Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Mosina – Dwór

Dwór znajduje się w północno-zachodniej części miejscowości, na niewielkim wyniesieniu terenu, po zachodniej stronie drogi prowadzącej do Dębna Lubuskiego. Budowla zlokalizowana jest w obrębie dawnego założenia folwarcznego złożonego z historycznych budynków gospodarczych i zamyka dziedziniec od strony północno-wschodniej. W sąsiedztwie budynku, po stronie południowej, znajduje się niewielki park dworski zachowany w stanie szczątkowym.

Mosina jest miejscowością o genezie średniowiecznej. Wieś po raz pierwszy wymieniona została w 1299 roku jako „Massyn”. Jeszcze pod koniec XIII wieku, z uwagi na okoliczne rewiry leśne, istniał tutaj zamek myśliwski margrabiego. W XVI wieku władca Nowej Marchii – Jan Kostrzyński, wybudował w Mosinie dwór myśliwski. W tejże rezydencji w latach 1573 i 1578, jego następca, margrabia Jan Jerzy wydawał przywileje celne i targowe dla miasta Gorzowa. Natomiast w 1574 roku czterdziestu mieszkańców gorzowskich przedmieść pracowało przy remoncie budynku. W 1685 roku dwór znajdował się w tak złym stanie technicznym, że zadecydowano o wybudowaniu nowej rezydencji. W związku z tym, na ziemi przyłączonej do założenia folwarcznego wzniesiono „mały domek myśliwski”. Dwór wraz z założeniem folwarcznym stanowił wówczas dożywotnią własność kapitana Ludwika Loewe vel Laue z Mironic. W opisie z 1714 roku wymienia się „królewski domek myśliwski postawiony na działce zagrodnika”.

W 1780 roku w miejsce poprzedniej budowli wzniesiono obecnie istniejący klasycystyczny budynek dworu, będący siedzibą Nadleśnictwa (Ober Forsterei). Urząd Królewskiego Nadleśniczego w Mosinie wzmiankowany był w opracowaniu historyczno-statystycznym z 1809 roku. Architektura budynku dworskiego zdradza modernizacje dotyczące przebudowy układu pomieszczeń oraz zmiany kompozycji elewacji w zakresie zmiany kształtu otworów okiennych. Prace te miały miejsce w XIX i na początku XX wieku.

Po II wojnie światowej budynek służył swojej pierwotnej funkcji. Mieściła się tutaj do 1975 roku siedziba Nadleśnictwa Mosina. Obecnie budynek nie jest użytkowany. Pod koniec lat 90. XX wieku prywatny właściciel dworu rozpoczął prace remontowe. Niestety zostały one wkrótce wstrzymane i budynek systematycznie popada w ruinę.

Dwór został wzniesiony na osi północ-południe i założony na planie prostokątnym. Obiekt jest murowany z cegły ceramicznej na zaprawie wapiennej, pierwotnie tynkowany i posadowiony na kamiennych ławach fundamentowych. Budynek dworu jest częściowo podpiwniczony, parterowy, nakryty wysokim dachem naczółkowym. Elewacja frontowa – wschodnia, ukształtowana została jako siedmioosiowa z wejściem głównym w osi centralnej, poprzedzonym przez kolumnowy ganek, zachowany obecnie w stanie fragmentarycznym. Pierwotnie w tynku znajdowały się dekoracyjne opaski otworów okiennych, a narożniki były akcentowane boniowaniem. Elewacja południowa z zamurowanymi otworami okiennymi, jest aktualnie dwuosiowa. Elewacja północna, wskutek rozbudowy dworu o budynek mieszkalny pozostaje nieczytelna. Dach budynku pokryty został dachówką ceramiczną karpiówką układaną w łuskę. Układ wnętrz budynku zakomponowany został jako trzytraktowy z zabiegową klatką schodową w sieni i poprzecznym korytarzem. Pomieszczenia znajdowały się pierwotnie w układzie amfiladowym, obecnie w znacznej mierze zatartym w wyniku prowadzonych przebudów i modernizacji. Stropy w piwnicy są ceramiczne, kolebkowe, w pomieszczeniach parteru znajduje się strop drewniany z deskowym pułapem. Posadzka w piwnicy jest ceglana, w parterze drewniana, deskowa oraz ceramiczna z ośmiokątnych płytek o zróżnicowanej kolorystyce. Więźba dachowa jest oryginalna, drewniana, krokwiowo-jętkowa z podwójnymi podporami stolcowymi oraz płatwiami pośrednimi. Stolarka drzwiowa i okienna jest typologicznie zróżnicowana, pochodzi z różnych epok historycznych. Najstarsza – skrzynkowa, czteroskrzydłowa, sześciopolowa, zapewne z połowy XIX wieku.

Z historycznego wystroju i wyposażenia zachowany został kominek w jednym z pomieszczeń parteru oraz fragmenty dekoracji sztukatorskiej na sufitach i w fasetach. W XIX i na początku XX wieku przebudowano częściowo układ pomieszczeń, a w części północnej elewacji frontowej i tylnej zmieniono formy otworów okiennych oraz częściowo stolarkę.

Budynek nie posiada dokumentacji konserwatorskiej. W latach 80. XX wieku do elewacji północnej dobudowano budynek dla pracowników Nadleśnictwa, powodując tym samym dewaloryzację dworu. Pod koniec lat 90. XX wieku prywatny właściciel budynku rozpoczął remont, którego celem była adaptacja dworu na cele ośrodka rehabilitacyjnego. W trakcie robót budowlanych zbito tynki zewnętrzne i wewnętrzne. Prace zostały przerwane i budynek systematycznie popada w ruinę.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content