Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Otyń – Zamek

Dawne założenie zamkowe znajduje się w południowo-wschodniej części Otynia, opodal rynku. Kompleks otacza od północnego zachodu park i zabudowa folwarczna od strony wschodniej. Obecnie dawny zamek znajduje się w stanie niezabezpieczonej ruiny.

W 1437 roku, jako właściciel dóbr rycerskich wymieniany jest Sigismund von Zabel (Za­beltitz). Rodzinie tej przypisuje się budowę pierwszej murowanej siedziby w Otyniu w po­czątkach XV wieku. W wyniku konfliktu pomiędzy synami Sigismunda a księciem gło­gowskim – Janem II, Zabeltitzowie stracili swój majątek. W 1488 roku dobra otyńskie we­szły w posiadanie Korony Czeskiej. W 1516 roku kupili je bracia Hans i Nickel von Re­chenberg. Prawdopodobnie w 1519 roku Hans rozpoczął przebudowę gotyckiego zamku na siedzibę renesansową. Po śmierci ostatniego z Rechenbergów w 1610 roku dobra otyń­skie przejęła jego siostra, Helena von Spritzenstein, a później jej mąż – Johann Ernest. W 1638 roku wzniósł on kaplicę, a zamek zapisał w testamencie zakonowi jezuitów, któ­rzy przejęli go w 1649 roku. Zakonnicy przebudowali renesansowy zamek na barokowy klasztor. W 1776 roku nastąpiła kasacja zakonu jezuitów. W klasztorze utworzono Kró­lewski Instytut Szkolny, prowadzony przez byłych jezuitów. 27 maja 1787 roku król pru­ski Fryderyk Wilhelm II sprzedał Otyń za 100 tys. dukatów Piotrowi Bironowi, księciu kurlandzko-żagańskiemu. Po jego śmierci, w 1800 roku otrzymała go córka Dorota, przy­szła księżna Talleyrand-Dino. W 1879 roku Aleksander książę Dino, syn Doroty, sprzedał Otyń pruskiemu ministrowi spraw wewnętrznych dr. Rudolfowi Friedentalowi, po którym dobra przejęła córka Renata von der Lancken-Wackenitz, żona pruskiego ambasadora we Włoszech. Posiadała ona dobra otyńskie do 1945 roku.

Pierwszy murowany obiekt wzniesiono w XV wieku. Jego relikty zachowały się w połu­dniowym segmencie budynku bramnego, po obu stronach bramy. Nie jest znany wygląd pierwszego założenia. Przyjmuje się, że była to budowla na rzucie czworoboku otoczone­go murem. W jego obrębie znajdował się budynek bramny, dom mieszkalny i prawdopo­dobnie wieża. XVI-wieczny zamek był budowlą założoną wokół czworokątnego dziedziń­ca, otoczoną fosą. Renesansowe założenie zajmowało obszar zbliżony do dzisiejszego. W je­go obrębie znajdowały się budynki mieszkalne, kuchnia, piekarnia, browar, stajnia, zbro­jownia.

W połowie XVII wieku jezuici przystąpili do remontu obiektu oraz budowy nowego domu dla służby. Pierwszy etap prac zakończyli w 1654 roku. W latach 1671-1681 zburzyli po­łudniowe skrzydło, wznosząc na tym miejscu nowe. Na terenie dawnej fosy wzniesiono wschodnie skrzydło założenia, przez co powiększono dziedziniec. W 1702 roku Otyń wraz z klasztorem uległ pożarowi. W 1703 roku jezuici przystąpili do przebudowy klasztoru i budowy kaplicy. Nad barokową przebudową klasztoru pracowali Giovani Simonetti i Stephano Spinetti zaś nad wystrojem barokowej kaplicy, snycerze jezuiccy, Gitfried am z Wrocławia, Jan Riedel ze Świdnicy i Jan Marschin z Legnicy. W latach 1708-1710 po­większono ogród. Wraz z przebudową klasztoru trwały prace nad odbudową folwarku. Prace nad barokową przebudową klasztoru trwały do 1721 roku.

W XIX wieku wykonywano niewielkie prace remontowe, polegające na przystosowaniu obiektu do potrzeb mieszkaniowych kolejnych właścicieli. Ok. połowy XIX wieku zamu­rowano część arkad wirydarza. Do dnia dzisiejszego budowla przetrwała w formie nadanej jej przez jezuitów podczas barokowej przebudowy.

