W dniach 30/31.12.2020 r. z dzwonnicy zlokalizowanej przy kościele w Przeborowie, pow. strzelecko-drezdenecki, skradziono barokowy dzwon odlany przez ludwisarza Franziscusa (Franza) Voillarda z Frankfurtu nad Odrą w 1652 r.
Informacje na temat dzwonu zostały opublikowane przez F. Wolffa w książce Die Glocken der Provinz Brandenburg und ihre Gießer wydanej w Berlinie w 1920 r. Dzwon kloszowy złożony z korony z sześcioma kabłąkami, czapy, płaszcza, wieńca i serca. Kabłąki korony masywne, kanelowane. W górnej partii płaszcza, wydzielony półwałkami, fryz z motywów wici roślinnej. Pod nią, w dwóch wierszach biegnie inskrypcja wykonana majuskułą humanistyczną, zapewne z charakterystycznym dla tegoż ludwisarza początnikiem w formie dłoni z wyciągniętym palcem wskazującym. Treść fragmentu inskrypcji fundacyjnej odczytanej ze zdjęć: „[—] IACOBI DORCKENHAGEN [—]/ [—] HANS BOHNE KIRCH VATER [—]”. Oznaczeniem: [—] wskazano partie tekstu nieczytelne na zdjęciach. Poniżej fryz złożony z motywu wieńca laurowego przerwanego sercowatymi plakietami złożonymi z wici roślinnej wzbogaconej przedstawieniem stojącej postaci Salvatora Mundi w długiej, pofałdowanej szacie z jabłkiem królewskim w dłoni. Środkowa tercja dzwonu z wyobrażeniem uskrzydlonej główki anielskiej, poniżej której znajduje się gmerk ludwisarza: kartusz z dzwonem i literami F.V., ujęty dodatkowo po bokach inicjałami ludwisarza F.V., pod którymi inicjały C. F. Środkową tercję dzwonu wypełnia zapewne również, typowa dla dzieł Franziscusa Voillarda, dekoracja figuralna. Mogło to być np. przedstawienie Ukrzyżowania (jak na dzwonie z 1661 r. z Łagowa w pow. krośnieńskim, czy dzwonie z 1653 r. z Ługów, niezachowany?) lub cała grupa Ukrzyżowania z Marią, św. Janem Ewangelistą i klęczącą Marią Magdaleną, obejmującą drzewce krzyża (jak np. na dzwonie z Rybaków z 1667 r., czy niezachowanym dzwonie ze Starego Kurowa z 1651 r.), przedstawienie Madonny z Dzieciątkiem w całej postaci, stojącej na półksiężycu, w koronie i z berłem w ręku (Rybaki, Stare Kurowo, Ługów), etc.
Serce dzwonu wydłużone, rozszerzające się u dołu, bez wyodrębnionego wyraźnie bijaka.
Dzwon przestrzelony. Otwory po kuli znajdują się w dolnej partii środkowej tercji oraz w górnym wierszu inskrypcji.
Materiał i technika wykonania: stop miedzi, odlew. Orientacyjne wymiary instrumentu: średnica ok. 61 cm (wg publikacji F. Wolffa).
Obiekt został zgłoszony przez Policję Lubuską i Lubuskiego Wojewódzkieo Konserwatora Zabytków do Krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (nr karty 11865). Wykaz ten jest dostępny w Internecie pod adresem: https://www.skradzionezabytki.pl/. Osoby posiadające informacje na temat skradzionego obiektu proszone są o przekazanie ich Lubuskiej Policji, bądź Lubuskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków.
Z uwagi na fakt, iż Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków nie dysponuje pełnym serwisem fotograficznym skradzionego obiektu, zwracamy się do Państwa z gorącym apelem o przesyłanie zdjęć, które mogłyby pomóc Policji w poszukiwaniu i identyfikacji skradzionego zabytku (adres: sekretariat.zgora@lwkz.pl z dopiskiem „Skradziony dzwon – Przeborowo”). Szczególnie cenne będą wszelkie ujęcia pokazujące inskrypcje i dekoracje.
Serdecznie dziękujemy za wszystkie dotychczas przesłane fotografie.
Kamila Domagalska
