Kościół pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Bojadłach, gm. Bojadła, pow. zielonogórski
Bojadła, położone około 23 km od Zielonej Góry, założone zostały w średniowieczu, jako ulicówka, przekształcona z czasem w wielodrożnicę. Zdecydowaną dominantę przestrzenną wsi stanowi zespół pałacowo-parkowy, usytuowany w północno-wschodniej części wsi. W jego pobliżu wznosi się kościół położony tuż przy rozwidleniu dróg prowadzących w kierunku cmentarza i lasu. Teren przykościelny otoczony został współczesnym betonowym ogrodzeniem, ale jedno z wejść do kościoła prowadzi bezpośrednio z ulicy. W pobliżu kościoła, po stronie południowej, zachowała się XVIII-wieczna plebania.
Pierwsza wzmianka o Bojadłach pochodzi z 1291 r., kiedy to, jako właściciel miejscowości, w źródłach wymieniony zostaje Fritz von Löben. Następnie tutejsze dobra ziemskie przechodzą w ręce rodziny Zabel (lub Zabelitz) zarządzającej Otyniem, Klenicą i Konotopem. Pod koniec XVI w., w roku 1579, Bojadła otrzymuje, prawdopodobnie drogą spadku, Wolf von Dyhrn. W roku 1688 wieś przechodzi w ręce Kottwitzów. W latach 1757-1758, z fundacji Adama Heinricha Kottwitza, w Bojadłach zostaje wzniesiony kościół. Według przekazów źródłowych świątynia służyła wówczas nie tylko ewangelikom. Prawdopodobnie mogli w niej odprawiać msze także katolicy a kazania miały być wygłaszane również w języku polskim. W XIX w. przeprowadzono remont kościoła, wprowadzając między innymi klasycystyczny hełm wieży w kształcie obelisku. Prawdopodobnie wcześniej wieża została zwieńczona – znanym między innymi z rysunków Wernera – hełmem cebulastym, zmienionym w początkach XX w. Na koniec XIX wieku należy natomiast datować wprowadzenie odeskowania wieży kościelnej.
Kościół w Bojadłach wzniesiony został na planie wydłużonego ośmioboku z zakrystią od strony wschodniej oraz kruchtami od południa i północy. Dodatkowo od strony zachodniej wprowadzono wieżę. Główna bryła nawy nakryta została dachem wielospadowym, dobudówki dachami dwuspadowymi a zakrystia trójspadowym. Przysadzista wieża z niskim trójspadowym dachem i wysokim tamburem zwieńczona jest klasycystycznym kopulastym hełmem zakończonym formą obeliskowej sterczyny. Elewacje kościoła, wzniesione na wysokiej odsadzce, artykułowane są układem słupów połączonych ryglami, wydzielającymi pola w postaci leżących prostokątów. W narożach ścian wprowadzono dodatkowo po dwa zastrzały. Dwukondygnacyjne elewacje kościoła wzbogacone zostały regularnie wprowadzonymi otworami okiennymi – w kondygnacji niższej prostokątnymi, zbliżonymi do kwadratu, w kondygnacji wyższej prostokątnymi, zamkniętymi łukiem odcinkowym. W ścianach głównych dobudówek wprowadzono analogiczny układ otworów okiennych, ściany boczne pozostawiono jako pełne. Wszystkie elewacje świątyni, łącznie z pierwszą kondygnacją wieży, zwieńczono profilowanym gzymsem. Pierwsza kondygnacja elewacji wieży rozwiązana została podobnie do elewacji kościoła, z prosto zamkniętym otworem wejściowym. Wyższa, tamburowa kondygnacja wieży, pierwotnie zapewne konstrukcji szkieletowej, odeskowana została w XIX w. Wejścia do świątyni zakomponowano w przyziemiu wieży od strony zachodniej oraz w kruchtach. Drzwi, być może pierwotnie o prostym wykroju, obecnie zamknięte są łukiem pełnym.
Salowe wnętrze kościoła bez wyodrębnionego prezbiterium, za pomocą ośmiu słupów, zostało podzielone na trzy nawy. Słupy pełnią także rolę konstrukcji empor zakomponowanych w kształt litery U i obiegających wnętrze świątyni od strony południowej, zachodniej i północnej. Zachodnia empora organowa ma wybrzuszenie do wnętrza wsparte na dodatkowych słupach. Prezbiterium wydzielone zostało wewnętrznie przez lekkie podwyższenie wschodniej partii zarysowanej balustradą. Przy ścianie wschodniej usytuowano barokowy ołtarz. Ściany oraz filary świątyni wtórnie pokryto drewnianą boazerią sosnową wykonaną do wysokości empor. Charakter wtórny ma również wprowadzona między ścianą wschodnią a pierwszym filarem od strony południowej, ścianka z niszami. Całość wnętrza nakryto trzema odrębnymi dla każdej z naw, pozornymi sklepieniami kolebkowymi o dekoracji kasetonowej. We wnętrzu kościoła, poza pochodzącym z pierwotnego wyposażenia ołtarzem, na uwagę zasługuje barokowa balustrada oraz rokokowe epitafium znajdujące się w strefie prezbiterialnej. Powojenne losy kościoła nie zostały dokładnie udokumentowane. W roku 1961 przeprowadzono remont, którego zakresu nie znamy. Adnotacje na karcie obiektu wskazują, że w roku 1964 kościół znajdował się w dobrym stanie. Wiemy, iż wówczas kościół posiadał zróżnicowane pokrycie dachu. Z dawnych fotografii można wywnioskować, że eternit położony był na nawie głównej i kruchtach, gont na części wieżowej świątyni, natomiast dachówka na zakrystii. Wymiana pokrycia dachowego na blachę nastąpiła w 1985 r. Wówczas też częściowo wymieniono podłogi i drzwi oraz wprowadzono boazerię we wnętrzu. W roku 1998 przeprowadzono remont elewacji.
