Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Kiełpin – Dwór

Założenie dworskie w Kiełpinie, niewielkiej wsi położonej na południe od Zielonej Góry, przy lokalnej drodze Ochla – Jarogniewice, zostało usytuowane na północnym krańcu miejscowości. Dwór, skupiony wraz z zabudową gospodarczą wokół czworobocznego po­dwórza zamyka jego południowy bok, mając po drugiej stronie niewielki park krajobrazo­wy. Elewacjom artykułowanym symetrycznym rozstawem okien nadano skromny detal ar­chitektoniczny w postaci pilastrów w narożach i obrzeżach pseudoryzalitu, umieszczonego pośrodku fasady. Obecnie dwór pełni funkcję mieszkalną i jest podzielony na kilka odręb­nych lokali.

Najstarsze wieści o dworze w Kiełpinie pochodzą z 1. poł. XVIII wieku. Wspominał o nim m.in. Wernher w swoim opisie powiatu zielonogórskiego. Informacje te odnoszą się za­pewne do dworu drewnianego (być może szkieletowego), o którym traktuje także kronika zielonogórska. W niej to podana jest data rozbiórki tego budynku – 1786 rok. Ze źródeł wiemy także, że w pobliżu założenia istniał wówczas kościół szkieletowy oraz dwa grobow­ce o metryce XVIII-wiecznej. Zachowany do dzisiaj dwór powstał na fundamentach wcze­śniejszej siedziby w latach 1786-1787 najprawdopodobniej z inicjatywy ówczesnej właści­cielki Kiełpina – wdowy Theodory Ernestiny von Unruh duo voto Kottwitz. W 1808 roku, trzy lata po śmierci Theodory Ernestiny majątek kiełpiński nabył radca prawny Neumann. Po nim właścicielem włości stał się rotmistrz Adolph Neumann, który prawdopodobnie był synem poprzedniego właściciela. Dokonana w 2. poł. XIX wieku przebudowa związana jest jednak przypuszczalnie z nazwiskiem Rudolpha von Friedendthala, posiadającego tak­że majątki otyński i zatoński. W samym Kiełpinie rezydował wówczas jego zarządca.

Dwór w Kiełpinie wzniesiony został na planie nietypowym w XVIII wieku dla założeń tego rodzaju – w kształcie litery L. Taki rzut stosowany był w budowlach XVI- wiecznych. Potwierdza to zatem, że obiekt wzniesiono na miejscu starszego, wykorzystując być może jego zręby. Powstała na tym planie dwukondygnacyjna bryła z wysokim dachem wielospa­dowym, zachowana jest do dziś bez znaczących zmian. Dziewiętnastowieczna przebudo­wa objęła natomiast wnętrza, głównie części zachodniej. Radykalnie zmieniono wówczas układ traktów leżących po lewej stronie sieni a samą sień zmniejszono wydzielając dwa pokoje i korytarz międzytraktowy. Spowodowało to zupełne zatracenie reprezentacyjne­go charakteru sieni. Ponadto przebito również dodatkowe drzwi prowadzące na tyły bu­dynku. Zmiany wnętrza nie miały jednak odzwierciedlenia w elewacjach budynku. Można tylko przypuszczać, że wtedy nastąpiło podwyższenie otworów okiennych z jednoczesnym wprowadzeniem nowej stolarki. Brak jest dzisiaj dokładnych danych precyzujących lata XIX-wiecznej przebudowy. Po formie klatki schodowej oraz łękach sklepień piwnicznych można przypuszczać, że prace przeprowadzono w latach osiemdziesiątych wieku XIX.

Po II wojnie światowej, dwór znalazł się w posiadaniu PGR. W roku 1955 wyremontowa­no elewacje. W latach 70. XX wieku, po częściowym zawaleniu konstrukcji więźby, napra­wiono dach i przykryto go eternitem. Zlikwidowano wówczas konstrukcję powiek oraz ro­zebrano naczółek ryzalitu niszcząc barokowy charakter elewacji. Obecnie w dworze w Kieł­pinie przeprowadzane są jedynie drobne doraźne naprawy.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content