Badania wykopaliskowe na terenie wiejskiej siedziby rycerskiej w Chotkowie

W drugiej połowie sierpnia Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza prowadziło rozpoznawcze badania archeologiczne na terenie wiejskiej siedziby obronnej w Chotkowie w gminie Brzeźnica. Prace wykonano na zlecenie Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Zielonej Górze, a asumptem ich wykonania było doniesienie wójta gminy Brzeźnica Jerzego Adamowicza o odkryciu w trudno dostępnej lokalizacji tajemniczych reliktów architektury.
Teren założenia był silnie porośnięty roślinnością; dawną fosę porosła tarnina. Szczyt nieznacznie wyniesionego stożka otaczały relikty kamiennego muru. Uformowany w ten sposób prostokątny obiekt miał wymiary ok 12 na 21 m, dłuższym bokiem zorientowany na linii N-S.
Multidyscyplinarne prace badawcze zainaugurowały badania geomagnetyczne i georadarowe, które przynieść miały informacje o wewnętrznych podziałach założenia. Dodatkowych danych dostarczyć miały również badania powierzchniowe z wykrywaczami metali, w których wsparcia udzielili wolontariusze z Lubuskiej Grupy Eksploracyjnej "Nadodrze". Wykop badawczy założono na wschodnim boku obiektu, usytułowanym naprzeciwko kościoła, gdzie spodziewano się reliktów bramy założenia. Dobudowane od wschodu czworoboczne poszerzenie, pochodzące z drugiej fazy użytkowania założenia, a odsłonięte w wykopie badawczym, może być zarówno pozostałościami bramy, jak i przyczółka mostowego wiodącego do kościoła parafialnego. Pozyskany niewielki materiał zabytkowy wskazuje na niezbyt intensywne użytkowanie siedziby lub znaczne zniszczenia zabudowy. W świetle prac wykopaliskowych odkryty obiekt funkcjonował najprawdopodobniej w XV-XVI w.
Wydaje się że można go łączyć ze znaną ze źródeł pisanych siedzibą rodziny von Nostitz w Chotkowie, która po wojnie traktowano jako całkowicie zniszczoną. Nostitzowie posiadali dobra w Chotkowie od 2. ćwierci XIV w. Według dokumentów w 1508 r. siedzibą zarządzał Antoni Nostitz, zaś w 1. ćwierci XVI w. władali nią Jan i Stenzel Nostitzowie. Jako że w 1559 r. źródła określają warownię jako alten Rittersitz, przypuszczać można że siedzibę rodu już wtedy przeniesiono do bardziej rezydencjonalnego dworu w południowej części wsi, wybudowanej około połowy XVI w.