Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Niwiska – Pałac

Zespół pałacowy w Niwiskach położony jest w południowo-zachodniej części wsi, przy drodze Zielona Góra – Żagań. Pierwotnie składał się on z położonego bardzo malowniczo, w pewnym oddaleniu od drogi, w głębi parku, pałacu oraz szeregu zabudowań gospodar­czych rozlokowanych na zachód od rezydencji. Około 50 m na północ od pałacu znajdu­ją się położone obok siebie świątynie – katolicka oraz ruina zboru ewangelickiego. Obec­nie pałac jest w rękach prywatnych.

Wieś Niwiska (w źródłach wzmiankowana różnie: Nywisch, Nibisch, Niebusch czy na­wet Bergenwald) związana była przez długi czas z jednym rodem – von Berge (lub von Bergk), który wymieniany jest jako właściciel dóbr rycerskich już od XIV wieku. Taki stan przynależności wsi trwał do połowy XVIII wieku. Przyjmuje się, że z inicjatywy tej ro­dziny powstał też pierwszy dwór założony na planie litery „L”. Jego budowę ukończono w roku 1582, a wygląd obiektu znany jest nam dzisiaj z XVIII-wiecznego z rysunku Wer­nhera, na którym widzimy renesansowe założenie z charakterystycznym dla tej epoki fali­stym wykrojem szczytów, żywo przypominające siedzibę Kietliczów w niedalekiej Świdni­cy. W 1753 roku, idąc z duchem epoki, gruntownie przebudowano całość założenia, na­dając pałacowi styl barokowy. W nowym budynku wykorzystano jednak mury północne­go skrzydła dawnego dworu. Przebudowę tę zainicjował najprawdopodobniej Hans Julius von Schweinitz, w którego rękach Niwiska znalazły się w roku 1742. Wówczas też dwor­skiemu parkowi nadano cechy angielskich założeń ogrodowych, urządzając różnorodne enklawy krajobrazowe.

Pałac w Niwiskach w wyniku barokowej przebudowy stał się założeniem na planie pro­stokąta, dwukondygnacyjnym, nakrytym dachem czterospadowym. Elewacje rozczłonko­wane zostały lizenami, rozmieszczonymi w narożnikach i między parami prostokątnych okien. Pod koniec XVIII wieku fasadę wzbogacono o późnobarokowy portal, zamknięty łukiem koszowym i wsparty na kolumnach o kapitelach jońskich. Pośrodku łuku mięsiste­go nadproża umieszczono akanty stylizowane na kartusz herbowy. Nad portalem wymu­rowano balkon otoczony masywną balustradą. Wówczas też, najprawdopodobniej z ini­cjatywy Joanny von Schweinitz, wzbogacono wystrój wnętrz między innymi o sztukaterie i tapety. Pożar, jaki wybuchł w 1826 roku, częściowo zniszczył wyposażenie wnętrz. Prze­prowadzane później prace i wprowadzane zmiany znacznie zatarły barokowy charakter re­zydencji. Obecnie, wskutek działania wilgoci, następuje dalsza destrukcja obiektu. Odpa­dające wierzchnie pokrycie elewacji odsłoniło starsze warstwy tynkarskie ze wzorami bo­niowania diamentowego. Zachowała się także częściowo oryginalna stolarka okienna oraz drzwi wejściowe do pałacu. Przed fasadą zabytku przetrwały elementy dawnego ogrodze­nia z resztkami bramy oraz czworoboczne postumenty z rzeźbionymi z piaskowca wazona­mi. W zaniedbanym parku czytelna jest dawna kompozycja krajobrazowa z alejkami, po­lanami, kanałami i stawem.

Po II wojnie światowej, w latach 1958-1960 przeprowadzano jedynie bieżące naprawy po­krycia dachu. Wymieniono wówczas także część stolarki okiennej i odświeżono tynki ze­wnętrzne. W roku 1976 wykonano dokumentację pomiarowo-rysunkową obiektu. Budy­nek odremontowano ponownie w 1991 roku. Obecnie działania przy zabytku ograniczają się do niewielkich, koniecznych remontów.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content