Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Ochla – Dwór i pałac

Dwór w Ochli (niem. Ochelhermsdorf) jest częścią dawnego założenia dworsko-folwarcz­nego położonego w tzw. Ochli Górnej. Usytuowany jest w północno-zachodniej części wsi. Z dawnego założenia pozostały XVIII-wieczne oficyny dworskie (obecnie pełniące funkcje mieszkalne) oraz budynki inwentarskie, park w postaci śladowej a także resztki wy­gradzającego ceglanego muru. W chwili obecnej dwór jest w użytkowaniu Muzeum Etno­graficznego w Ochli.

Ochla ma starą metrykę, sięgającą najpewniej początków XIII wieku. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1305 roku, odnotowana w „Regestrze Głogowskim” gdzie występuje pod nazwą „Hermansdorf”. W innym dokumencie – w „Obwieszczeniu Awiniońskim” z roku 1376, użyto nazwy „Hermansvilla”. Pierwszymi znanymi właścicielami wsi, wymieniony­mi w 1400 roku, byli Hans i Kunz von Knobelsdorff. Przed rokiem 1532 nastąpił podział miejscowości na Ochlę Górną, której właścicielem był Christoph von Knobelsdorff i Środ­kowo-Dolną, którą władał Nickel von Rothenburg. Ochlą Górną ród Knobelsdorff wła­dał do początków XVII wieku (w 1555 r. wzmiankowani są Siegmund i Ernst Knobels­dorff). W 1620 roku Ochlę Górną kupił Christoph von Gersdorff, który wcześniej wyku­pił również inne części wsi, należące do Unruhów i Rothenburgów. W 2. poł. XVII wie­ku Ochla przeszła na własność rodu von Unruh. W 1681 roku właścicielem został Otto von Unruh, z którego osobą związane jest wybudowanie dworu w Ochli Górnej. Rok bu­dowy siedziby „1684” został umieszczony na tablicy erekcyjnej, znajdującej się w porta­lu głównym. Prace we wnętrzu zakończono w 1687 roku. Następnie po roku 1687 wznie­siono budynek spichlerza oraz założono ogród. W związku z tym, iż protestanci nie mieli własnej świątyni, we dworze umieszczono kaplicę dla nich. Po śmierci Ottona von Unru­ha majątek uległ podziałowi pomiędzy jego synów: Ochlę Górną odziedziczył Erdman, a Dolną Christoph Georg. Po bezpotomnej śmierci Erdmana, Ochla Górna znalazła się w rękach rodu von Nassau, który był w jej posiadaniu do 1789 roku. W 1770 roku do dworu, od strony frontowej dostawiono kamienną balustradę, podkreślającą wejście głów­ne. W latach 1789-1845 folwark w Ochli Górnej był własnością rodziny von Schlabren­dorf. W 2. poł. XIX wieku majątek dziesięciokrotnie zmieniał właścicieli. Około 1930 roku został rozpalcerowany, a ostatnim właścicielem dworu, do 1945 roku, był ogrodnik Albert Bohr. Po wojnie obiekt był użytkowany jako mieszkalny. Eksploatowany był bez re­montów, co doprowadziło do jego zniszczenia. Od 1983 roku jest własnością Muzeum Et­nograficznego w Ochli.

Dwór

Barokowy dwór jest budowlą jednorodną, przetrwałą w pierwotnej postaci. Jego architek­tura posiada czytelne związki ze sztuką Palladia oraz XVIII-wiecznymi pałacami francuski­mi. Dwór wzniesiony na rzucie prostokąta, jest budowlą dwukondygnacyjną, podpiwni­czoną, nakrytą dachem czterospadowym, pokrytym dachówką karpiówką. Elewacje na po­ziomie pierwszej i drugiej kondygnacji mają rytmicznie rozmieszczone, prostokątne okna, obwiedzione uszakowymi obramieniami. Umieszczony na osi portal, z zamkniętym półko­liście otworem wejściowym, ujęty jest parą zdwojonych rustykowanych pilastrów. W nad­prożu portalu znajduje się inskrypcja fundatora i roku budowy dworu. Portal wieńczy gie­rowany fronton pierwotnie zdobiony kartuszami. Z pierwotnego wyposażenia i wystroju zachowały się cztery kominki oraz bogata dekoracja sztukatorska z elementami roślinnymi i symbolicznymi przedstawieniami figuralnymi.

