Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Stypułów Środkowy – Dwór

Dwór z pozostałością parku oraz zabudowaniami gospodarczymi m.in. gorzelnią i spi­chlerzem znajduje w centrum wsi, przy trasie wiodącej z Żagania do Kożuchowa biegną­cej przez niegdyś okazałe podwórze, łączące część rezydencjonalną z gospodarczą. Obecnie pełni funkcję mieszkalną i jest własnością prywatną.

Początki majątku wiążą się z rodem von Unruh, który przez ponad 300 lat władał Sty­pułowem Środkowym. Pierwotnie renesansowy dwór obronny otoczony fosą (zasypaną w XIX w.) wzniesiono w 2. poł. XVI wieku dla Albrechta von Unruha. Przeszło sto lat póź­niej, w 2. poł. XVII wieku siedziba należała do Johanna von Mullenaua, który przebudo­wał ją w 1683 roku na barokowy dwór o czym świadczy tablica inskrypcyjno-herbowa nad wejściem głównym. W nowym stylu przekształcono wnętrza oraz klatkę schodową. Kolej­nymi właścicielami (do połowy XIX w.) byli potomkowie rodu Kalckreuth, posiadający majątki m.in. w Studzieńcu i Lubieszowie. Około połowy XIX w. posiadłość należała do Martina, majstra budowlanego z Bytomia Odrzańskiego i została przebudowana w duchu klasycystycznym. Prostokątna fasada budowli, przepruta oknami w profilowanych obra­mieniach, dekorowana narożnymi lizenami i gzymsami, zyskała wówczas trójkątny szczyt. W tym czasie dwór utracił swój dawny obronny charakter, zasypano fosę, zlikwidowano wały i utworzono park. Kolejnymi właścicielami majątku, aż do wybuchu II wojny świa­towej była rodzina Andreae, która przeprowadzając dalszą modernizację siedziby, głównie wnętrz, wyposażyła ją w dekoracyjne stropy, drewnianą okładzinę, ceramiczne kominki i klatkę schodową z kolumnami. Od strony ogrodowej dobudowano drewnianą werandę.

Dwór w stylu neoklasycystycznym, rozplanowany na rzucie prostokąta, zwrócony jest fasa­dą w kierunku północnym, otwarty od strony południowej do niegdyś istniejącego ogro­du i parku. Jest budowlą murowaną z kamienia i cegły, tynkowaną, dwukondygnacyjną, podpiwniczoną, nakrytą czterospadowym dachem krytym dachówką. Symetrycznie roz­planowaną siedmioosiową elewację frontową z trójkątnym tympanonem akcentuje wej­ścia główne ze schodami, flankowane dwoma pilastrami, pomiędzy którymi znajduje się tablica z kartuszem herbowym i inskrypcją. Układ horyzontalny podkreśla cokół oraz pro­filowane gzymsy: międzykondygnacyjny i koronujący w postaci fryzu zdobionego trygli­fami. Wertykalizm wyznaczają lizeny na narożach oraz otwory okienne ujęte w obramie­nia z nadokiennikami. Elewacja ogrodowa – południowa z dwukondygnacyjną, wysunię­tą przed lico ściany drewnianą werandą, znajdującą się między drugą a czwartą osią, z par­terową przybudówką, opracowana jest analogicznie do fasady, lecz pozbawiona gzymsów i nadokienników. Trójosiowe elewacje boczne – wschodnia i zachodnia – z facjatami w par­tii dachowej opracowane są podobnie, jak fasada.

Pierwotnie układ pomieszczeń był dwu- i trójtraktowy. Obecnie stan ten został nieco za­chwiany, m.in. w partii przyziemia od strony zachodniej. Oś środkową wyznacza westy­bul z klatką schodową prowadzącą na piętro, wydzielone dwoma kolumnami dźwigający­mi arkady. We wnętrzach zachowały się sklepienia kolebkowe z lunetami, sufity z fasetami, skromne sztukaterie, drewniane stropy i boazerie. Z wystroju ocalał znacznie już zdewasto­wany XIX-wieczny kominek, znajdujący się w sieni wraz ceramiczną okładziną ścian. Po II wojnie światowej majątek należał do PGR. W 1970 roku przeprowadzono remont elewacji i przystosowano wnętrza do potrzeb mieszkaniowych, które użytkowano do początku lat 90. Obecnie zabytek jest własnością prywatną i planowane są w nim prace remontowe.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content