Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Rudna – kościół pw. św. Mikołaja

Kościół pw. św. Mikołaja w Rudnej gm. Krzeszyce, pow. sulęciński
 

Niewielka wieś sołecka Rudna położona jest na obszarze nizinnym, w pobliżu jeziora Rudna, z dala od głównych szlaków komunikacyjnych. Powstała w miejscu wyrąbiska borów nadwarciańskich, jako wieś zaułkowa. Obecnie pierwotny układ rozplanowania jest nieczytelny i miejscowość ma charakter raczej ulicowoplacowy. W północno-wschodniej części wsi, na placu pierwotnie pełniącym funkcję cmentarza, wzniesiono niewielki kościół. W jego pobliżu znajduje się także współczesny misyjny krzyż. Całość wydzielona jest od pozostałej zabudowy niewielkim ogrodzeniem. W północno-zachodniej części wsi zachował się dawny park dworski.

Rudna, której nazwa wyraźnie wskazuje właściwości terenu i rodzaj gleb, jakie tu występują, pierwszy raz zostaje wymieniona źródłowo w dokumencie pochodzącym z 1249 r. opisującym granice Ziemi Lubuskiej, która przebiegała od łąki Guba nad Wartą w kierunku południowym in Rudna et Rogi et usuw ad lacum Wendrine. Ponownie wspominana jest w roku 1336. Później, zapewne przez pewien czas, był to teren niezamieszkany. W roku 1490 wieś powiązana jest z rodziną von Waldow. Pięć lat później pojawia się nazwa Rauden. XVI stulecie wiąże się z budową młyna na rzece Rudnej, na co zgodę od wielkiego mistrza joannitów otrzymał Caspar von Waldow. Nie można wykluczyć, iż pozwolenie to dotyczyło jednak tartaku. Tytułem zastawu, od roku 1682, przez około trzydzieści lat Rudna należała do rodziny von Martwitz i radcy Weizmanna. XVIII stulecie to czas, kiedy właściciele miejscowości często się zmieniają. Z roku 1718 pochodzi informacja o władającej wsią wdowie von Werbelow, z 1724 r., na temat przejęcia miejscowości przez ród von Bredow, którego sukcesor – Carl Adam von Waldow, podarował przejęte dobra na rzecz sierocińca w Sulechowie. Do sierocińca należały one jeszcze w latach 20. XX stulecia, dzierżawione przez Alfreda Heeringa.

Kościół w Rudnej wzniesiony został prawdopodobnie w 1708 r., chociaż księgi kościelne z 1671 wskazują, iż obiekt może być nieco wcześniejszy. W roku 1883, została dobudowana wieża neogotycka dostawiona do ściany zachodniej. Wówczas też ścianę tę przemurowano.

Salowy kościół w Rudej wzniesiono na planie prostokąta z przyległą od zachodu kwadratową wieżą. Zwartą bryłę nakryto dachem dwuspadowym z naczółkiem od strony wschodniej. Przed wybudowaniem wieży kościół w Rudnej prezentował typ domu modlitwy (Bethaus), powszechny w sakralnym budownictwie protestanckim XVIII w. w regionie.

Dostawionej pod koniec XIX w. wieży nadano formy neogotyckie i zwieńczono ją strzelistym, czteropołaciowym hełmem ostrosłupowym. Elewacje korpusu niezwykle oszczędne w formie, całkowicie pozbawione ozdobnego detalu, ukształtowane zostały przez rytm elementów konstrukcyjnych. Rytmikę układu zakłóca jedynie wprowadzenie stolarki okiennej, osadzonej na różnych poziomach – w części wschodniej niżej, w części zachodniej wyżej, celem doświetlenia empor. Obecna stolarka okienna jest wtórna i wyróżnia się na tle elementów konstrukcyjnych wyrazistością zastosowanego zielonego koloru. Z prostą formą korpusu nawowego kontrastuje ceglana wieża, której elewacje ukształtowano analogicznie do siebie, ze szczelinowymi otworami okiennymi w niższych kondygnacjach i ostrołukowo zamkniętymi rozglifionymi oknami, pełniącymi rolę akustyczną dla dźwięku (głosu) dzwonów.

Salowe wnętrze zostało przekryte stropem belkowym, nagim. Od strony zachodniej wprowadzono emporę wspartą na murowanych filarach. Pierwotnie w wyposażeniu obiektu znajdowały się, pochodzące z XVIII w.: drewniana chrzcielnica, stalle oraz owalna tablica, upamiętniająca Siegmunda von Bredowa.

Po wojnie do Rudnej, pierwsza przybyła ludność z Draganówki koło Tarnopola. W roku 1946 przyjechali repatrianci pochodzący z okolic Lwowa. Na potrzeby nowej społeczności kościół poświęcony został pw. Wszystkich Świętych 1 listopada 1946 r., jako przynależny do parafii w Maczkowie. Od roku 1951 włączony został do nowo wydzielonej parafii w Kołczynie. W roku 1962, 8 sierpnia, w skutek uderzenia pioruna, spłonęła część więźby dachowej i stropu. Podjęto wówczas prace remontowe. Wnętrza pokryto współczesnymi malowidłami wykonanymi przez domorosłych artystów. Obecnie malowidła te zostały usunięte i czytelna jest konstrukcja szkieletowa. Przez pewien okres kościół pokryty był eternitem, jednak obecnie pokrycie stanowi dachówka ceramiczna karpiówka. Po wojnie zlikwidowano również przylegającą od południa kruchtę w konstrukcji szkieletowej. Wnętrze kościoła zreorganizowano dla potrzeb kultu katolickiego i podobnie jak w innych obiektach z ambonowego ołtarza usunięto kosz.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Zobacz również

Skip to content