Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Okszy gm. Witnica, pow. gorzowski
Oksza położona jest przy południowym brzegu Warty. Wpływ na jej ukształtowanie miała właśnie lokalizacja – całość zabudowy ukształtowała się bezpośrednio przy drodze biegnącej po wale przeciwpowodziowym. W tej niewielkiej miejscowości kościół został wzniesiony tuż przy głównym trakcie, w otoczeniu wysokiej zieleni. I
nformacji na temat historii wsi nie znajdziemy zbyt wiele. Jej powstanie łączy się z rozwojem tych obszarów w XVIII stuleciu i prowadzoną wówczas akcją kolonizacyjną oraz regulacją dorzecza Warty. Szczególny rozwój zaś przypada na okres połowy XIX w., kiedy to następuje rozkwit wcześniej skolonizowanych obszarów. Był to teren zamieszkany w zdecydowanej większości przez ludność protestancką. Przed wojną, na terenie zbliżonym do dzisiejszej parafii Krzeszyce, na 3500 mieszkańców tylko 9 osób było katolikami.
Kościół w miejscowości został wzniesiony w latach 1862-1863 jako protestancki. Nie posiadamy zbyt wielu informacji na temat obiektu. W 1934 r. odnotowano jedynie, iż przeprowadzono jego remont.
Obiekt wybudowano na rzucie prostokąta wzbogaconego od strony wschodniej o wielobocznie zamkniętą apsydę a od strony zachodniej poprzedzonego kruchtą na rzucie kwadratu. Nawę nakryto dachem dwuspadowym, niższą apsydę wielospadowym, kruchtę dwuspadowym. Kościół posadowiono na kamiennym fundamencie. Ściany wzniesiono w konstrukcji szkieletowej z wypełnieniem ceglanym. Regularny układ słupów i rygli, tworzących prostokątne pola, zakłócony został w narożach korpusu nawowego, gdzie wprowadzono odmienny od pozostałych partii poziom rygli a dodatkowe usztywnienie uzyskano za pomocą skrzyżowanych ze sobą zastrzałów. Widoczna jest ingerencja w układ kompozycyjny otworów okiennych. Pierwotnie w przyziemiu znajdowały się okna dwudzielne w pionie, zajmujące całość dwóch pól międzyryglowych, obecnie wprowadzone są niewielkie okna na osi dawnego otworu. Wyższy poziom okien także uległ zmianie. Nie można wykluczyć, iż początkowo wprowadzone były tu okna szerokością odpowiadające dolnej kondygnacji, lecz znacznie wyższe, dochodzące właściwie aż do gzymsu wieńczącego. Widoczne jest bowiem wtórne zamurowanie pól międzyryglowych, nad obecnie wprowadzoną stolarką. W elewacjach kruchty pierwotnie także były dwa poziomy dwudzielnych okien. Obecnie poziom wyższy jest zamurowany. Oryginalną stolarkę odnajdziemy w apsydzie. Są to okna zamknięte tzw. łukiem dwuramiennym. Najprawdopodobniej ich szklenie jest historyczne.
Wnętrze kościoła zostało znacznie zubożone w okresie powojennym. Empora pierwotnie obiegała nawę z trzech stron, obecnie boczne skrzydła zostały skrócone do połowy długości ścian. Zlikwidowano także ambonę niegdyś znajdującą się na narożniku apsydy i nawy. Zamurowano również wejście w ścianie wschodniej nawy, dawniej umożliwiające bezpośrednie wejście na ambonę. Obecnie, w części prezbiterialnej, znajduje się jedynie prosty stół ołtarzowy i obraz przedstawiający Matkę Bożą z Dzieciątkiem, umieszczony na ścianie wschodniej. Poziom posadzki prezbiterium podniesiony jest wtórnie. W narożniku północno-zachodnim wydzielono dodatkowo pomieszczenie zakrystii. We wnętrzu zachowała się fragmentarycznie oryginalna posadzka ceglana.
W powojennym okresie na terenie parafii Krzeszyce, do której obecnie przynależy kościół filialny w Okszy, zamieszkała ludność pochodzącą z Kochawiny, Koropca i Wicynia. Przybyła tu wraz ze swoim duszpasterzem ks. Józefem Piecuchem. Do momentu erekcji parafii Krzeszyce całość terenu przynależała kanonicznie do Kostrzyna. Kościół w Okszy poświęcono stosunkowo późno, bo dopiero 26 lipca 1951 r. Wówczas też dostosowano wnętrze do nowej liturgii. Niewiele wiemy na temat prowadzonych po wojnie remontów. Z roku 1975 pochodzi adnotacja na temat wymiany na jednej z połaci dachowych, dachówki karpiówki na zakładkową. Nie znamy też dokładnej daty likwidacji dotychczasowego ołtarza, jak również usunięcia ambony czy też skrócenia empor.