Po II wojnie światowej w latach 70. XX wieku przełożono dach, przemurowano nadproża okienne i zagrożenia w murach zewnętrznych, osadzono nową stolarkę okienną oraz od­gruzowano obiekt. Od 1983 roku rozpoczęto prace, mające przystosować dwór na cele Muzeum Etnograficznego. W latach 80. XX wieku wzmocniono stop, wymieniono część elementów więźby dachowej, przełożono dach. W latach 90. XX wieku przeprowadzono konserwację sztukaterii na parterze i piętrze.



Pałac

Pałac w Ochli wchodzi w skład dawnego założenia pałacowo-folwarcznego położonego w tzw. Ochli Dolnej. Usytuowany jest w południowo-zachodniej części wsi. Z dawnego założenia folwarcznego, leżącego na południe od pałacu, pozostały budynki dawnej ujeż­dżalni i mieszkania służby folwarcznej, oficyna, dwie stodoły, budynek owczarni, zaś na wschód usytuowane są resztki parku założonego w początkach XIX wieku oraz fragment wygradzającego ceglanego muru. W chwili obecnej pałac pełni funkcję mieszkalną.

W roku 1715 majątek w Ochli Dolnej kupił David von Schwemmler. W rękach tego rodu pozostawał on do roku 1788, kiedy zakupił go komisarz sądowy z Zielonej Góry – Jan Adolf Schneider. Jego staraniem przy folwarku Ochli Dolnej wzniesiono pierwszą tutaj sie­dzibę – obecny pałac. W 2. poł. XIX wieku i początkach XX majątek wielokrotnie zmie­niał właścicieli, a w 1930 roku został rozpalcerowany, pałac zaś utracił funkcję rezydencjal­ną. Po II wojnie światowej obiekt został zaadaptowany na mieszkania gminne.

Klasycystyczny pałac zbudowany został w 1792 roku staraniem Jana Adolfa Schneidera. Projektantem obiektu był zapewne nierozpoznany architekt, wywodzący się z kręgu szko­ły berlińsko-poczdamskiej. Pałac bryłą i wystrojem wnętrz nawiązuje do typów rezydencji rozpowszechnionych w końcu XVIII wieku. Budowla założona na planie prostokąta ma dwie kondygnacje, jest podpiwniczona, nakryta dachem czterospadowym z wystawkami od strony frontowej. Fasada rozczłonkowana została trzema pseudoryzalitami, z których środkowy wzbogacony jest czterema jońskimi pilastrami, boczne zaś mają skromne bonio­wanie. Horyzontalnymi akcentami w kompozycji fasady są gzymsy: międzykondygnacyj­ny i wieńczący, ten drugi wzbogacony ząbkowaniem w partii środkowej. Rozmieszczone symetrycznie w elewacjach prostokątne okna mają obramienia spięte kluczami i ozdobio­ne sztukatorsko motywem girland, lambrekinów, cekinów i rozet. Z zabytkowego wystro­ju wnętrz zachowały się częściowo: fasety na parterze, sztukaterie sufitów, kominek, we­wnętrzna stolarka okienna i drzwiowa oraz fragmenty balustrady XVIII-wiecznych scho­dów i parkietu.

Po II wojnie światowej w latach 1968-1972 przeprowadzono kapitalny remont pałacu, adaptując go na mieszkania gminne dla 14 rodzin. Wprowadzono wtedy nowe podziały wnętrz, częściowo usunięto stolarkę okienną i drzwiową, w tym drzwi wejściowe, wymie­niono podłogi.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Zobacz również

Skip to content