Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Stare Drzewce Górne – Zespół dworsko-parkowo-folwarczny

Założony w 1. poł. XIX wieku zespół dworsko-parkowo-folwarczny w Starych Drzewcach położony jest w środkowej części wsi. Sam budynek dworu leży w zachodniej części po­dwórza folwarcznego. Za nim rozciąga się park. Obecnie dwór stanowi własność prywat­ną.

Wieś Stare Drzewce ma metrykę średniowieczną. Folwark założony został późno, bo do­piero w połowie XIX wieku, z inicjatywy Joanna Gottfrieda Schoena, żyjącego w latach 1770-1831. Wówczas też prawdopodobnie powstał obecny dwór wraz z parkiem. Ko­lejnym właścicielem majątku została rodzina Zakrzewskich, której obecność w Starych Drzewcach potwierdzają przekazy z lat 80. XIX wieku. Wcześniej pojawia się niepewne nazwisko Duhringa, być może dzierżawcy. W czasie I wojny światowej majątek należał do bliżej nieznanej osoby – niejakiego Maciejewskiego. W okresie przed II wojną zarządcą majątku był Jerzy Nowak, pochodzący ze Śląska. Wobec ubóstwa informacji źródłowych metrykę dworu ustalić trzeba w oparciu o analizę jego architektury. Z oczywistych wzglę­dów określenie czasu budowy będzie miało charakter przybliżony. Dostrzegalne cechy sty­lowe klasycyzmu pozwalają datować zabytek na lata około 1820-1830.

Dwór w Starych Drzewcach założony został na planie prostokąta o osi wzdłużnej w li­nii północ – południe. Rozwinięcie rzutu o prostokątne przyległości nastąpiło najpewniej w drugiej połowie XIX wieku. O późniejszej metryce bocznych aneksów świadczy zarów­no brak ich powiązania stylowego z bryłą główną, jak i wyraźna ingerencja w ukształtowa­ne całościowo jego elewacje boczne. Dobudówki powstały zapewne w trakcie prac prowa­dzonych w folwarku pod koniec XIX wieku. W późniejszym czasie powstał także ganek poprzedzający obecnie fasadę. Przysłania on pierwotną klasycystyczną kompozycję elewa­cji z zagłębionym, hemisferycznie ukształtowanym portykiem, wspartym na dwóch ko­lumnach doryckich.

Bryła budynku złożona jest z kilku różnej wielkości członów. Korpus główny, posadowio­ny na wysokim podpiwniczeniu, jest parterowy z mezaninem (półpiętrem), nakryty da­chem czterospadowym. Dachy przybudówki i ganku dwuspadowe, a werandy pulpito­wy. Elewacje artykułowano rytmem symetrycznie rozmieszczonych prostokątnych okien, zestawionych w regularnych osiach. Fasada i elewacja ogrodowa ukształtowane jako dzie­więcioosiowe z pseudoryzalitami pośrodku o szerokości czterech osi. W ryzalitach umiesz­czono otwory wejściowe. W fasadzie wgłębione w niszy, flankowane dwiema kolumnami o głowicach doryckich, wejście poprzedzone gankiem, do którego prowadzą proste scho­dy z metalowymi barierkami. W elewacji ogrodowej przed wejściem znajduje się weran­da z murowaną barierką, o dachu pulpitowym wspartym na żeliwnych kolumienkach. W poziomie elewację dzielą płaskie gzymsy, nad cokołem i kordonowy – wydzielający pół­piętro. Z kolei gzyms wieńczący – płaski w partii lica elewacji, w ryzalitach przechodzi w ząbkowany.

Układ wnętrz rozplanowano jako dwutraktowy z sienią na przestrzał.

Po II wojnie światowej folwark był w posiadaniu PGR, a od 1960 roku POHZ-Osowa Sień. Prowadzone wówczas remonty miały charakter napraw bieżących, dzięki czemu ar­chitektura zabytku zachowała się bez szkodliwych przekształceń. Obecnie dwór znajduje się w rękach prywatnych i jest w trakcie remontu. Widocznym tego efektem jest nowe po­krycie dachu.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content