W dniu 29 września 2014 r. na Zamku Królewskim w Warszawie zorganizowano debatę poświęconą społecznemu wymiarowi krajobrazu kulturowo-przyrodniczego, której organizatorami byli: Polski Komitet ds. UNESCO we współpracy z Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej i Towarzystwem Opieki nad Zabytkami. Patronat honorowy nad tym wydarzeniem objął Prezydent RP Bronisław Komorowski.
Licznie zgromadzonych gości powitał Pan prof. A. Rottermund Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie. W imieniu Prezydenta RP głos zabrał Pan O. Dziekoński Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP, następnie Pan P. Otawski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, Główny Konserwator Przyrody oraz Pan J. Sepioł Senator RP. Wprowadzenie do debaty wygłosiła Pan prof. J. Purchla. Po nim głos zabrali: Pani prof. M. Rozbicka, Pan prof. Zb. Mirek i Pani dr K. Zalasińska.
Wśród licznych uczestników debaty, którzy reprezentowali m.in. środowisko nauki, kultury, instytucji i organizacji pozarządowych, organów ochrony przyrody byli również przedstawiciele służb konserwatorskich: B. Bielinis-Kopeć Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków, I. Solisz Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków oraz R. Nadolny Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Polski Komitet do spraw UNESCO podejmuje od kilku lat tematykę ochrony dziedzictwa kulturowego w świetle dyskusji na forum międzynarodowym i wynikających z niej konwencji i zaleceń UNESCO. Wychodząc z założenia, że krajobraz kulturowo-przyrodniczy stanowi dziedzictwo, w którym aspekty materialne i niematerialne oraz przyrodnicze splatają się ze sobą w sposób nierozerwalny, winien on podlegać ochronie. Wartości związane z krajobrazem kulturowo-przyrodniczym mają ścisły związek z rozwojem gospodarczym i jakością życia mieszkańców.
Podczas debaty zwrócono uwagę m.in. na to, że regulacje prawne służą zwykle usprawnieniu zabudowywania krajobrazu a nie jego ochronie, podczas gdy natomiast ochrona krajobrazu służy umacnianiu tożsamości kulturowej. Niestety jesteśmy krajem o zdegradowanym krajobrazie, który nie jest powszechnie szanowany, co potwierdzają wyniki raportu z badań społecznych przeprowadzonych przez NID. Największe degradacje dotyczą wsi. Potwierdzono potrzebę zmiany podejścia do dziedzictwa zarówno na poziomie legislacji, jak i rozwiązań praktycznych, w celu wykorzystania jego potencjału rozwojowego i wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju w naszym kraju.
W debacie zwrócono uwagę na potrzebę dbałości o otoczenie, postrzegane jako całość kulturowo-przyrodnicza, konieczność przeciwdziałania chaosowi w otaczającej nas przestrzeni i możliwości podejmowania działań sprzyjających zrównoważonemu kształtowaniu krajobrazu.
