W Kostrzynie nad Odrą zakończone zostały badania architektoniczne przedrenesansowych reliktów zamku. Badania dotyczyły reliktów konstrukcji murowanych odkrytych w trakcie badań archeologicznych, w południowym narożniku założenia zamkowego. Odkryte mury to konstrukcje ceglane na częściowo kamiennym fundamencie, w tym część cylindrycznej wieży, dwa mury równoległe, ceglany tunel sklepiony kolebkowo oraz dolna partia ośmiobocznej wieży po stronie południowej.
Przeprowadzone badania dały wstępną odpowiedź dotyczącą funkcji oraz czasu powstania poszczególnych elementów konstrukcji murowanej. Najstarszym elementem odkrytym podczas badań jest mur ceglany wzniesiony w wątku wendyjskim. Prawdopodobnie jest to relikt dworu margrabiów wybudowanego w 1 ćwierci XIV wieku, którego ściana została wtórnie wykorzystana przy nowożytnej rozbudowie i przebudowie zamku. Natomiast wieża cylindryczna przylegająca do muru wendyjskiego i muru południowo-wschodniego stanowiła element zewnętrznego parchamu zamku krzyżackiego. Najbardziej intrygującym elementem założenia poddanego badaniom wydawał się ceglany tunel. Jak wynika jednak z badań, został on wzniesiony dopiero w połowie XVII wieku. Obiekt był zapewne związany z ujęciem wody i systemem osadników służącym do jej klarowania. Również ośmioboczna wieża, wbrew wcześniejszym poglądom, nie posiada genezy średniowiecznej, a jest związana z renesansową realizacja zamku Jana Kostrzyńskiego.
Najstarsza wzmianka o budowli administracyjno-rezydencjonalnej w Kostrzynie nad Odrą pochodzi z 1321 roku. Według dostępnych informacji źródłowych zamek w Kostrzynie został wybudowany w latach 40. XV wieku przez Zakon Krzyżacki, przy przeprawie przez Odrę. Założenie zamku renesansowego zostało wybudowane przez margrabiego Jana Kostrzyńskiego w latach 1535-1570. Na początku 1945 roku budowla została wskutek działań wojennych zrujnowana, a w 1969 roku rozebrana. Do dnia dzisiejszego zachowały się jedynie relikty budowli w partii przyziemia wraz z piwnicami.
Badania architektoniczne przy przedrenesansowych reliktach zamku kostrzyńskiego, przeprowadzone przez dr. hab. Tomasza Wujewskiego oraz mgr arch. Joannę Stykę-Lebiodę, zostały sfinansowane ze środków Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Realizacja przedsięwzięcia nie byłaby możliwa bez życzliwości i zaangażowania dyrekcji oraz pracowników Muzeum Twierdzy w Kostrzynie nad Odrą.
