Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Kosieczyn – Dwór i pałac

Wieś Kosieczyn położona jest przy lokalnej drodze z Babimostu do Zbąszynka. Założenie folwarczne znajduje się w centrum wsi. Część rezydencjonalna wraz z głównym folwarcz­nym podwórzem, dworem i pałacem leży po wschodniej stronie drogi. Natomiast podwó­rze pomocnicze oraz zespół budynków mieszkalnych i stodół, zostały nieco oddalone i roz­lokowane w północno-zachodniej części wsi. Opodal pałacu usytuowany jest pochodzący z XIV wieku kościół. Obecnie pałac jest we władaniu jednoosobowej spółki Skarbu Pań­stwa.

Dwór

Założenie rezydencjonalne wraz z parkiem i zespołem zabudowań folwarcznych zlokalizo­wane jest w centralnej części wsi, na wschód od drogi łączącej Zbąszynek i Babimost. Do­minującym elementem zespołu są dwa dwory umiejscowione przy głównym wjeździe do folwarku. Po ich południowej stronie rozciąga się park o charakterze krajobrazowym, zaś po północnej ulokowane jest podwórze z zabudową gospodarczą. Elementem pierwotnego założenia był drewniany kościół usytuowany w sąsiedztwie starszego dworu, ufundowany w XV bądź w XVI wieku przez ówczesnych właścicieli majątku.

Pierwszy raz Kosieczyn wzmiankowany jest w dokumencie z 1334 roku. W latach 1396-1403 tutejsze dobra należały do Macieja Wathy (Watta) z Nądni. Po jego śmierci majątek odziedziczyła wdowa po nim, Helena, i synowie: Piotr, Dobrogost, Mikołaj, Samson, Jan i Stanisław, z którymi wiąże się budowę drewnianej świątyni i jej uposażenie. Przez więk­szą część XVI wieku Kosieczyn był własnością rodziny Kosickich. W 1559 roku, kiedy do­bra należały do Jerzego i Piotra Kosickich, w drodze ugody, dokonano podziału majątku w Chlastawie i Kosieczynie pomiędzy kilku właścicieli. I tak, w 1574 roku po części wsi Kosieczyn otrzymali: Jan Zakrzewski, Maciej Proski, Jan Jaromierski, Jerzy Kosicki z dzieć­mi – Abrachamem i Mikołajem, Jan Lutonski oraz Sebastian Dąbrowski. W tym cza­sie majętność liczyła ponoć 8 dworów, 32 łany należące do kmieci, 5 zagród i 3 gospody. W okresie nowożytnym Kosieczyn należał kolejno do rodzin: von Luck, von Prittwitz, von Lossow, von Schlichtyng, Bronikowskich oraz Dziembowskich.

Barokowy dwór, będący najstarszym elementem istniejącego założenia, został wniesiony w końcu XVIII wieku przez spolszczoną rodzinę Lossowów. W tym samym czasie, po po­łudniowej stronie dworu założono niewielki park.

Rezydencja założona jest na planie prostokąta, z wnętrzem o zróżnicowanej liczbie traktów, co jest konsekwencją wtórnie wprowadzonych podziałów, związanych z adaptacją dworu na mieszkania. Elewacja frontowa zwrócona jest w kierunku północnym. Parterowy dwór z poddaszem użytkowym i piętrowym ryzalitem jest częściowo podpiwniczony. Zwartą, sy­metryczną bryłę nakrywa wysoki dach mansardowy z wystawkami w połaci północnej oraz wtórnie wykonaną szeroką, kilkuosiową, wystawką w połaci południowej. Fasada dworu zakomponowana jest symetrycznie jako dziewięcioosiowa, z zaakcentowaną częścią środ­kową trzyosiowym pseudoryzalitem, zwieńczonym trójkątnym szczytem o spływach wolu­towych. W osi ryzalitu mieści się wejście główne do dworu, flankowane przez wąskie otwo­ry okienne. Wyżej, po obu stronach prostokątnego otworu okiennego, znajdują się pół­okrągłe nisze. Wszystkie otwory okienne, otwór drzwiowy oraz nisze ujęte są w opaski ta­śmowe spięte kluczem i zamknięte w prostokątnych płycinach zakończonych łukiem ko­szowym. Pierwotnie parter ryzalitu był boniowany. Pozostała część fasady oraz pozostałe elewacje pozbawione są dekoracji i podziałów architektonicznych, przepruwa je jedynie re­gularny rytm prostokątnych otworów okiennych.

Po II wojnie światowej majątek przeszedł na własność Skarbu Państwa i był użytkowany przez Gospodarstwo Hodowli Roślin. Barokowy dwór został przeznaczony na mieszkania dla pracowników. Pomimo wprowadzonych zmian zarówno wewnątrz, jaki i na zewnątrz obiektu, dwór zachował czytelną barokową formę. Poddawany bieżącym remontom znaj­duje się w zadowalającym stanie zachowania.



Pałac

Pałac w Kosieczynie powstał z fundacji rodziny Zakrzewskich, którzy zostali właściciela­mi majątku w XVIII wieku. Przejęli go po rodzinie Lossowów, związanej prawdopodobnie z powstałym w Kosieczynie barokowym dworem. W trakcie władania majątkiem przez ród Zakrzewskich w 2. poł. XIX wieku wzniesiono w pobliżu wcześniejszego dworu interesu­jący nas pałac, nadając mu neogotycki charakter. Fundatorem obiektu był zapewne Woj­ciech Zakrzewski. Jego dobra obejmowały wówczas Kosieczyn, Nowy Gościniec, folwark Broniowo i Zielęcin. W 1910 roku do Kosieczyna przynależał jednak już tylko Zielęcin. Tuż przed II wojną światową posiadłość znalazła się w rękach niejakiego Hartha, który na stałe mieszkał w Berlinie. Po wojnie majątek został upaństwowiony.

Pałac w Kosieczynie założony został na planie prostokąta wzbogaconego ryzalitami oraz występującymi poza obrys zewnętrzny, innymi segmentami, jak ganek i taras. Malowni­czą bryłę budynku tworzą liczne człony zróżnicowane gabarytem, formą architektonicz­ną i kształtem dachów.

We wnętrzu do dzisiejszego dnia zachowała się oryginalna stolarka drzwiowa i piec kaflo­wy. Na uwagę zasługuje jednak przede wszystkim posadzka ganku ze wzorem z meandrycz­nie przenikających się kół wypełnionych uproszczonym ornamentem kwiatowym.

Neogotycki detal budowli został potraktowany tutaj swobodnie – brak jest przewiąza­nia architektonicznych form dekoracyjnych z konstrukcją budynku, jego strukturą. Spo­sób zaprojektowania budynku, niejako doklejenie do właściwej bryły takich elementów, jak sterczyny, pinakle a także niejednorodność form wykrojów okiennych, stawia pałac w Kosieczynie w nurcie tzw. fazy dekoracyjnej neogotyku, która traktowała nawiązanie do sztuki gotyckiej jako przeżycie bardziej mistyczne i emocjonalne niż naukowe. Nurt ten był szczególnie popularny w architekturze siedzib wiejskich, którym nadawano charakter pseudozamków. Rozwiązania takie łączono często z parkami o charakterze krajobrazowym i wprowadzano do nich sztuczne ruiny. Podobnie postąpiono w Kosieczynie – malowniczą ruinę usytuowano w parku rozciągającym się po stronie południowej pałacu.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content