Zabudowa klasztoru składa się z czterech skrzydeł okalających czworoboczny dziedziniec. Pośrodku dziedzińca rośnie ogromny platan, prawdopodobnie z XVIII wieku. Wjazd na dziedziniec prowadził przez budynek bramny w północnym skrzydle klasztoru. Jest to dwukondygnacyjny obiekt (na rzucie zbliżonym do kwadratu), który niegdyś był przykry­ty czterospadowym dachem. Elewacja frontowa jest czteroosiowa, w miejscu dwóch za­chodnich osi znajduje się przesklepiony kolebkowo przejazd. Prostokątne otwory okienne obwiedzione są profilowanymi opaskami.

Dwukondygnacyjne skrzydła klasztoru, podpiwniczone, nakryte były dachami dwuspado­wymi. We wschodnim i zachodnim skrzydle od strony dziedzińca czytelne są korytarze, które otwierały się arkadami do dziedzińca, tworząc wirydarz. Układ wnętrz był dwutrak­towy. Elewacje posiadają skromny detal architektoniczny w postaci profilowanych gzym­sów i obramień wokół prostokątnych otworów okiennych. Najbogatszy wystrój posiada­ją ściany skrzydła zachodniego. Zewnętrzna elewacja tego skrzydła rozczłonkowana jest parami pilastrów, występujących na obydwu kondygnacjach. Pomiędzy pilastrami znaj­dują się prostokątne otwory okienne, ujęte niegdyś profilowanymi obramieniami z usza­kami. Okna drugiej kondygnacji zdobią profilowane naczółki oraz dekoracyjne płyciny umieszczone pod parapetami. W poziomie elewacje dzielą: pas szerokiego cokołu, szeroki gzyms międzykondygnacyjny, gzyms wieńczący. Elewację wewnętrzną zachodniego skrzy­dła artykułują zdwojone pilastry korynckie, przebiegające przez obie kondygnacje. Otwo­ry okienne drugiej kondygnacji zostały opracowane analogicznie do elewacji zachodniej. Partia przyziemia pierwotnie otwierała się do dziedzińca szerokimi, półkoliście zamknię­tymi arkadami.

Kaplica stanowi zachodnią część skrzydła północnego. Założona jest na rzucie prostokąta z pięciobocznym prezbiterium skierowanym na zachód, wysuniętym przed lico murów obwodowych założenia. Obecnie przykryta jest płaskim dachem krytym papą. Elewacje kaplicy rozczłonkowane są zdwojonymi pilastrami o kompozytowych kapitelach, wspar­te na wysokich cokołach. Otwory okienne umieszczone są w dwóch poziomach. Niż­sze mają kształt leżących prostokątów, zamkniętych półkoliście. Wkomponowane są one w profilowane obramienie występujących ponad nimi dużych, smukłych otworów zamknię­tych łukami odcinkowymi. Okna zdobi dekoracja sztukatorska o motywach liści akantu, wieńców kwiatowych, wici roślinnych i putt. W absydzie, w miejscu otworów okiennych znajdują się blendy. Całość wieńczy wydatny, profilowany gzyms koronujący. Do kaplicy prowadziły dwa wejścia. Jedno od strony przejazdu bramnego, zaś drugie znajdowało się w środkowej osi elewacji północnej. Wnętrze jest jednoprzestrzenne, trójprzęsłowe. Pod kaplicą znajduje się krypta, w której chowano zakonników.

Po II wojnie światowej w skrzydle północnym i budynku bramnym znajdowały się miesz­kania pracowników PGR. W okresie powojennym klasztor uległ dwóm pożarom, w 1946 i 1954 roku. Po pożarze w 1954 roku odbudowano sklepienie kaplicy i częściowo ją zabez­pieczono. W 1958 roku przeprowadzono remont dachu budynku bramnego oraz skrzydła zachodniego i północnego. Część wschodnia klasztoru była użytkowana do 1991 roku jako mieszkania. Opuszczony klasztor popadł w ruinę. Obecnie zachowane są mury zewnętrz­ne, brak dachów, części sklepień i stropów.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content