiwniczoną, dwukondygna­cyjną, z ostatnią kondygnacją w formie mezzanina tzw. półpiętra. Całość nakrywa cztero­spadowy dach nad korpusem głównym i trójspadowy nad ryzalitami. Symetrycznie roz­planowane elewacje, frontowa i ogrodowa, są dziewięcioosiowe, a elewacje boczne sied­mioosiowe. Fasadę akcentuje pięcioosiowy, boniowany, zdwojony pseudoryazlit z poprze­dzonym schodami wejściem głównym, wtopionym w wysoką, biegnącą przez dwie kondy­gnacje niszę, przesklepioną zamkniętą półkoliście konchą, zdobioną kasetonami z moty­wem rozet. Pierwotnie pod nimi znajdował się tympanon z datą 1800 upamiętniającą rok powstania pałacu. Układ horyzontalny tworzą wysoki boniowany cokół, wydatny, profilo­wany gzyms międzykondygnacyjny i koronujący. Wertykalizm wyznaczają otwory okien­ne, ujęte w proste opaski z dekoracyjnymi nadokiennikami. Elewacja ogrodowa, z zaak­centowanymi narożnikami w postaci ryzalitów bocznych, jest podobnie opracowana za­równo jeśli chodzi o detal architektoniczny, jak i zdobienia. Jej symetrię podkreśla wąski jednoosiowy boniowany pseudoryzalit z wejściem, ponad którym znajduje się prostokąt­na rzeźbiona płycina ze sceną mitologiczną, przedstawiająca bóstwa Olimpu. Układ po­mieszczeń pierwotnie był dwutraktowy w korpusie głównym i trójtraktowy w ryzalitach. Połączony amfiladowo, z sienią na osi oraz ze schodami prowadzącymi na piętro od strony ogrodu obecnie jest znacznie przekształcony i zatracił swój pierwotny charakter. W latach 70. XX wieku przeprowadzono remont obiektu, który przyczynił się do dewastacji klasy­cystycznej budowli. Zdemontowano wówczas niektóre detale architektoniczne: tympano­ny nad wejściami elewacji frontowej i ogrodowej, wymieniono oryginalną stolarkę okien­ną i drzwiową, obniżono dachy, a wnętrza zaadoptowano na mieszkania. W tak okaleczo­nej formie pałac przetrwał do dziś.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content