Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Dobroszów Wielki – Dwór

Założenie dworskie, o nieregularnym planie, zlokalizowane jest w centrum Dobroszowa Wielkiego. W jego północno-zachodniej części znajduje się dwór, zaś wschodnio-połu­dniową stronę zajmuje podwórze gospodarcze.

Wieś po raz pierwszy wymieniana jest w źródłach w 1245 roku, gdy książę śląski, Bolesław Rogatka, podarował ją klasztorowi w Nowogrodzie Bobrzańskim. Pierwsze informacje do­tyczące właścicieli pojawiają dopiero w XV wieku. W 1450 roku. Dobroszów Wielki nale­żał do rodu von Steinborn. Około 1474 roku druga część miejscowości została własnością rodziny von Zwecke. Pod koniec XV wieku właścicielem dobroszowskich dóbr był Chri­stoph von Unwürde, którego córka, Margaretha, wniosła wieś w posagu Heinrichowi von Gladiss z Gorzupi. Ich potomkowie związani byli z Dobroszowem Wielkim do 1752 roku. Należała do nich połowa wsi, zwana folwarkiem dolnym. Na początku XVI wieku, Mel­chior Heinrich von Gladiss powiększył dobra o folwark górny, wydzielony z drugiej po­łowy wsi, należącej wówczas do rodziny von Zaschau, oraz o czynsze z Dobroszowa Ma­łego. W 1752 roku Siegmund Heinrich von Gladiss sprzedał majątek braciom – Johan­nowi Carlowi, Augustowi Ferdinandowi i Johannowi Wilhelmowi von Bomsdorff. Nabyli oni oba folwarki, a rok później również ziemię należącą do rodziny von Zeschau. Tym sa­mym stali się właścicielami całego Dobroszowa Wielkiego. Od roku 1802 do 1917 właści­ciele wsi zmieniali się 11 razy. W 1912 roku jako właściciel wymieniany jest budowniczy Schenck z Halensee, a w latach 1922-1937 dr Bierei z Calle.

Brak wiadomości o rycerskiej stanicy wskazuje, że co najmniej do XVI wieku właściciele Dobroszowa Wielkiego nie rezydowali tutaj, mając siedzibę w innej miejscowości. W XVI wieku wzniesiono tutaj siedzibę renesansową. Jej relikty zachowały się w południowej par­tii piwnic. Obecny dwór zbudowany został około połowy XVIII wieku z częściowym wy­korzystaniem wspomnianej wcześniejszej budowli. W 1789 roku, w wyniku pożaru lub in­nej katastrofy budowlanej, dwór uległ zniszczeniu. Podczas jego odbudowy uformowany został obecny, klasycystyczny, kształt rezydencji. Następnie, pod koniec XIX wieku prze­budowano wnętrze, wprowadzając częściową zmianę układu.

Dobroszowski dwór to budynek murowany z cegły, tynkowany, założony na planie prosto­kąta, z dostawioną wtórnie od zachodu przybudówką kryjącą klatkę schodową. Wnętrze rozplanowane jest w dwóch traktach, z centralnie umieszczoną sienią i pomieszczeniami w układzie amfiladowym. Fasada dworu zwrócona jest na wschód. Parterowy, częściowo podpiwniczony budynek nakryty jest dachem mansardowym z naczółkami. Pośrodku ka­lenicy umieszczona jest drewniana sześcioboczna wieżyczka z latarnią, nakryta kopulastym hełmem. Środkową partię siedmioosiowej fasady akcentuje pozorny ryzalit, przechodzą­cy w wystawkę zwieńczoną trójkątnym tympanonem. Naroża korpusu i ryzalitu opinają pilastry w porządku toskańskim. Wejście główne, umieszczone w osi, poprzedzają schody z szerokim podestem, nad którym znajduje się nowszy, szklany dach. Po obu stronach wej­ścia ulokowane są wąskie okna. W wystawce zaś duże półokrągłe okno z podokiennikiem i gładką opaską wykonaną w tynku. Prostokątne otwory okienne obramione są profilowa­nymi opaskami. Pod oknami mieszczą się prostokąty wykonane w tynku. Fasadę wieńczy profilowany gzyms koronujący. Elewacja zachodnia, ośmioosiowa, z piętrową, dwuosiową przybudówką mieści drugie wejście do budynku. Elewacja ta, podobnie jak boczne, czte­roosiowe, opracowana jest analogicznie do fasady. Wystrój ani wyposażenie wnętrza nie za­chowało się.

Po II wojnie światowej majątek w Dobroszowie Wielkim był użytkowany przez PGR. Dwór zaadoptowano na mieszkania i biura. Obecnie budynek znajduje się w rękach pry­watnych i pełni funkcje mieszkalne.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content