Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Straszów – Dwór

Dwór zlokalizowany jest w środkowej części Straszowa, przy skrzyżowaniu drogi krajowej Żary – Przewóz i lokalnej Dobrochów – Wymiarki, w niedalekim sąsiedztwie ruiny XIII-wiecznego kościoła. Rezydencja zajmuje północno-wschodni narożnik terenu o nieregu­larnym kształcie. Obecnie obiekt jest nieużytkowany.

Straszów to wieś o metryce średniowiecznej. Jej dzieje związane są bezpośrednio z historią pobliskiego Przewozu. W 1413 roku książę Jan I Żagański kupił Przewóz wraz z najbliż­szą okolicą i włączył go do księstwa żagańskiego. Po jego śmierci, w 1449 roku, ziemie zo­stały podzielone pomiędzy jego czterech synów. Wyodrębniono wówczas księstwo przewo­skie, które przypadło w udziale Janowi II. Ten, w 1472 roku, sprzedał swoje dobra książę­tom saskim, którzy dysponowali nimi do 1548 roku, kiedy to zostały włączone do korony czeskiej. Następnie, w wyniku zastawu ziemie przewoskie trafiły do biskupa wrocławskie­go Baltazara Promnitza. W 1601 roku dobra te nabył Mikołaj von Schelendorf. Jego syn, Mikołaj Krzysztof, przepisał je z kolei na Wacława Lobkowitza. W 1785 roku Lobkowit­zowie sprzedali przewozkie ziemie Piotrowi von Biron, księciu kurlandzkiemu, po którym odziedziczyła je jego córka, Dorota Talleyrand-Perigort. W posiadaniu rodu Perigort do­bra przewoskie wraz ze Straszowem pozostały do lat 30. XX wieku.

W Straszowie, obok części kameralnej istniała cześć wasalna. Pierwszymi znanymi wła­ścicielami lennymi była rodzina von Korchmann, wymieniona około połowy XV wieku. W tym czasie we wsi istniały przypuszczalnie dwa folwarki i siedziba rycerska, a dochody (czynsze) trafiały przynajmniej do kilku rodów szlacheckich. Właścicielami części Straszo­wa z folwarkiem w latach 1464-1521 byli von Beyerowie. Po nich, w okresie 1522-1550, von Blanckensteinowie, następnie przez krótki okres von Hangwitzowie, a od 1555 roku przedstawiciele rodu von Nostitz. Drugi folwark był od około 1475 roku w posiadaniu ro­dziny von Krouse, a od 1589 roku należał do rodu von Gebelzig. Przez krótki czas kolej­no władali tym majątkiem rodziny von Oppel (od 1592), von Loss (od 1596) i von Berge (od 1601). Siedziba rycerska od 1441 do 1447 roku była własnością von Rutshützów, a w latach 1485-1601 rodziny von Schwartz. Ci ostatni wykupili czynsze z dwóch części Stra­szowa – w 1485 roku od rodziny von Metzenrode, a w 1538 roku od rodu von Zschosk. W 1602 roku wszystkie części Straszowa znalazły się w rękach familii von Rackel. Następ­nie von Promnitzów, a w XVIII wieku w zespole dóbr kameralnych księcia Kurlandzkiego. W 1897 roku dzierżawcą straszowskiego majątku został niejaki Menzel. Posiadłość liczyła wówczas 605 ha, w tym: 152 ha gruntów ornych. Z kolei w 1917 roku zarządcą dóbr był . Daumann, majątek miał taką samą powierzchnię, z tym że znacznie większą jego po­wierzchnię zajmowały lasy.

Straszowski dwór został wzniesiony na początku XIX wieku, prawdopodobnie na miej­scu starszej siedziby, o czym świadczyć może masywna przypora znajdująca się w połud-niowo-zachodnim narożniku budynku, czy ślady po otworze okiennym w elewacji połud-niowej. Przypuszczalnie w 1. poł. XX wieku dwór wykorzystywany był jako dom myśliw­ski.

Wzniesiona w stylu klasycystycznym rezydencja założona jest na rzucie prostokąta z do­stawioną od zachodu dobudówką na planie sześcioboku. Elewacja frontowa zwrócona jest na południe. Dwór jest obiektem murowanym z cegły i tynkowanym. Piętrowy budynek, podpiwniczony w części centralnej, nakryty jest dachem naczółkowym. Zwartą bryłę uroz­maica ganek filarowy zwieńczony niewielkim tarasem umieszczonym w części środkowej fasady. Dekoracja gładkich, tynkowanych elewacji ograniczona została do boniowania, ak­centującego ich naroża. Z oryginalnego wyposażenia dworu zachowała się stolarka drzwio­wa głównych drzwi wejściowych.

Po 1945 roku dwór był użytkowany przez PGR. W 1966 roku przeprowadzono remont budynku, w wyniku którego całkowicie przekształcono wnętrze. Obecnie rezydencja znaj­duje się w rękach prywatnych. Budynek od wielu lat pozostaje nieremontowany.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content