Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Żelechów – Pałac

Żelechów leży 5 km na wschód od Łagowa, przy bocznej drodze z Ługowa do wsi Bu­cze. Pałac wraz z folwarkiem położony jest w południowo-wschodniej części wsi, założo­nej na planie owalnicowym. Całość założenia składała się z trzech głównych podzespołów: rezydencjonalnego, gospodarczego i kolonii mieszkalnej. Najbardziej reprezentacyjny był oczywiście kompleks złożony z parku i usytuowanego w jego północno-wschodnim naroż­niku pałacu. Obecnie budynek jest nieużytkowany.

Żelechów, powstały najpewniej w XIII wieku, w 1421 roku został nadany joanitom z ko­mandorii łagowskiej. Od 1510 roku dobra żelechowskie były w lennym posiadaniu Han­sa Horna. W XVI wieku majątek uległ podziałowi, a ówczesne przekazy źródłowe infor­mują o trzech posiadłościach rycerskich w Żelechowie. W XVIII wieku były one już scalo­ne i znajdowały się w rękach rodziny Zabeltniss, a następnie rodziny Rissman, która prze­bywała tutaj od 1841 do 1945 roku. Obecny pałac pochodzi z 2. poł. XIX wieku i wznie­siony został zapewne staraniem Carla Rissmana, w dwóch rozdzielonych krótkim okre­sem fazach. Za jego sprawą powstały także nowe obiekty gospodarcze, park krajobrazowy i ogród owocowo-warzywny oraz położona w pobliżu kościoła kolonia mieszkalna pracow­ników folwarku.

Z analizy architektury wynika, że starsza część pierwotnie prosta w formie, uległa przebu­dowie pod koniec stulecia, kiedy obiekt powiększono o nowy neorenesansowy segment. Złożony plan pałacu składa się obecnie z dwóch połączonych krótszymi bokami prosto­kątów. Do dłuższych boków obu części przylegają różnej wielkości czworoboczne ryzality. Rozczłonkowana bryła obiektu składa się z kilku różnej wielkości segmentów – partero­wych i piętrowych, nakrytych dachami dwu- i wielospadowymi. Starsza część jest partero­wa z użytkowym poddaszem, nowsza – w niektórych segmentach parterowa, w innych pię­trowa. Na styku dwóch ustawionych prostopadle części pałacu, występuje wtopiona w bry­łę czworoboczna wieżyczka, nakryta kopułą. Nie wychodzi ona ponad połacie dachu.

Elementami zespalającymi stylowo całość są głębokie boniowania narożników oraz ufor­mowane wolutowo szczyty elewacji, ryzalitów i wystawek. Zróżnicowane są natomiast otwory okienne i drzwiowe – jedne prostokątne w płaskich obramieniach z nadprożami w postaci odcinków profilowanego gzymsu, inne zamknięte półkoliście bądź łukiem od­cinkowym, z kluczem. Pomieszczenie z tarasem przy starszej części budowli ma wejście flankowane kolumnami. Fasadę w detalu architektonicznym kształtowaną podobnie do innych elewacji, wyróżnia wysokość (dwie pełne kondygnacje) oraz przesunięty z osi oka­zały ryzalit z tarasem.

Wnętrze pałacu w Żelechowie nie zachowało do dzisiaj wielu istotnych elementów daw­nego wyposażenia i wystroju. Z informacji starszych mieszkańców można wnioskować, że dawniej istniały w nim dębowe stropy oraz wystawne piece i duże kominki.

Po wojnie – w latach 50. XX wieku – pałac odrestaurowano. Majątek należał wówczas do PNZ a następnie do PGR Łagów. Brak jest informacji na temat prac przeprowadzonych przez kolejnego zarządcę – Inspektorat Świebodzin i Kombinat PGR w Świebodzinie. Naj­prawdopodobniej były to tylko drobne naprawy. W latach 80. XX wieku remonty obejmo­wały głównie budynki gospodarcze. Przez pewien czas w pałacu mieściła się szkoła. W roku 1993 założenie przeszło w ręce Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie, pomi­mo że pałac jest nieużytkowany, przeprowadzane są w nim bieżące remonty – na przykład przełożenie dachu wraz z wymianą dachówki.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content