Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Sulechów – Zamek

Zamek sulechowski usytuowany jest w północno-wschodniej części miasta przy al. Wiel­kopolskiej nr 2, na niewielkim, sztucznie usypanym wzniesieniu. Do głównej budowli, bę­dącej skrzydłem zachodnim dawnego zamku, przylega od północy wieża. Po jej zachodniej stronie wznosi się zbór kalwiński, z którym zamek sprzężony jest współczesnym łączni­kiem. Po stronie północno-zachodniej znajduje się XIX-wieczny budynek, będący siedzibą Sulechowskiego Domu Kultury. Po wschodniej stronie zamku znajduje się niewielkie zało­żenie parkowe o regularnym układzie alejek parkowych, z odkrytym amfiteatrem, umiej­scowionym na zboczu wzniesienia. Zamek składa się dwóch zasadniczych części: skrzydła mieszkalnego i wieży.

Zamek sulechowski powstał w 1. poł. XIV wieku na miejscu wcześniejszego grodu, który w czasie lokacji miasta objęty został jego granicami. Wznieśli go, władający wówczas tym terenem, książęta głogowscy. Najstarszą pozostałością sulechowskiej warowni jest wieża, znajdująca analogie w wieży zamku żarskiego. Czternastowieczne relikty przetrwały w piw­nicach skrzydła zachodniego. Od końca XV wieku zamek stanowił własność rezydujących w Krośnie Odrzańskim wdów po elektorach brandenburskich. Z ich inicjatywy został prze­budowany i rozbudowany w XV oraz ok. 1598 roku. Inicjatorką ostatniej z tych przebudów była Elżbieta brandenburska, która wzniosła renesansowe skrzydło zachodnie, zachowane do dziś w kształcie zmienionym przebudowami. Bezpośrednim powodem renesansowej przebudowy zamku był wielki pożar miasta w 1557 roku, który dotknął również zamek. O jego odbudowie nic konkretnego nie wiadomo. Zupełny brak źródeł ikonograficznych i dokumentów źródłowych nie pozwala ustalić wyglądu renesansowej siedziby. Pozostało­ścią szesnastowiecznego zamku jest ceglane sklepienie kolebkowe nad piwnicą zachodnie­go skrzydła. Na rycinie Petzolda z lat 1710-1715 z widokiem miasta od strony zachodniej, widoczna jest wieża zamkowa jeszcze przed osiemnastowieczną przebudową. Zwieńczona podwójnym hełmem z latarnią, która dorównywała wysokością wieży kościelnej i ratuszo­wej. Podobny kształt wieży zamkowej uwidoczniony został w panoramie miasta, wykona­nej ok. 1730 roku przez Bergera. Wieża zamkowa została w latach późniejszych znacznie obniżona i nakryta dachem namiotowym, o czym świadczy rysunek Schulina z 1835 roku. Na zachowanym planie miasta z XVIII wieku widoczna jest zabudowa wzgórza zamkowe­go, którą tworzyło zwarte trójskrzydłowe założenie zamkowe z dziedzińcem wewnętrznym. W XIX wieku zburzono północną i wschodnią część zamku, wznosząc w tym miejscu nowe budynki, w których współcześnie mieści się Sulechowski Dom Kultury. Jeszcze w XVIII wieku przebudowano renesansowe skrzydło zachodnie opinając jego elewacje pilastrami.

Zamek wzniesiony został z kamienia i cegły. Bryła zachowanego skrzydła jest dwukondy­gnacyjna o wysokości 16,5 m z poddaszem użytkowym, przekryta stromym dachem dwu­spadowym, krytym dachówką ceramiczną. Elewacje głównego korpusu wraz z wieżą są otynkowane, zwieńczone profilowanym gzymsem. Elewacje frontowe – wschodnia i za­chodnia są sześcioosiowe. Układ ten podkreślają pilastry, pomiędzy którymi rozmieszczo­ne zostały prostokątne otwory okienne. Wejście główne w elewacji wschodniej zostało z osi przesunięte ku południowi. Otwór wejściowy poprzedzają schody zewnętrzne ze spoczni­kiem. Dwuskrzydłowe masywne drewniane drzwi wejściowe prowadzą do niewielkiej sie­ni z drewnianą klatką schodową w tylnym trakcie. Schody są drewniane zabiegowe. Ścia­na południowa od strony al. Wielkopolskiej posiada neoklasycystyczny szczyt, powstały w ok. 1850 roku. Trójkątny szczyt, flankowany pilastrami, zakończony półtondem z deko­racyjnym geometrycznym fryzem, jest pięcioosiowy. Podziały wyznaczone są przez płaskie pilastry, między którymi znajdują się dwa półkoliście zamknięte otwory okienne. Wieża również murowana z kamienia polnego i cegły, wzniesiona została na planie regularnego czworoboku i podpiwniczona. Jest czterokondygnacyjna, a jej wysokość całkowita wynosi 24,4 m. Nakryta jest dachem namiotowym, krytym dachówką karpiówką. Piwnica wie­ży sklepiona jest kolebkowo, nad pomieszczeniami parteru występuje sklepienie ceglane, krzyżowe, a nad pozostałymi kondygnacjami stropy płaskie. W latach 90. XX wieku stro­py posiadały bogatą dekorację malarską z motywami arabeski.

W latach 1978-1982 prowadzone były prace remontowe wewnątrz obiektu. W 1985 roku opracowany został projekt techniczno-roboczy adaptacji zamku sulechowskiego dla po­trzeb Domu Kultury. Projekt ze względów finansowych nie został zrealizowany do koń­ca. Powstał wówczas jedynie łącznik pomiędzy zamkiem a zborem. W 1992 roku przepro­wadzono prace remontowe, polegające na naprawie więźby dachowej oraz przełożeniu da­chówki ceramicznej oraz wykonaniu nowej blacharki. Zamek obecnie jest nieużytkowa­ny; planuje się aby w przyszłości stał się częścią kompleksu Dom Kultury – zbór kalwiń­ski. W 2007 roku przeprowadzono badania architektoniczne. Właściciel planuje remont zabytku i jego adaptację na cele kulturalne.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Table of Contents

Skip to content