Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Pniów – kościół pw. Matki Bożej Różańcowej

Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Pniowie gm. Torzym, pow. sulęciński
 

Pniów położony jest bezpośrednio przy trasie prowadzącej z Poznania do Świecka. Jest to historycznie ukształtowany trakt, przy którym, rozwinęła się wieś o układzie owalnicowym. Przy jednej z głównych dróg, na rozległym placu, wzniesiono kościół. Teren przykościelny pełnił niegdyś rolę cmentarza. W latach 70. XX w. zlikwidowano go i uporządkowano posesję. Całość wydzielono od pozostałych zabudowań kamiennym murem.

Miejscowość o rodowodzie średniowiecznym „Pynnow” została odnotowana źródłowo w roku 1355, jako lenno nadane rodzinie von Weisensee przez margrabiego Ludwika. Jednak już w XIV w., jako właściciel wskazywany jest także Peter von Lossow. Z XVI stulecia pochodzą informacje na temat własności rodziny von Winnig związanej z Torzymiem. W późniejszych wiekach wskazywane są takie nazwiska jak von Rathennow, von Sydow. Źródła podają, iż rodzina von Sydow zakupiła Pniów za 36 tysięcy talarów. Od roku 1834 datuje się własność rodziny von Hamman.

Zarówno o historii wsi, jak i kościoła informacji posiadamy niewiele. Pierwsza wzmianka o parafii zlokalizowanej w pobliskim Boczowie pochodzi z 1405 r. Nie wiemy czy Pniów posiadał wówczas własny kościół. Obecny wzniesiono w 1755 r. z przeznaczeniem dla ludności wyznania protestanckiego. Przypuszczalnie wybudowano go na miejscu poprzedniego i wtórnie wprowadzono do niego wiele elementów wyposażenia pochodzących z budowli wcześniejszej. Należały do nich: późnogotycki dzwon, epitafium wykonane z piaskowca z 1714 r. oraz drewniane epitafium datowane na rok 1729. Większość wyposażenia powstała jednak z myślą o nowym obiekcie. Należały do niego: ławki, loże ustawione przy ścianie północnej i południowej, ołtarz ambonowy. W roku 1858 dzierżawca dóbr państwowych, Hamman, podarował chrzcielnicę. Z 2. poł. XIX w. pochodziły także naczynia liturgiczne oraz jeden z dzwonów.

Kościół o konstrukcji szkieletowej z wypełnieniem ceglanym wzniesiono na rzucie prostokąta ze ściętymi narożnikami. Na osi dłuższych boków wprowadzono kruchty. Północną kruchtę po wojnie otwarto do wnętrza kościoła tworząc boczną kaplicę. Do ściany zachodniej dostawiono kwadratową wieżę. Korpus nawowy nakryto dachem wielopołaciowym, kruchty dachami dwuspadowymi, wieżę zwieńczono iglicą z krzyżem. Przedwojenne inwentarze wskazują, iż pierwotnie kościół był kryty łupkiem. Obecne pokrycie dachu na korpusie i aneksach wykonane jest z dachówki ceramicznej, pokrycie wieży z blachy cynkowej. Pierwotnie do wnętrza prowadziły wejścia umieszczone w przybudówkach na osiach bocznych ścian. Teraz zamurowane jest wejście w elewacji północnej a dodatkowe wprowadzone jest w przyziemiu wieży. Elewacje ukształtowane poprzez regularny rytm słupów i rygli dodatkowo wzmocnionych w poszczególnych przęsłach zastrzałami, noszą znamiona ingerencji z lat ubiegłych. Widoczne jest zróżnicowanie chronologiczne poszczególnych elementów lub ich fragmentów. Pierwotne łączenia kołkami zastąpione zostały częściowo śrubami. Stolarka okienna zachowała swój układ, jednak ma charakter współczesny, zlikwidowano bowiem dawne szklenie romboidalne z laskowaniem przechodzącym w zamknięcie półkoliste.

Wnętrze przekryte jest stropem belkowym nagim, na części którego wtórnie zamontowano deski stropu z ewangelickiego kościoła w Kożuchowie. Całość jest znacznie przekształcona. Z dawnego ołtarza ambonowego usunięto kosz ambonowy, a sam ołtarz przeniesiono do bocznej kaplicy, utworzonej z dawnej kruchty. W części prezbiterialnej wprowadzono nowy stół ołtarzowy i tabernakulum. Zlikwidowano loże i ławki.

Po wojnie, na teren obecnej parafii w Boczowie, przybyła głównie katolicka społeczność pochodząca z województwa tarnopolskiego. Kościół poświęcono 19 marca 1945 r. Wprowadzono wówczas szereg zmian, głównie we wnętrzu, związanych z przystosowaniem budowli dla potrzeb nowego użytkownika. W roku 1959 przeprowadzono remont kościoła, nie posiadamy jednak szerszych informacji o jego zakresie. W latach 1980-1982 wyremontowano ściany wymieniając znaczną ilość drewnianych elementów konstrukcyjnych. Wykonano także pokrycie dachowe z dachówki ceramicznej i blachy cynkowej. Wprowadzono również nową posadzkę, wymienioną ponownie w ostatnich latach. Odnowiono wnętrze. W roku 1985 we wnętrzu zamontowano fragment malowanego stropu pochodzącego z ewangelickiego kościoła kożuchowskiego.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Zobacz również

Skip to content