Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Jankowa Żagańska – wieża ciśnień

W  niewielkiej miejscowości Jankowa Żagańskiej w  gminie Iłowa na  terenie województwa lubuskiego zachował  się zabytek techniki o  wyjątkowych walorach architektonicznych. Jest  to  wieża ciśnień zaprojektowana przez  uznanego berlińskiego architekta Otto Bartninga (1883-1959). Wzniesiona została w  1922  r. na  terenie  dawnej cegielni, która  przed  II  wojną światową należała do  gruntów wsi Szczepanów (niem.  Zeipau). Pod względem formalnym budowla osadzona jest  w  nurcie architektury ekspresjonistycznej, co  w  przypadku tego  typu  obiektów stanowi prawdziwą rzadkość na  terenie Polski.
Wieżę wzniesiono  z  cegły na  rozbudowanym wielobocznym planie, dzięki  któremu  jej  sylweta uzyskała niezwykle dynamiczną formę. Pięciokondygnacyjna bryła zwęża  się łagodnie ku  górze. Nakrywający ją  dwuspadowy dach ukształtowano w  taki  sposób, iż  akcentuje partie szczytowe wysunięte przed  lico murów. Załamujące  się pod  kątem prostym płaszczyzny ścian oraz  dynamicznie wypiętrzone i  nadwieszone szczyty nadają budowli malowniczości i  ekspresji. Wrażenie to  potęguje uczytelnienie materii, z  której wieża została wykonana – jej  elewacje i  wnętrze licowane są  cegłą w  ciemnoczerwonym kolorze.
Na  poszczególnych kondygnacjach budowli umieszczono wydłużone wąskie otwory okienne z  reliktami dawnej stolarki krosnowej. W  przyziemiu  znajduje  się wejście, w  którym  zachowały  się drewniane drzwi jednoskrzydłowe. Poszczególne kondygnacje wydzielają stropy odcinkowe na  belkach stalowych typu Kleina. Są  one  skomunikowane jednobiegowymi drewnianymi schodami o  drewnianych poręczach. Choć obiekt od  dawna pozostaje nieużytkowany to  przed  kilku laty właściciel – firma Wieneberger wykonał remont dachu, co  zahamowało proces niszczenia zabytku.
Ta  skromna w formie i  położona na  uboczu głównych dróg budowla przyciąga  uwagę specjalistów również z  uwagi na  rangę architekta. Otto Bartning współpracował m.in.  z  Walterem Gropiusem i  był  jednym z  twórców Bauhausu  w  Weimarze. W  latach 1929 –  1931 należał grupy „Der  Ring”. Jego  najwybitniejsze dzieła z  tego  okresu to  dom Wylerberg k.  Cleve (1921-24) oraz  wieża ciśnień w  Jankowej Żagańskiej (dawniej Zeipau) z  1922  r.
Na  podkreślenie zasługuje fakt, że  wieża ciśnień w  Jankowej Żagańskiej jest  obecnie jedynym przykładem twórczości  tego  uznanego architekta w  Polsce. Obserwując budowlę z  oddali dostrzegamy jak  jej  prosta i  mocna w  swoim  wyrazie formalnym bryła w  sposób harmonijny wkomponowana została w  otoczenie i  na  tle nizinnego krajobrazu wyłania  się jakby  była jego  naturalnym i  integralnym elementem. Na  uznanie zasługuje sposób w  jaki  Bartning potrafił po  mistrzowsku zjednoczyć budowlę z  krajobrazem. Walory te  dostrzegł artysta Czesław Pietraszko, którego  wystawa fotografii pt.  „Wieża i  okolice” otwarta zostanie dn.  9 czerwca 2012  r. w  Żarskim Domu Kultury. Wobec faktu, że  budowla ta  pozostawała dotąd zapomniana, znana  jedynie wąskiemu gronu specjalistów, wystawa ta  stanowi świetną okazję dla  przypomnienia postaci architekta i  jednej z  ciekawszych jego  realizacji.

 

Zobacz również

Rokitno – bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Rokitniańskiej

Kościół w Rokitnie należy do wybitnych przykładów sakralnej architektury doby baroku w Polsce. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1378

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Zobacz również

Skip to content