Latem 2014 roku w trakcie remontu pałacu w Zaborze natrafiono na sgraffita, którymi ozdobione były elewacje starszej, nieznanej dotąd budowli, pochodzącej najprawdopodobniej z początku XVII wieku, co rzuca nowe światło na dzieje zabytku i fazy jego budowy. W związku z tym podjęto badania i prace konserwatorsko-restauratorskie odkrytych dekoracji. Program prac konserwatorskich opracowany został przez M. Kozarzewskiego oraz M. Koczorowską konserwatorów dzieł sztuki. Prace podjęto w trybie interwencyjnym. Było to podyktowane wyjątkową wartością odkrycia oraz bardzo złym stanem zachowania sgraffita. Zachowało się ono w ok. 60 % na pierwszej – i w ok. 40 % na drugiej kondygnacji elewacji. Jak oceniono, odspojenia od podłoża występowały na ok. 80 % całości zachowanej dekoracji. Przyczyną zniszczeń były przede wszystkim uszkodzenia mechaniczne, poprzedzające pokrycie elewacji kolejną warstwą tynku, prawdopodobnie w związku z jego przebudową w 2. połowie XVIII wieku, gdy w celu zwiększenia przyczepności podłoża wykonano nasieki ostrym narzędziem w warstwie oryginalnej z dekoracją sgraffitową. Na stan zachowania sgraffita miała też wpływ ekspozycja zewnętrzna na ścianie północnej, poddawanej ciągłym zmianom temperatury i wilgotności, opadom atmosferycznym i wiatrom, co spowodowało liczne zniszczenia substancji oryginalnej. Technika wykonania dekoracji (rysunek wyryty w pobiale) ułatwiała przenikanie wód opadowych w głębsze struktury tynków, co przyśpieszało proces destrukcji zapraw i pobiały.
Dekoracja koncentrowała się wokół otworów okiennych, tworząc ich dekoracyjne obramienia, oraz na narożnikach, w formie boniowania. Całość odkrytych reliktów przebadano i udokumentowano. Jednocześnie zdecydowano o poddaniu konserwacji i restauracji fragmentów dekoracji zachowanych w partii przyziemia, gdzie występowały one w większym zakresie i możliwa była ich czytelna ekspozycja.
Przed przystąpieniem do prac konserwatorsko-restauratorskich wykonano dokumentację fotograficzną, opisową oraz rysunkową odkrytych reliktów dekoracji. Prace obejmowały m.in.: usuwanie zanieczyszczeń powierzchniowych i przemalowań, utrwalenie warstw oryginalnych tynków, wykonanie wzmocnień w miejscach pęcherzy i odspojeń, utrwalenie warstwy oryginalnej zaprawy z dekoracją, uzupełnienia tynków w technologii tynków wapienno-piaskowych i wapienno-piaskowych z dodatkiem węgla drzewnego, wykonanie retuszy kropką w obrębie pobiały, wykonanie rekonstrukcji kompozycji metodą sgraffitową w miejscach gdzie nie zachowały się oryginalne dekoracje, scalenie kolorystyczne, utrwalenie powierzchni dekoracji. W wyniku przeprowadzonych prac konserwatorsko-restauratorskich uczytelniony został fragment manierystycznego wystroju elewacji pałacu w Zaborze, dając świadectwo jego bogatej historii i etapów przekształceń, co może stanowić podstawy do dalszych badań zabytku.
