Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Świerkocin – kościół pw. Matki Bożej Różańcowej

Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Świerkocinie  gm. Witnica, pow. gorzowski
 

Niewielki Świerkocin położony jest na północnym brzegu Warty. Na rozwidleniu dróg prowadzących w stronę rzeki wzniesiono kościół. Niegdyś otaczał go cmentarz. Obecnie jest to nieduży teren wydzielony współczesną siatką. Budynek nie wyróżnia się gabarytami od pozostałej zabudowy miejscowości.

Historia gminy Witnica, na terenie której położony jest Świerkocin, związana jest bezpośrednio z rozwojem gospodarczym regionu gorzowskiego, jaki nastąpił głównie od roku 1740, kiedy to Prusy przyłączono do Śląska. Wtenczas, w wyniku tzw. kolonizacji fryderycjańskiej, która objęła teren Nowej Marchii, powstał szereg nowych osad – między innymi Świerkocin, a także nieco późniejsze Nowiny Wielkie. Powstanie Świerkocina wiąże się bezpośrednio z regulacją w 1767 r. rzeki Warty. Wówczas wybudowano tutaj także siedzibę komisji królewskiej i założono przeprawę promową. Wkrótce, w 1769 r. wzniesiono browar, a rok później most na rzece. Wieś stanowiła kolonię podległą urzędowi państwowemu w Pyrzanach. Gdy obszar ten wchodzi w skład Rejencji Frankfurckiej, osady przeżywają rozkwit. Rozwija się przemysł, powstaje znaczący szlak kolejowy, łączący Gorzów z Berlinem i Kaliningradem. Wówczas też wznoszonych jest szereg nowych kościołów, często na miejscu dawnych obiektów. Są to kościoły protestanckie, gdyż już od lat 30. XVI stulecia tutejsza ludność bardzo szybko przyjmuje nowe wyznanie i stanowi zdecydowaną większość religijną. Kościół katolicki zostaje praktycznie całkowicie wyparty. W Świerkocinie kościół wzniesiono w latach 1846-1848 w konstrukcji szkieletowej. Niektórzy badacze podają jednak rok 1857. W roku 1895 przemurowano cegłą zachodnią ścianę, a w 1934 r. otynkowano ściany szkieletowe. Wprowadzone zmiany zasadniczo zmieniły charakter obiektu.

Kościół wzniesiono na planie wydłużonego prostokąta i nakryto dachem dwuspadowym wtórnie pokrytym blachą ocynkowaną. Prosta bryła świątyni nie została wzbogacona bogatym detalem architektonicznym. Główny akcent stanowi ceglana fasada utrzymana w duchu neogotyku. Powstała ona pod wpływem powszechnego wówczas naśladownictwa stylów historycznych. Zakomponowana została symetrycznie z wprowadzonym na osi rozbudowanym portalem. Po obu stronach wejścia głównego umieszczono charakterystyczne dla gotyku okna ostrołukowe. Analogiczne otwory, choć znacznie mniejsze wprowadzono w szczycie, nad wejściem. Szczyt zwieńczono fryzem arkadkowym. Elewacje boczne – pięcioosiowe – potraktowano niezwykle oszczędnie i praktycznie pozbawiono dekoracji architektonicznej. Zachował się pierwotny dwupoziomowy układ okien. Ich wymiar i układ zdradza konstrukcję obiektu opartą na regularnym układzie słupów i rygli. W elewacji wschodniej, szczytowej zamurowano dolny poziom okien. Wtórna stolarka znacznie odbiega charakterem od pierwotnej, choć zachowano wymiar otworów okiennych. W elewacji południowej, na osi wprowadzono dodatkowe wejście.

Salowe wnętrze zachowało swoje pierwotne rozplanowanie obiegających z trzech stron empor, na które prowadzą umieszczone symetrycznie przy ścianie zachodniej schody. Niestety, w okresie powojennym zmieniono jego charakter. Współczesne elementy wykończenia – posadzka lastriko wprowadzona w miejsce ceramicznej ceglanej, gładzie położone na ścianach i pokrycie elementów drewnianych grubą warstwą olejnych farb znacząco obniża walory zabytkowe obiektu. W części prezbiterialnej wprowadzono układ wymagany zapisami posoborowymi – stół zwrócony do wiernych a architektoniczną oprawę dawnego ołtarza przysunięto bezpośrednio do ściany.

Bezpośrednio po zakończeniu działań II wojny światowej, do 1950 r., rejon gorzowski, w tym Świerkocin, przyłączony został do województwa poznańskiego. Już od 1945 r. organizowano życie religijne ustanawiając Administrację Apostolską. Tworząc w 1972 Diecezję Gorzowską, dokonano nowych podziałów na dekanaty i parafie. Teren gminy Witnica objął dekanat Kostrzyn utworzony w 1975 r. Kościół w Świerkocinie konsekrowano 5 października 1945 r. Jego powojenne losy nie zostały dokładnie udokumentowane, jednak analiza ikonografii pozwala na określenie pewnych zmian, jakie zaszły w obiekcie. Zasadniczo dotyczyły one głównie wnętrza – położenia nowych posadzek, malowania, reorganizacji części prezbiterialnej.

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Zobacz również

Skip to content