Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Pniów – Dwór

Przy trasie międzynarodowej Warszawa-Berlin, 5 km na zachód od siedziby gminy w To­rzymiu leży niewielka wieś Pniów, usytuowana na osi północ-południe, wzdłuż dwóch równoległych dróg. Większa część miejscowości wraz z kościołem i dawnym założeniem dworsko-folwarcznym leży po północnej stronie drogi krajowej nr 2. Ok. 200 m od tej drogi, po wschodniej stronie miejscowości usytuowany jest dwór z pozostałościami zabu­dowy folwarcznej. Południową część założenia stanowił niewielki park z ogrodem owoco­wym, dziś istniejący w formie szczątkowej. Wjazd na teren założenia prowadzi z drogi wio­dącej do wsi Przęślice.

Średniowieczną metrykę miejscowości potwierdza informacja w źródłach historycznych z 1355 roku o nadaniu w lenno przez margrabiego Ludwika rodzinie von Weitzensee. W 1400 roku wymieniany jest już nowy właściciel – Peter von Lossow i jego synowie: Pe­ter Młodszy i Hans. Od 1472 roku przejmuje Pniów rodzina von Winnings z Torzymia jako lennicy margrabiego Albrechta Achillesa. Ród von Winnings znany był w tym czasie z rozbojów (Raubritters), napadli m.in. na miasto Rzepin. Przedstawiciel tego rodu – Balt­zer w 1501 roku powiększył majątek o młyn, położony między Torzymiem a Pniowem, na­tomiast w 1537 roku Bernard von Winnings przyłączył majątek Hildesheim (Mierczany). Ostatnim właścicielem Pniowa z tego rodu był Albrecht Winnings, wymieniany w 1675 roku; wdowa po nim pozbywa się Pniowa przed 1724 rokiem, w tym roku bowiem jest już dwóch nowych właścicieli: rodziny von Decker i von Wörner. Od tej pory wieś prze­chodziła często z rąk do rąk: w drugiej połowie XVIII wieku należała do Ferdynanda Erd­manna von Seydtzendorf, następnie do rodziny von Rathenow, w 1795 roku majątek war­tości 36 000 talarów kupuje ród osiadły w Nowej Marchii od średniowiecza – von Sydow, jednak już w 1817 roku nowym właścicielem jest karczmarz Janisch ze wsi Libbenische, a w 1836 roku sędzia Ludwig Hamann, który pozostał tu co najmniej do końca XIX wie­ku. Źródła historyczne podają, że na początku XIX wieku mieszkało we wsi 180 osób w 33 domostwach, w tym komornik i kowal, a ponadto istniała cegielnia i młyn wodny.

Dwór został wzniesiony prawdopodobnie w końcu XVIII lub na początku XIX wieku przez rodzinę von Sydow. Początkowo był to budynek piętrowy, nakryty dachem dwu­spadowym z naczółkami, założony na planie prostokąta, elewacją frontową zwrócony na północ. Jego rozbudowa przebiegała w dwóch fazach: początkowo dostawiono część za­chodnią z klatką schodową w centrum, a następnie w końcu XIX wieku(?) przedłużono ją o skrzydło południowe z dużą salą o charakterze reprezentacyjnym. Obecnie dwór ma kształt litery L, na który składają się trzy części: korpus, dobudówka i skrzydło boczne. Bu­dynek posadowiono na fundamentach z kamienia polnego i cegły. Ściany wzniesiono z ce­gły, jedynie część ścian działowych piętra wykonano w konstrukcji ryglowej z wypełnie­niem ceglanym. Pierwotne pokrycie dachu dachówką ceramiczną karpiówką, zastąpiono w czasach współczesnych blachą stalową. W elewacji frontowej można wydzielić dwie czę­ści: korpus i ryzalit przybudówki. Korpus ma układ symetryczny, dziewięcioosiowy, po­dzielony horyzontalnie gzymsami kordonowym i podokiennym, z wejściem poprzedzo­nym czterokolumnowym portykiem o niskim frontonie. Ryzalit przybudówki po stronie zachodniej elewacji posiada obrzeża boniowane oraz drzwi wejściowe. Elewacja zachodnia również jest dziewięcioosiowa, lecz asymetryczna, środkowy ryzalit oraz obrzeża elewacji boniowane. Budynek jest częściowo podpiwniczony – w części korpusu, pod całą dobu­dówką i częścią skrzydła bocznego, gdzie zaobserwować można sklepienia ceramiczne Kle­ina łukowe i proste.

W okresie powojennym, w latach 50. i 60. XX wieku prowadzono w budynku prace mo­dernizacyjne, polegające na rozebraniu głównych schodów, wymianie stolarki i zamurowa­niu dwóch otworów wejściowych. W 1992 roku prowadzono kolejny remont, który po­zwolił na zagospodarowanie pomieszczeń na parterze, przełożono pokrycie dachowe i po­malowano elewacje.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content